Σπύρος Σιδέρης: Τουρκία - Εσωστρέφεια, αλλαγές και σημάδια αποσύνθεσης στην Εθνική Συμμαχία

Σπύρος Σιδέρης: Τουρκία - Εσωστρέφεια, αλλαγές και σημάδια αποσύνθεσης στην Εθνική Συμμαχία
Τρίτη, 30/05/2023 - 06:46

Τι φέρνει η επόμενη μέρα μετά το θρίαμβο Ερντογάν.

Το τριπλό σοκ από τις ήττες στις βουλευτικές και τους δυο γύρους των προεδρικών εκλογών, είναι βαρύ για τους εταίρους της Εθνικής Συμμαχίας, που είχαν πιστέψει ότι θα μπορούσαν να ανατρέψουν τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Η απογοήτευση είναι εμφανής σε όλους σχεδόν τους ηγέτες, που πλέον κοιτάζουν για την επόμενη μέρα και την πολιτική τους επιβίωση, σε ένα πολιτικό σκηνικό που κυριαρχείται από τον Τούρκο Πρόεδρο και το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP).

Η επιλογή του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, δεν αποδείχτηκε λίρα εκατό, αλλά χάρτινη υποτιμημένη τουρκική λίρα, χωρίς όμως να σημαίνει ότι μια άλλη επιλογή, όπως του Δημάρχου Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου ή της Άγκυρας Μανσούρ Γιαβάς θα έδιναν τη νίκη στην Εθνική Συμμαχία.

Όπως αποδείχτηκε ο Ερντογάν συνεχίζει να είναι ο απόλυτος κυρίαρχος, έχοντας αναπτύξει μια μοναδική σχέση με τον μέσο Τούρκο πολίτη, που είναι και η πλειοψηφία, που δίνει τις νίκες.

Τα 4 από τα 6 κόμματα της Εθνικής Συμμαχίας στήνουν Κοινοβουλευτική Ομάδα

Με την απογοήτευση να κυριαρχεί, τα κομματικά επιτελεία του «τραπεζιού των έξι», αναζητούν ρόλο και εξουσία. Ήδη οι έξι γίνονται 3, καθώς εκτός από το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP) και το Καλό Κόμμα ΙΥΙ της Μεράλ Ακσενέρ, τα υπόλοιπα τέσσερα κόμματα αναζητούν τρόπους να σχηματίσουν αυτόνομη ομάδα, παρότι οι βουλευτές αυτών των κομμάτων εκλέχτηκαν μέσα από τις λίστες του CHP.

Τα κόμματα Δημοκρατίας και Προόδου (DEVA), Μέλλοντος, Ευτυχίας και Δημοκρατικό, τα οποία εισήλθαν στη Βουλή με κοινή λίστα από το CHP, έχουν συνολικά 38 βουλευτές. Όμως κανένα από αυτά δεν διαθέτει τους 20 βουλευτές που απαιτούνται για τη συγκρότηση κοινοβουλευτικής ομάδας. Το κόμμα DEVA έχει 15 βουλευτές, το Κόμμα του Μέλλοντος και το Κόμμα της Ευτυχίας έχουν από 10 βουλευτές και το Δημοκρατικό Κόμμα έχει 3 βουλευτές.

Έτσι στις σκέψεις των ηγετών των κομμάτων, είναι να δημιουργήσουν ένα νέο κόμμα «ομπρέλα» όπου θα μεταφερθούν τα τέσσερα κόμματα. Εκτός από αυτό το κόμμα που θα ιδρυθεί για την κοινή ομάδα στο Κοινοβούλιο, τα αρχικά κόμματα των βουλευτών θα συνεχίσουν να ασκούν ταυτόχρονα τις δραστηριότητές τους. Όμως τα κόμματα αυτά θα είναι χωρίς τους ηγέτες τους οι οποίοι δεν είχαν δικαίωμα συμμετοχής στις βουλευτικές εκλογές, καθώς ήταν υποψήφιοι Αντιπρόεδροι με τον Κιλιτσντάρογλου, σύμφωνα με την απόφαση της Εθνικής Συμμαχίας.

Το να συγκροτήσουν κοινοβουλευτική ομάδα τα τέσσερα κόμματα είναι πολύ σημαντικό γιατί θα μπορούν να εκπροσωπούνται στο Συμβούλιο Προεδρίας του Κοινοβουλίου, να έχουν το δικαίωμα να μιλούν εκ μέρους της ομάδας στο βήμα και να διορίζουν μέλη σε εξειδικευμένες επιτροπές. Ήδη 5 πολιτικές ομάδες κομμάτων υπάρχουν στην 28η Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση και είναι το AKP, το CHP, το Πράσινο Αριστερό Κόμμα, το MHP και το İYİ. Αν τα τέσσερα κόμματα της Εθνικής Συμμαχίας καταφέρουν να σχηματίσουν Κοινοβουλευτική Ομάδα, τότε θα υπάρχουν 6 Κ.Ο. και θα αυτονομηθούν τελείως από το CHP και το ΙΥΙ.

Δεν αποκλείεται μάλιστα κάποιοι από τους βουλευτές, που προέρχονται από το ΑΚΡ και το ΜΗΡ να μετακομίσουν σε αυτά τα κόμματα, δίνοντας στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον μαγικό αριθμό των 330 εδρών, που δίνουν το δικαίωμα για αλλαγές στο Σύνταγμα. Η Λαϊκή Συμμαχία έχει τώρα 323 βουλευτές.

Μια από τις εξαγγελίες του Ερντογάν, ήταν και η αλλαγή Συντάγματος, σε μια πιο Προεδρική Δημοκρατία, καθώς υπάρχουν ακόμα εκκρεμείς αλλαγές από το προηγούμενο Κοινοβούλιο.

Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα (CHP)

Το CHP, το οποίο απείχε πολύ από την επιδιωκόμενη επιτυχία στις βουλευτικές εκλογές, πραγματοποίησε συνεδριάσεις καθ' όλη τη διάρκεια της νύχτας μετά τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Πριν και μετά τη συνάντηση των ηγετών της Εθνικής Συμμαχίας στα κεντρικά γραφεία του CHP, ο πρόεδρος του κόμματος Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου συναντήθηκε με τα μέλη της Κεντρική Εκτελεστικής Επιτροπής του κόμματός του.

Στις συναντήσεις αυτές τέθηκε θέμα παραίτησης από το σύνολο των μελών της Κεντρικής Εκτελεστικής Επιτροπής του CHP, όμως ο Κιλιτσντάρογλου δεν το δέχτηκε λέγοντας ότι «δεν υπάρχει ανάγκη αυτή τη στιγμή».

Στις συζητήσεις αυτές τέθηκε και θέμα παραίτησης του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, όχι από τον ίδιο, αλλά από στελέχη του κόμματος. Όμως επικράτησε η άποψη ότι μια άμεση παραίτηση θα σήμαινε ότι το κόμμα απέτυχε στις εκλογές.

Ο Κιλιτσντάρογλου, παρότι είναι ο απόλυτα αποτυχημένος, θέλει να παραμείνει μέχρι τις δημοτικές εκλογές του 2024, προσδοκώντας ότι θα έχει κέρδη από τους υποψηφίους του CHP στους Μητροπολιτικούς Δήμους κι έτσι να ξεχαστεί η εμφατική ήττα του από τον Ερντογάν.

Όμως για τον Ερντογάν, ο Κιλιτσντάρογλου είναι πλέον παρελθόν, κάτι που φάνηκε στις δηλώσεις του από την Κωνσταντινούπολη μετά τη νίκη του , όταν στοχοποίησε τον Ιμάμογλου, λέγοντας ότι τώρα πρέπει να πάρουμε την Πόλη, αναφερόμενος στις δημοτικές εκλογές το 2024.

Πάντως ο Κιλιτσντάρογλου, δεν είναι η πρώτη φορά που δεν αναλαμβάνει την ευθύνη της ήττας, και θέλει την παραμονή του στην ηγεσία του CHP. Το είχε πράξει και το 2014 όταν έχασε ο υποψήφιος του κόμματος του Εκμελεντίν Ιχσάνογλου αλλά και το 2018 όταν έχασε ο Μουχαρέμ Ιντζέ, μέσα από τα συνέδρια του κόμματος.

Μένει να φανεί αν στο επόμενο συνέδριο του CHP, θα καταφέρει να επιβιώσει και να παραμείνει Πρόεδρος του κόμματος.

Όπως λένε στελέχη του κόμματος του, ο Κύριος Κεμάλ έχει τελειώσει, αλλά δεν θέλει να το παραδεχτεί. Εξάλλου αλγεινή εντύπωση έκανε ότι το βράδυ της 28ης Μαΐου, στις δηλώσεις του δεν συνεχάρη τον νικητή των εκλογών Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με στελέχη του κόμματος να τον κατηγορούν ότι αρχίζει και γίνεται κι αυτός αυταρχικός.

Μεράλ Ακσενέρ και Καλό Κόμμα

Η πρόεδρος του Καλού Κόμματος IYI, Μεράλ Ακσενέρ, ίσως είναι η μόνη ικανοποιημένη, όχι από το αποτέλεσμα, αλλά από το ότι δεν ήθελε υποψήφιο για Πρόεδρο τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου.

Το Καλό Κόμμα υπήρξε το αντίβαρο του εθνικιστικού ΜΗΡ του Μπαχτσελί από την Λαϊκή Συμμαχία, προσπαθώντας να συσπειρώσει τα εθνικιστικά στοιχεία, κρίνοντας ότι εκεί θα δινόταν η μάχη.

Όμως σύμφωνα με το αποτέλεσμα, το κόμμα της δεν κατέγραψε άνοδο ούτε πτώση, όμως είδε το «αδελφό» ιδεολογικά MHP να ανεβάζει ποσοστά στην αντίπαλη συμμαχία.

Όπως δήλωσε το βράδυ της 28ης Μαΐου, μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων «επαναλάβαμε την ψήφο μας και τον αριθμό των βουλευτών του 2018. Με άλλα λόγια, ούτε πέσαμε ούτε ανεβήκαμε. Υπάρχει ένα μήνυμα σχετικά με αυτό. Θα διαβάσουμε, θα κατανοήσουμε και θα προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε αυτό το μήνυμα μαζί με όλους τους φίλους μας».

Η Ακσενέρ, σύμφωνα με τους εταίρους της στην Εθνική Συμμαχία, δεν κατάφερε να συσπειρώσει τους ψηφοφόρους της για να πάνε στην κάλπη, ενώ της χρεώνουν και τις διασπαστικές τάσεις που υπήρξαν προεκλογικά εντός του κόμματος της, με αποχώρηση πολλών στελεχών και ένταξη τους στο ΑΚΡ.

Ως άλλος Κιλιτσντάρογλου, η Ακσενέρ, έθεσε στις πρώτες συναντήσεις των κομματικών στελεχών, τον επόμενο στόχο, που είναι οι δημοτικές εκλογές το 2024. Όμως η αμφισβήτηση της έχει ήδη αρχίσει να γιγαντώνεται, με απρόβλεπτες συνέπειες για το πολιτικό της μέλλον.

Ένα ακόμα αρνητικό θέμα για την ίδια είναι ότι δεν θα βρίσκεται στην Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, καθώς ήταν υποψήφια Αντιπρόεδρος του Κιλιτσντάρογλου.

Έχοντας μια πολιτική καριέρα που στήθηκε μέσα από διασπαστικές κινήσεις σε άλλα κόμματα, ΑΚΡ, ΜΗΡ κλπ, ίσως πληρώσει με το ίδιο νόμισμα και μια διάσπαση του κόμματος της ή αποπομπή της μέσω του Συνεδρίου που αναμένεται να πραγματοποιηθεί.

Πριν ακόμα συγκληθεί η νέα Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, η αποσύνθεση της Εθνικής Συμμαχίας, άρχισε να βρωμάει, με νικητή και πάλι τον Ερντογάν, που βλέπει την αντιπολίτευση να πνέει τα λοίσθια.

Έχοντας το μαχαίρι και το καρπούζι της εξουσίας, θα είναι πολύ εύκολο να υποδεχτεί τους «αντιφρονούντες» της Εθνικής Συμμαχίας και να γίνει παντοδύναμος αλλάζοντας νόμους και Σύνταγμα κατά το δοκούν.