Η Ρουμανία και το Αζερμπαϊτζάν σκοπεύουν να κατασκευάσουν νέο έργο LNG στη Μαύρη Θάλασσα

Η Ρουμανία και το Αζερμπαϊτζάν σκοπεύουν να κατασκευάσουν νέο έργο LNG στη Μαύρη Θάλασσα
Πέμπτη, 17/11/2022 - 07:16

Στις 19 Οκτωβρίου, η Romgaz της Ρουμανίας και η Socar του Αζερμπαϊτζάν υπέγραψαν μνημόνιο κατανόησης, εκφράζοντας την πρόθεση να «διερευνήσουν την ευκαιρία της από κοινού ανάπτυξης ενός έργου υγροποιημένου φυσικού αερίου [LNG] στη Μαύρη Θάλασσα».

Και τα δύο μέρη δεσμεύτηκαν να εκπονήσουν μια ολοκληρωμένη μελέτη σκοπιμότητας- ωστόσο, η ιδέα αυτή δεν είναι καινούργια, καθώς το έργο LNG στη Μαύρη Θάλασσα (όπως το επινόησε η Romgaz) συζητείται ήδη εδώ και πάνω από μια δεκαετία. Σύμφωνα με το επίσημο δελτίο Τύπου της Romgaz, το έργο LNG Μαύρης Θάλασσας θα αποτελείται από «μια μονάδα υγροποίησης φυσικού αερίου, μια μονάδα επαναεριοποίησης, καθώς και όλες τις άλλες εγκαταστάσεις και ευκολίες που απαιτούνται για τη μεταφορά φυσικού αερίου από την περιοχή της Κασπίας στη Ρουμανία». Με άλλα λόγια, η ιδέα μοιάζει έντονα με το προηγούμενο σχέδιο διασύνδεσης Αζερμπαϊτζάν-Γεωργίας-Ρουμανίας (AGRI) [μνημόνιο που υπογράφηκε το 2010]. Ως εκ τούτου, για την ανάπτυξη του έργου θα πρέπει να κατασκευαστούν τα εξής:

-Χερσαίες υποδομές αγωγών στον Καύκασο, συμπεριλαμβανομένης της επέκτασης του αζέρικου τμήματος του αγωγού του Νοτίου Καυκάσου και της ανάπτυξης νέων υποδομών αγωγών στη Γεωργία,

-Μια μονάδα υγροποίησης στη Γεωργία, ενδεχομένως στο λιμάνι του Κουλεβί, όπου η Socar λειτουργεί ήδη τερματικό σταθμό μεταφόρτωσης πετρελαίου,

-Ένας τερματικός σταθμός επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Ρουμανία.

Η κλίμακα των δραστηριοτήτων που απαιτούνται για την ανάπτυξη αυτού του έργου θα οδηγήσει σίγουρα σε υψηλό χρηματικό κόστος. Οι πρώτες επίσημες εκτιμήσεις θα δημοσιευθούν πιθανότατα μετά την ολοκλήρωση της μελέτης σκοπιμότητας ανάλογα με την προτεινόμενη δυναμικότητα- ωστόσο, από τα αποτελέσματα του έργου AGRI μπορεί να συναχθεί ότι ο προϋπολογισμός για το έργο αυτό θα μπορούσε να ανέλθει σε μερικά δισεκατομμύρια ευρώ- το 2014, το κόστος για ένα τέτοιο έργο εκτιμήθηκε σε 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ (4,7 δισεκατομμύρια δολάρια) για δυναμικότητα 8 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου ετησίως.

Η αναβίωση του έργου λαμβάνει χώρα τώρα λόγω των επιπτώσεων της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία και στην ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου. Σε απάντηση, τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντικαθιστούν ενεργά τις εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου. Ιστορικά, η κατανάλωση ρωσικού φυσικού αερίου στην ΕΕ (συμπεριλαμβανομένου του Ηνωμένου Βασιλείου) έφτανε το 40% της συνολικής ζήτησης.

Τώρα, το ρωσικό φυσικό αέριο αντιπροσωπεύει μόνο περίπου το 7%, με έναν συνεχώς αυξανόμενο αριθμό αποστολών από εναλλακτικούς προμηθευτές. Ταυτόχρονα, το έργο LNG στη Μαύρη Θάλασσα ανταποκρίνεται στα σχέδια του Αζερμπαϊτζάν να αυξήσει την παραγωγή και τις εξαγωγές φυσικού αερίου το συντομότερο δυνατό για το μέλλον.

Αυτή η ανανεωμένη επείγουσα ανάγκη από το Μπακού έρχεται καθώς οι Βρυξέλλες επιδιώκουν ενεργά να ανοίξουν εναλλακτικούς ενεργειακούς διαδρόμους στον Καύκασο. Νωρίτερα φέτος, το Αζερμπαϊτζάν και η ΕΕ υπέγραψαν το Μνημόνιο Συνεννόησης για μια Στρατηγική Εταιρική Σχέση στον τομέα της Ενέργειας, με το οποίο τέθηκε ο στόχος να διπλασιαστούν οι παραδόσεις αερίου μέσω αγωγού μέσω του Νότιου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου (από το σημερινό επίπεδο των 10 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως) έως το 2027.

Όπως μπορεί να γίνει κατανοητό, το πρόσφατα προτεινόμενο έργο LNG στη Μαύρη Θάλασσα προορίζεται να συμπληρώσει και όχι να αντικαταστήσει την προαναφερθείσα δήλωση. Στην πραγματικότητα, υποθετικά μιλώντας, τόσο το έργο LNG όσο και ο Νότιος Διάδρομος Φυσικού Αερίου θα μπορούσαν κάποτε να φιλοξενήσουν προμήθειες φυσικού αερίου από τις άλλες παραλιακές χώρες της Κασπίας Θάλασσας, εάν ποτέ ολοκληρωθεί ο Δια-Κασπιακός Αγωγός Φυσικού Αερίου.

Το έργο LNG Αζερμπαϊτζάν-Ρουμανίας θα έχει επίσης σημαντικό αντίκτυπο στην ευρύτερη Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για την Ουκρανία, η οποία προσπαθεί εδώ και αρκετό καιρό να εξασφαλίσει πρόσβαση στην παγκόσμια αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου μέσω τερματικών σταθμών εισαγωγής σε διάφορες περιφερειακές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας και της Κροατίας -μια ανάγκη που έγινε ακόμη πιο επιτακτική λόγω του πολέμου με τη Ρωσία και των μεταπολεμικών απαιτήσεων για ανασυγκρότηση. Για τον σκοπό αυτό, τον Ιούνιο του 2022, η Βαρσοβία ανακοίνωσε ότι θα διπλασιάσει το μέγεθος της σχεδιαζόμενης μονάδας επαναεριοποίησης πλωτής αποθήκευσης στο λιμάνι του Γκντανσκ λόγω του αυξημένου ενδιαφέροντος από τους γείτονές της, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας.

Όταν τελικά αρχίσει η ανάκαμψη και η ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, η κατανάλωση φυσικού αερίου θα αυξηθεί, πιθανότατα ταχύτερα από ό,τι θα μπορέσουν να εξυπηρετήσουν οι κατεστραμμένες ή κλειστές εγχώριες εγκαταστάσεις παραγωγής φυσικού αερίου. Ως εκ τούτου, όλες οι πρόσθετες δυνατότητες επαναεριοποίησης στις γειτονικές χώρες της Ουκρανίας θα ήταν επωφελείς για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Επιπλέον, ανάλογα με το ποιος θα είναι ο κύριος ιδιοκτήτης, ο προτεινόμενος τερματικός σταθμός εισαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου στη Ρουμανία θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για να επιτρέψει παραδόσεις όχι μόνο από το Αζερμπαϊτζάν αλλά και από άλλους προμηθευτές (π.χ. τις Ηνωμένες Πολιτείες).

Βέβαια, το έργο LNG Μαύρης Θάλασσας είναι ακόμη σε εξέλιξη και μόνο τα αποτελέσματα της μελέτης σκοπιμότητας του 2023 θα αποδείξουν αν η Socar και η Romgaz θα μπορούσαν πράγματι να λάβουν τις δεσμευτικές επενδυτικές αποφάσεις. Προς το παρόν, ωστόσο, είναι προφανές ότι η ζήτηση είναι επαρκής για νέα έργα LNG στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη. Παρά τους στόχους της ΕΕ για την απαλλαγή από τον άνθρακα, η έλλειψη ρωσικού φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά πρέπει να αντικατασταθεί από εναλλακτικούς προμηθευτές και θα χρειαστούν τουλάχιστον αρκετά χρόνια για να καλυφθεί πλήρως το κενό. Παρ' όλα αυτά, οι αυξανόμενες ενεργειακές σχέσεις μεταξύ του Καυκάσου και της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης θα χρησιμεύσουν μόνο για να διευκολύνουν περαιτέρω τη μετάβαση από τη ρωσική ενέργεια.