Προκαταρκτικές συζητήσεις για τη θεσμική αλλαγή με την Γενική Διευθύντρια Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν ήδη ξεκινήσει και στις επόμενες ημέρες, όπως έκανε γνωστό ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.
Στις επόμενες ημέρες αναμένεται να αποσταλεί και η επίσημη επιστολή γνωστοποίησης του σχεδίου της κυβέρνησης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου στη συνέχεια να προχωρήσει στις απαραίτητες αλλαγές του Κώδικα Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας με την έκδοση νέας Υπουργικής Απόφασης.
Με τον νέο μηχανισμό λειτουργίας της αγοράς επιδιώκεται η σταθεροποίηση και η αποσύνδεση της χονδρικής τιμής αγοράς από την οριακή τιμή του συστήματος με παράλληλη αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής για όλο το διάστημα λειτουργίας του νέου μηχανισμού.
Αυτό θα έχει ως συνέπεια να απορροφώνται «στην πηγή» τα επιπλέον έσοδα που έχουν οι ηλεκτροπαραγωγοί, με το ισχύον μοντέλο. Σύμφωνα με τον κ. Σκρέκα, από το σύνολο των υπερεσόδων των παραγωγών, προσθέτοντας τον Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ, εκτιμάται ότι θα ανακτηθούν 1,63 δισ. ευρώ το δεύτερο εξάμηνο του 2022.
Αλλαγή του μοντέλου αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγών
Στο επίκεντρο του νέου μηχανισμού, όπως έχει παρουσιαστεί, είναι η αλλαγή του τρόπου αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγικών σταθμών όλων των τεχνολογιών (λιγνίτης, νερό, φυσικό αέριο κ.α.), τα έσοδα των οποίων από την αγορά θα υπολογίζονται πλέον στη βάση του μεταβλητού τους κόστους.
Στην εγχώρια αγορά θα διαμορφωθεί ένας μηχανισμός για τον προσδιορισμό της αμοιβής των μονάδων που θα εισφέρουν ενέργεια στο σύστημα με βάση το κόστος παραγωγής, το οποίο θα είναι διαφορετικό τόσο για κάθε μία τεχνολογία όσο και ανά μονάδα ανάλογα με την αποδοτικότητά της.
Την ίδια το Χρηματιστήριο Ενέργειας θα συνεχίσει να λειτουργεί με τους κανόνες του ενιαίου ευρωπαϊκού μοντέλου αγοράς (target model) και η «επίλυση» της αγοράς θα γίνεται με τον αλγόριθμο που βασίζεται στο οριακό κόστος έτσι ώστε να μην παραβιάζεται το διασυνοριακό εμπόριο και το target model και οι εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας θα συνεχίσουν να γίνονται στην τιμή που προκύπτει από την κανονική «επίλυση».
Αυτό σημαίνει πώς αν για παράδειγμα η ακριβότερη προσφορά είναι 240 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, αλλά το μεσοσταθμικό κόστος π.χ. μίας συγκεκριμένης λιγνιτικής μονάδας είναι 140 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, τότε αυτή θα αποζημιωθεί για την παραγωγή της με βάση τα 140 ευρώ ανά Μεγαβατώρα συν το εύλογο κόστος.
Οι προμηθευτές θα εξασφαλίζουν ενέργεια από την εγχώρια αγορά με τις τιμές που θα προκύπτουν από αυτόν τον νέο τρόπο εκκαθάρισης και κατά συνέπεια θα χρεώνουν λιγότερο στους καταναλωτές ενώ το κράτος θα παρεμβαίνει και θα καλύπτει μέρος της αύξησης που έτσι κι αλλιώς θα υπάρχει για τους καταναλωτές μέσω επιδοτήσεων.
Η αγορά πάντως διατηρεί κάποιες επιφυλάξεις και αναμένει την αποτύπωση όλων των λεπτομερειών της ρύθμισης για τον νέο μηχανισμό αποζημιώσεων, πώς θα αντιδράσει η ΕΕ και τελικά με ποια μορφή θα γίνει η θεσμική παρέμβαση στην εγχώρια αγορά.
