Αντ. Κοντολέων (ΕΒΙΚΕΝ) στο iEnergeia.gr: Στις σημερινές συνθήκες είναι προφανές ότι απουσιάζει μια κρατική ΔΕΗ 

Αντ. Κοντολέων (ΕΒΙΚΕΝ) στο iEnergeia.gr: Στις σημερινές συνθήκες είναι προφανές ότι απουσιάζει μια κρατική ΔΕΗ 
Δευτέρα, 10/10/2022 - 06:15

Σήμα κινδύνου όχι μόνο για την ανταγωνιστικότητα αλλά και τη βιωσιμότητα της ελληνικής ενεργοβόρου βιομηχανίας κρούει ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ (Ενωση Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας), Αντώνης Κοντολέων με συνέντευξή του στο iEnergeia.gr.

Με τις ΑΠΕ να αποτελούν μονόδρομο για την επιβίωση των βιομηχανιών έντασης ενέργειας, ο κ. Κοντολέων εξαπολύει πυρά κατά της κυβερνητικής πολιτικής στο θέμα αυτό σημειώνοντας ότι έχει ακόμη δεν έχει προχωρήσει η επέκταση του net metering στην Υψηλή Τάση αλλά και στα «πράσινα» PPAs οι κυβερνητικές επιλογές θέτουν σε δεύτερη προτεραιότητα τη βιομηχανία.

Κάνει λόγο για στρεβλώσεις στην ελληνική αγορά αναφέροντας χαρακτηριστικά την υποχρέωση όλων των παραγωγών να περνούν/πωλούν και να εκκαθαρίζουν την ενέργεια που παράγουν μέσα από το χρηματιστήριο ενέργειας ζητώντας την άμεση εξαίρεση των διμερών συμβάσεων από την επιβολή του πλαφόν.

Αναφορικά με τα μέτρα της ΕΕ για την υποχρεωτική μείωση κατανάλωσης σημειώνει με έμφαση ότι «στο τέλος της ημέρας θα πλήξουν παρά θα ωφελήσουν την ελληνική βιομηχανία εφόσον γίνουν υποχρεωτικά».

Τέλος, για το θέμα της επανακρατικοποίησης της ΔΕΗ ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ σχολιάζει ότι στις σημερινές πρωτόγνωρες συνθήκες ενεργειακής κρίσης που βιώνουμε απουσιάζει μια κρατική ΔΕΗ, η οποία ασκώντας μια αποτελεσματική εθνική στρατηγική θα διασφαλίζει τόσο την επάρκεια εφοδιασμού όσο και την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς.

Τι γίνεται με τα «πράσινα» PPA; Υπάρχει επαρκής αριθμός ώριμων έργων ΑΠΕ;

Υπό τις τρέχουσες συνθήκες της ενεργειακής κρίσης η έκθεση των βιομηχανιών έντασης ενέργειας στις υψηλές τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς αποτελεί διακύβευμα όχι μόνο για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητάς τους αλλά και για την ίδια τη βιωσιμότητά τους. Ως μόνη λύση προσφέρονται οι μακροχρόνιες διμερείς συμβάσεις με παραγωγούς ΑΠΕ, γεγονός που παραδέχονται και οι αρμόδιοι κυβερνητικοί παράγοντες.

Δυστυχώς υπάρχουν ελάχιστα έργα ΑΠΕ ώριμα που διαθέτουν όρους σύνδεσης στο Σύστημα. Μάλιστα μέρος αυτών, περίπου 560 MW, προτίμησαν τον πρόσφατο διαγωνισμό για να «κλειδώσουν» σταθερή τιμή αποζημίωσης, μέσω μακροχρόνιας σύμβασης με τον ΔΑΠΕΕΠ.

Ανάμεσα στα αιτήματα μας σε πρώτη προτεραιότητα ήταν να θεσπιστούν κίνητρα ή/και υποχρέωση στους παραγωγούς ΑΠΕ να συνάπτουν μακροχρόνιες συμβάσεις (corporate PPA), για ένα μέρος τουλάχιστον της παραγωγής τους, με επιλέξιμους βιομηχανικούς κλάδους, ώστε οι βιομηχανίες να πετύχουν την χαμηλότερη δυνατή τιμή.

Με μια αιφνιδιαστική ΥΑ στις 12/8 δυστυχώς πριμοδοτήθηκαν σκανδαλωδώς συγκεκριμένα μεγάλα έργα ΑΠΕ δίνοντας τους προτεραιότητα για τη δέσμευση ηλεκτρικού χώρου περίπου 8.000 MW (κατηγορία Α). Αντίθετα η ίδια ΥΑ έθεσε σε δεύτερη προτεραιότητα εκείνες τις ΑΠΕ που θα υπογράψουν συμβάσεις με βιομηχανίες (κατηγορία Β), δίνοντας τους μόλις 1.500 MW διαθέσιμο χώρο. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι οι αιτήσεις της κατηγορίας Β για λήψη όρων σύνδεσης θα εξεταστούν αφού ολοκληρωθεί η εξέταση όλων τω αιτήσεων της κατηγορίας Α με την προϋπόθεση ότι θα έχει απομείνει διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος. Ταυτόχρονα αφήνει τις βιομηχανίες όμηρο στις απαιτήσεις των μεγάλων παραγωγών και προμηθευτών.

Είναι επίσης απορίας άξιο γιατί δεν έχει ακόμη ικανοποιηθεί το αίτημα μας για επέκταση του ενεργειακού συμψηφισμού (net metering) στην ΥΤ, όπως ισχύει στη ΜΤ, με την πρόσθετη πλέον απαίτηση να δοθεί και προτεραιότητα στην εξέταση των αιτημάτων των βιομηχανιών ΥΤ. Μήπως γιατί πρώτα πρέπει να ικανοποιηθούν τα αιτήματα των μεγάλων παικτών ΑΠΕ (κατηγορία Α);

Η βιομηχανία ζητά να εξαιρούνται τα διμερή συμβόλαια από το πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών. Γιατί;

Από την προηγηθείσα ανάλυση είναι σαφές πόσο σημαντικό για την επιβίωση των βιομηχανιών έντασης ενέργειας είναι τα μακροχρόνια διμερή συμβόλαια με μονάδες παραγωγής ΑΠΕ λόγω των ανταγωνιστικών τιμών ενέργειας που μπορούν να προσφέρουν σε βάθος χρόνου, συμβάσεις που εξασφαλίζουν ταυτόχρονα τη χρηματοδότηση των έργων ΑΠΕ.

Στις σημερινές συνθήκες θα αποτελούσαν λύση και τα διετή- τριετή διμερή συμβόλαια με τη νέα λιγνιτική μονάδα Πτολεμαΐδα V, η οποία έχει πολύ χαμηλότερο μεταβλητό κόστος ως προς τις παλιές λιγνιτικές μονάδες.

Μία από τις πολλές σημαντικές στρεβλώσεις της ελληνικής αγοράς αποτελεί η υποχρέωση όλων των παραγωγών να περνούν/πωλούν και να εκκαθαρίζουν την ενέργεια που παράγουν μέσα από το χρηματιστήριο ενέργειας. Αλήθεια τι λέει η ΡΑΕ;

Όπως προκύπτει σαφώς από το νέο Ευρωπαικό Κανονισμό 2022/1854, παράγραφο 30 του προοιμίου του, οι διμερείς συμβάσεις, οι οποίες επιφέρουν στους παραγωγούς έσοδα που δεν υπερβαίνουν το πλαφόν που τους έχει επιβληθεί, θα πρέπει να εξαιρούνται από την επιβολή του πλαφόν.

Στην περίπτωση των διμερών συμβάσεων, τα έσοδα του παραγωγού ταυτίζονται με τη συμβατική τιμή που έχει συμφωνηθεί με τον αγοραστή, η οποία κατά κανόνα είναι σταθερή, με αποτέλεσμα να μην προκύπτουν έσοδα, άνω του πλαφόν.

Επομένως, είναι απολύτως αναγκαίο να θεσπιστεί άμεση ρύθμιση για την εξαίρεση των διμερών συμβάσεων, από την επιβολή του πλαφόν, που επιβλήθηκε από τον περασμένο Ιούλιο.

Ποια είναι τα μέτρα στα οποία εκτιμάτε ότι θα έπρεπε να προχωρήσει η κυβέρνηση ώστε να περιοριστούν οι επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης και να μην υπάρξει πρόβλημα στην ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας;

Σε συνέχεια των όσων έχουμε ήδη αναφέρει ανακεφαλαιώνουμε

  • Να καταργηθεί άμεσα η επιβολή του πλαφόν στα διμερή συμβόλαια των βιομηχανιών με παραγωγούς.
  • Να έρθει νέα ρύθμιση που να υποχρεώνει όλους τους παραγωγούς ΑΠΕ (Κατηγορίες Α και Β) να συμβολαιοποιήσουν τουλάχιστον το 50% της παραγωγής τους με επιλέξιμες βιομηχανίες.
  • Να υπάρξει έμπρακτη πολιτική βούληση ώστε να επιταχυνθεί η έγκριση του μηχανισμού κρατικής ενίσχυσης των βιομηχανικών PPAs- Green Pool από την Επιτροπή.
  • Να εγκριθεί το net metering στην ΥΤ δίνοντας παράλληλα προτεραιότητα στην εξέταση των αιτήσεων για έγκριση σύνδεσης.
  • Να δοθεί η πρέπουσα προσοχή στην εξέταση των αιτημάτων των βιομηχανιών για την ένταξη τους στην κατηγορία των «σημαντικών» βιομηχανιών, ώστε να εξαιρεθούν από τη υποχρέωση τους για μείωση 15% της κατανάλωσης του φ.α.
  • Να μειωθούν τα ΥΚΩ για τις επιλέξιμες βιομηχανίες, στο πλαίσιο του μειωμένου ΕΤΜΕΑΡ, μετά τη σημαντική αύξηση από 1/9 της χρέωσης χρήσης συστήματος.

Συμφωνείτε με την εξαγγελία του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ, Αλέξη Τσίπρα την οποία και επανέλαβε σε πρόσφατη συνέντευξή του στο iΕnergeia.gr, για επανακρατικοποίηση της ΔΕΗ;

Η ΔΕΗ είναι ιστορικά μια πολύ σημαντική επιχείρηση για το ενεργειακό μας σύστημα μια και έχει αποκλειστική διαχείριση του εθνικού μας πλούτου, ήτοι λιγνίτες και νερά. Ο σημαντικός της ρόλος ενισχύεται ακόμη περισσότερο εάν λάβουμε υπόψη μας την ολιγοπωλιακή δομή της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία χαρακτηρίζεται από την παντελή έλλειψη στοιχειώδους ανταγωνισμού.

Στις σημερινές πρωτοφανείς συνθήκες ενεργειακής κρίσης, η οποία πλήττει τόσο τον απλό καταναλωτή όσο και όλες τις παραγωγικές επιχειρήσεις της χώρας, με έμφαση στις βιομηχανίες έντασης ενέργειας είναι προφανές ότι απουσιάζει μια κρατική ΔΕΗ, όπως τη ξέραμε, μέσω της οποίας θα υπάρχει η δυνατότητα άσκησης αποτελεσματικής εθνικής στρατηγικής, που θα διασφαλίζει πρώτα την επάρκεια εφοδιασμού αλλά και την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς.

Τα μέτρα της ΕΕ για περιορισμό της κατανάλωσης σε φυσικό αέριο και ρεύμα πόσο θα πλήξουν την ελληνική βιομηχανία;

Κατ’ αρχήν τα μέτρα μείωσης της κατανάλωσης φ.α και ηλεκτρικής ενέργειας, που αποφασίστηκαν στο όνομα της αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών μελών ευνοούν τις χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, οι οποίες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην προμήθεια του φ.α μέσω αγωγών.

Κατά τη γνώμη μας στο τέλος της ημέρας τα μέτρα αυτά θα πλήξουν, παρά θα ωφελήσουν την ελληνική βιομηχανία, εφόσον γίνουν υποχρεωτικά.
Και τούτο διότι βάσει του σχετικού ευρωπαϊκού κανονισμού, οι «σημαντικές βιομηχανίες» οι οποίες πληρούν τα κριτήρια, που έχουν τεθεί, εξαιρούνται από τη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά 15%.

Πρέπει να γίνει σαφές ότι η ηλεκτροπαραγωγή καλύπτει το 70% της κατανάλωσης φ.α στη χώρα. Οπότε θεωρούμε εύλογο ότι εκεί πρέπει να δοθεί το βάρος της μείωσης της κατανάλωσης φ.α.

Αναφορικά με την υποχρέωση για μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας κατά 5 % στις ώρες αιχμής θεωρούμε ότι απαιτείται συνεργασία με τις αρμόδιες υπηρεσίες που σχεδιάζουν τον διαγωνισμό για την εθελοντική μείωση της κατανάλωσης, ώστε να μπορέσουν οι ευέλικτες βιομηχανίες/μεγάλοι καταναλωτές (χαλυβουργίες, τσιμέντα) να συμμετάσχουν και να μη αναγκαστούν βιομηχανίες συνεχούς λειτουργίας να διακόψουν το φορτίο τους με προφανή σημαντική ζημία.

Η αλλαγή του οδικού χάρτη για την απολιγνιτοποίηση είναι στην παρούσα συγκυρία η ενδεδειγμένη;

Η απόφαση για την πρόωρη απολιγνιτοποίηση, στο πλαίσιο της γενικότερης πολιτικής απόφασης για το ρόλο της ΔΕΗ, ήταν εσφαλμένη. Γιατί, εκτός των άλλων, δημιουργούσε πρόβλημα επάρκειας εφοδιασμού στη χώρα, όπως είχε επισημάνει έγκαιρα ο ΑΔΜΗΕ.

Δυστυχώς θα χρειαστεί αρκετός χρόνος για να επανέλθουν τα ορυχεία σε συνθήκες ικανοποιητικής εκμετάλλευσης, ώστε να πιαστεί ο στόχος του διπλασιασμού της λιγνιτικής παραγωγής.

Η Κομισιόν μετά τις πιέσεις των 15 για το πλαφόν στο φυσικό αέριο φαίνεται πως αναδιπλώθηκε; Πώς σχολιάζετε τις τελευταίες εξελίξεις;

Πράγματι φαίνεται ότι η Κομισιόν δέχεται να συζητήσει την κοινή προμήθεια φ.α για το σύνολο των κρατών, όπως επίσης αναγνωρίζει ότι υπάρχει πρόβλημα με τη διαμόρφωση των τιμών στο χρηματιστήριο της Ολλανδίας (TTF).

Αντίθετα με την πρόταση των 15, που μιλάει για τη δημιουργία ενός «δυναμικού διαδρόμου τιμών», που θα αφορά την επιβολή πλαφόν σε όλες τις εισαγωγές φ.α και για όλες τις χρήσεις, η Επιτροπή (βλέπε Γερμανία) προτείνει την επιβολή πλαφόν μόνο για το φ.α που χρησιμοποιείται στην ηλεκτροπαραγωγή.

Λύση η οποία όμως δεν εμποδίζει τη τιμή εισαγωγής του φ.α να συνεχίσει να αυξάνεται, δημιουργώντας μια υποχρέωση για την επιδότηση του πλαφόν χωρίς όρια. Δυστυχώς φαίνεται ότι υπάρχει πολύς δρόμος μέχρι να καταλήξουν σε συμφωνία.