Αναλυτικά η ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Η Ελλάδα καταδικάστηκε εκ νέου από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) με την απόφαση C-368/24 (Επιτροπή κατά Ελλάδας), η οποία εκδόθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2025, για τη μη εκτέλεση της απόφασης του 2014 σχετικά με τον παράνομο και κορεσμένο Χώρο Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων (ΧΥΤΑ) Ζακύνθου, που βρίσκεται εντός των ορίων του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου – μιας περιοχής που προστατεύεται από το δίκτυο Natura 2000 και αποτελεί φυσικό οικότοπο της θαλάσσιας χελώνας Caretta caretta.
Η απόφαση αυτή συνιστά δεύτερη καταδίκη για το ίδιο ζήτημα και συνοδεύεται από χρηματικές κυρώσεις:
- Κατ’ αποκοπήν ποσό 5,5 εκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο μη συμμόρφωσης,
- Ημερήσια χρηματική ποινή 12.500 ευρώ έως ότου η Ελλάδα συμμορφωθεί πλήρως με την απόφαση του 2014.
Σύμφωνα με την αιτιολόγηση του ΔΕΕ, η παράβαση αφορά ευαίσθητη περιβαλλοντική περιοχή, προκαλεί σοβαρούς κινδύνους για τη δημόσια υγεία και τη βιοποικιλότητα, ενώ η δεκαετής αδράνεια των αρμόδιων αρχών καταδεικνύει δομικές αδυναμίες στη διοίκηση και την εφαρμογή του περιβαλλοντικού δικαίου.
Η υπόθεση του ΧΥΤΑ Ζακύνθου είναι ενδεικτική της γενικότερης αποτυχίας της χώρας να κλείσει και να αποκαταστήσει παράνομους χώρους ταφής απορριμμάτων, ακόμα και μέσα σε προστατευόμενες περιοχές, γεγονός που υπονομεύει το κύρος της χώρας στην ΕΕ και την εθνική προσπάθεια για πράσινη μετάβαση και βιώσιμο τουρισμό.
Το WWF Ελλάς επισημαίνει ότι τα στραγγίσματα του ΧΥΤΑ καταλήγουν στον Κόλπο του Λαγανά, επηρεάζοντας τις παραλίες ωοτοκίας της Caretta caretta, ενώ η υπερσυγκέντρωση γλάρων στον χώρο – κορυφαίων θηρευτών των νεοσσών – αποτελεί άμεση απειλή για το εμβληματικό αυτό είδος.
Την ίδια στιγμή, η Ελλάδα εξακολουθεί να καθυστερεί την ολοκλήρωση των Ειδικών Περιβαλλοντικών Μελετών (ΕΠΜ) και την έγκριση των Προεδρικών Διαταγμάτων προστασίας για τις περιοχές Natura 2000, ενώ η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ξεκινήσει νέα διαδικασία επί παραβάσει (Ιούνιος 2025) για τη μη συμμόρφωση με την προηγούμενη καταδικαστική απόφαση του ΔΕΕ του 2020.
Η εικόνα αυτή είναι θεσμικά, περιβαλλοντικά και πολιτικά απαράδεκτη. Η συνεχιζόμενη λειτουργία ή μη αποκατάσταση παράνομων χωματερών σε προστατευόμενες περιοχές αποδεικνύει ότι η περιβαλλοντική νομοθεσία δεν εφαρμόζεται και ότι η προστασία της φύσης παραμένει κενό γράμμα, ακόμη και σε περιοχές διεθνούς σημασίας όπως το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ζακύνθου.
Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω, ερωτάται ως αρμόδιος Υπουργός:
- Ποια συγκεκριμένα μέτρα προτίθεται να λάβει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την άμεση παύση λειτουργίας και αποκατάσταση του παράνομου ΧΥΤΑ εντός του Εθνικού Θαλάσσιου Πάρκου Ζακύνθου;
- Έχουν προσδιοριστεί χρονοδιάγραμμα, χρηματοδότηση και αρμόδιοι φορείς για την πλήρη απορρύπανση και οικολογική αποκατάσταση του χώρου;
- Πώς σκοπεύει η κυβέρνηση να διασφαλίσει την εφαρμογή της απόφασης του ΔΕΕ, ώστε να σταματήσει η επιβολή νέων προστίμων και να αποφευχθεί περαιτέρω διεθνής δυσφήμιση της χώρας;
- Ποια μέτρα λαμβάνονται για τη συνολική επιτάχυνση των διαδικασιών θεσμικής προστασίας των περιοχών Natura 2000 (έγκριση ΕΠΜ και Προεδρικών Διαταγμάτων), όπως ζητά ρητά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή;
- Προτίθεται η κυβέρνηση να δημιουργήσει μηχανισμό παρακολούθησης της συμμόρφωσης με τις ευρωπαϊκές περιβαλλοντικές αποφάσεις και να θεσπίσει αυστηρό σύστημα κυρώσεων για τις τοπικές αρχές που παραβιάζουν το περιβαλλοντικό δίκαιο;
Οι ερωτώντες Βουλευτές
Πέρκα Θεοπίστη (Πέτη)
Αναγνωστοπούλου Αθανασία (Σία))
Δρίτσας Θεόδωρος
Ζεϊμπέκ Χουσεΐν
Ηλιόπουλος Αθανάσιος (Νάσος)
Τσακαλώτος Ευκλείδης
Φωτίου Θεανώ
