Το νέο ενημερωτικό σημείωμα του Green Tank αναλύει τις προβλέψεις της ευρωπαϊκής νομοθεσίας για τους μηχανισμούς ισχύος, καταγράφει τις τεχνολογίες που επιλέγουν να στηρίξουν οι χώρες της Ευρώπης και εξετάζει πώς αυτές οι επιλογές επηρεάζουν το κόστος για τους καταναλωτές. Οι Μηχανισμοί Διασφάλισης Επάρκειας Ισχύος (ΜΔΕΙ) αποτελούν μορφή κρατικής ενίσχυσης, μέσω της οποίας οι ιδιοκτήτες μονάδων ηλεκτροπαραγωγής αμείβονται όχι μόνο για την παραγωγή ενέργειας, αλλά και για τη διαθεσιμότητα ισχύος – δηλαδή για την ικανότητα να παρέμβουν όποτε χρειαστεί ώστε να διασφαλίζεται η επάρκεια του συστήματος, ακόμη και σε συνθήκες αιχμής ή κρίσης. Όλες οι τεχνολογίες μπορούν να συμμετάσχουν σε τέτοιους μηχανισμούς, από μονάδες φυσικού αερίου μέχρι μπαταρίες, συστήματα απόκρισης ζήτησης ή διασυνδέσεις.
Ωστόσο, η μερίδα του λέοντος των ενισχύσεων εξακολουθεί να κατευθύνεται στις μονάδες ορυκτού αερίου. Την περίοδο 2015–2024, σχεδόν το 50% των συνολικών αμοιβών ύψους €90 δισ. δόθηκαν σε τέτοιες μονάδες (€43,5 δισ.), καθιστώντας τις κυρίαρχες στις σχετικές δημοπρασίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
Η ανάλυση της ισχύουσας νομοθεσίας και των παραδειγμάτων από άλλες χώρες της Ευρώπης που έκανε το the Greentank καταδεικνύει την ανάγκη για έναν νέο μηχανισμό ισχύος πρέπει πρώτα από όλα να αποδειχθεί βάσει μελέτης επάρκειας ισχύος που εκπονείται σύμφωνα με συγκεκριμένη μεθοδολογία. Δείχνει ότι η ελαχιστοποίηση του κόστους για τους τελικούς καταναλωτές πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα των κρατών μελών όταν σχεδιάζουν μηχανισμούς ισχύος.
Ενώ οι μηχανισμοί ισχύος με τη μικρότερη οικονομική επιβάρυνση είναι τα στρατηγικά αποθέματα, όπου οι συμμετέχουσες μονάδες αποσύρονται από την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και άρα παύουν να επηρεάζουν τις τιμές. Από τη μελέτη επίσης προκύπτει ότι
- Στο Ηνωμένο Βασίλειο η στήριξη σε νέα συστήματα μπαταριών το 2025, άγγιξε τα 1.8 GW, αυξημένη κατά 80% σε σχέση με την αντίστοιχη δημοπρασία του 2024. Παρόμοια τάση παρατηρήθηκε και στην απόκριση της ζήτησης (1.8 GW και αύξηση 64%), ενώ σε καμία από τις δύο δημοπρασίες δεν στηρίχθηκαν νέες μονάδες αερίου.
- Στην Πολωνία, στην τελευταία δημοπρασία του 2024, από τα συνολικά 12 GW ισχύος που εξασφάλισαν συμβόλαια, τα 2.5 GW αντιστοιχούν σε συστήματα μπαταριών, ενώ εκτιμάται ότι περίπου 1.7 GW μονάδων ορυκτού αερίου δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν συμβόλαια λόγω υψηλότερου κόστους και χαμηλότερης ανταγωνιστικότητας.
- Στην Ιταλία, στην τελευταία δημοπρασία του 2025, για πρώτη φορά οι μπαταρίες ανταγωνίστηκαν υφιστάμενες μονάδες αερίου. Εκτιμάται ότι εξασφάλισαν συμβόλαια 900 MW συνολικά, ενώ από τα 594 MW νέων μονάδων παροχής ισχύος που κέρδισαν στήριξη στην ίδια δημοπρασία, το 95% (564 ΜW) αντιστοιχεί σε συστήματα μπαταριών.
