Οι υπουργοί Ευρωπαϊκών υποθέσεων Γαλλίας και Γερμανίας παρουσίασαν χτες (σσ προχθές) βαρυσήμαντη έκθεση που επεξεργάστηκε κοινή ομάδα για την μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) προκειμένου να καταστεί ικανή να αποδεχθεί νέα κράτη μέλη με την σχεδιαζόμενη διεύρυνση της, Οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις είναι ριζοσπαστικές και καλύπτουν όλους τους τομείς, από την επέκταση της ειδικής πλειοψηφίας, την ενίσχυση της δημοκρατίας, την προσαρμογή των κοινών πολιτικών και αύξηση του προϋπολογισμού της ΕΕ. Το σημαντικότερο όμως στοιχείο είναι ότι προτείνει μια νέα οργάνωση της μελλοντικής Ευρώπης στη λογική τεσσάρων ομόκεντρων κύκλων (παλαιά Γαλλική ιδέα) ως εξής:

1. Εσωτερικός Πυρήνας ΕΕ. Θα συγκροτείται απ’ όλα τα κράτη -μέλη που συμμετέχουν στην ΟΝΕ και ζώνη Σέγκεν και δεσμεύονται για βαθύτερη πολιτική ενοποίηση (η Ελλάδα ανήκει εδώ).

2.Ευρωπαϊκή Ενωση που θα περιλαμβάνει όλες τα σημερινά και μελλοντικά κράτη- μέλη ΕΕ που δεσμεύονται από τις αρχές και αξίες της Ένωσης και συμμετέχουν σ΄ όλες τις κοινές πολιτικές.

3.Συνδεδεμένα Μέλη πρόκειται για εντελώς νέα κατηγορία που πηγαίνει πολύ πιο πέρα από τη σημερινή σύνδεση .Τα νέα συνδεδεμένα μέλη θα δεσμεύονται από τις αρχές και αξίες της Ένωσης. Θα συμμετέχουν στην ενιαία αγορά (αλλά όχι ζώνη Σέγκεν) και στη δικαιοδοσία του Δικαστηρίου. Ενώ θα συμβάλλουν και στον προϋπολογισμό της Ένωσης.

4, Ευρωπαϊκή Πολιτική Κοινότητα (ΕΠΚ). Θα συγκροτείται από την ευρύτερη ομάδα Ευρωπαϊκών κρατών( 42) που θεσπίστηκε πέρισι μετά από Γαλλική πρωτοβουλία με συμμετοχή όπως Τουρκίας , Βαλκανίων ,κ.α. Θα προωθεί συνεργασίες σε επιμέρους τομείς κυρίως γεωπολιτικού χαρακτήρα. Θα είναι όμως έξω από την ΕΕ και τα όρια δικαίου της .

Ένα ερώτημα που ανακύπτει είναι σε ποιο από τα προτεινόμενα σχήματα εντός ΕΕ μπορεί να βρεθεί η Τουρκία; Η Τουρκία επιδιώκει βεβαίως να βρεθεί εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αλλά δεν πληροί τις πολιτικές προϋποθέσεις για να ενσωματωθεί ούτε καν στην κατηγορία των συνδεδεμένων κρατών (αν και χώρα με κλασσικού τύπου σύνδεση). Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε έκθεσή του την περασμένη εβδομάδα απέκλεισε ουσιαστικά αποιαδήποτε προοπτική ενσωμάτωσης της Τουρκίας σε σχήμα της ΕΕ με βάση τα σημερινά δεδομένα, Πρότεινε όμως μια ειδική σχέση για τη χώρα . Ειδικότερα παροτρύνει την Τουρκική κυβέρνηση, τα όργανα της Ένωσης και τα κράτη μέλη «να σπάσουν το σημερινό αδιέξοδο και να κινηθούν προς μια στενότερη και δυναμική συμπεριληπτική στρατηγική εταιρική σχέση» και μια εκσυγχρονισμένη Συμφωνία Σύνδεσης με «μια αναβαθμισμένη τελωνειακή ένωση» και νέες ρυθμίσεις για τη διαχείριση του μεταναστευτικού. Ωστόσο και αυτά θα πρέπει να γίνουν στη βάση συγκεκριμένων αιρεσιμοτήτων (conditionalities) σχετικά με την αποκατάσταση της δημοκρατίας, την Κύπρο, το σεβασμό του διεθνούς δικαίου, κλπ. Παρακαμπτήριος δρόμος για να επαναπροσεγγίσει η Τουρκία την Ένωση δεν υπάρχει. Και αυτό θα πρέπει να κατανοήσει η Άγκυρα...

(Ο καθηγητής Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι πρώην πρεσβευτής – σύμβουλος ΥΠΕΞ, μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του ΕΛΙΑΜΕΠ -Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Τα Νέα")