Όπως επισημαίνει ο Ελληνικός Σύνδεσμος Προμηθευτών Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) στην πέμπτη κατά σειρά επιστολή του προς την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, παρά τις επανειλημμένες προειδοποιήσεις, η Πολιτεία εξακολουθεί να μην λαμβάνει τα απαιτούμενα μέτρα, αφήνοντας τους προμηθευτές να χρηματοδοτούν με ίδια κεφάλαια τις υποχρεώσεις του λογαριασμού. Το αποτέλεσμα, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, είναι η συσσώρευση οφειλών που προσεγγίζουν πλέον τα 500 εκατ. ευρώ, ενώ το σχετικό χρηματοοικονομικό κόστος ξεπερνά τα 40 εκατ. ευρώ ετησίως, επιβαρύνοντας τελικά την αγορά και τα τιμολόγια προμήθειας.
Ο Λογαριασμός παραμένει ελλειμματικός από τον Απρίλιο του 2023 και σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει ο ΕΣΠΕΝ, το συνολικό οφειλόμενο αντάλλαγμα του ΕΛΥΚΩ προς τους προμηθευτές ανέρχεται πλέον σε περίπου 500 εκατ. ευρώ έως τον Σεπτέμβριο του 2025, παρά τη μερική ενίσχυση των 400 εκατ. ευρώ που δόθηκε από τον κρατικό προϋπολογισμό στις αρχές του έτους. Μάλιστα, τη στιγμή εκείνης της ενίσχυσης το έλλειμμα είχε ήδη ξεπεράσει τα 600 εκατ. ευρώ, γεγονός που, όπως υπογραμμίζει ο Σύνδεσμος, αποδεικνύει ότι το πρόβλημα όχι μόνο δεν αντιμετωπίστηκε αλλά συνεχίζει να διευρύνεται.
Ειδικότερα όπως αναφέρει στην επιστολή του που απευθύνεται πέρα από το ΥΠΕΝ, στο υπουργείο Οικονομικών και στη ΡΑΑΕΥ, από τον Απρίλιο του 2023 τα μηνιαία ανταλλάγματα προς τους προμηθευτές αποδίδονται με απομείωση άνω του 30% κατά μέσο όρο, φτάνοντας ακόμη και το 60% σε ορισμένους μήνες, με αποτέλεσμα το συνολικό οφειλόμενο αντάλλαγμα προς τους προμηθευτές να προσεγγίζει τα 500 εκατ. ευρώ έως τον Σεπτέμβριο του 2025. Την ίδια περίοδο, οι εισροές του ΕΛΥΚΩ ενισχύθηκαν μόνο μερικώς, με πίστωση 400 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό στις αρχές του τρέχοντος έτους, σε χρονική στιγμή κατά την οποία το συνολικό ύψος των οφειλόμενων ανταλλαγμάτων είχε ήδη υπερβεί τα 600 εκατ. ευρώ. «Κατά το διάστημα αυτό, οι προμηθευτές καλύπτουν με ίδια κεφάλαια υποχρεώσεις που βαρύνουν το κράτος, χρηματοδοτώντας τα ελλείμματα του ΕΛΥΚΩ μέσω κεφαλαίου κίνησης. Το σχετικό χρηματοοικονομικό κόστος για έλλειμμα της τάξης των 600 εκατ. ευρώ με ενδεικτικό επιτόκιο δανεισμού 6,5%, προσεγγίζει τα 40 εκατ. ευρώ ετησίως (ήτοι περί τα €3,3 εκατ. μηνιαίως), προκαλώντας σημαντικές αρρυθμίες στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και αυξητικές πιέσεις στα τιμολόγια προμήθειας» αναφέρει χαρακτηριστικά ο Σύνδεσμος.
Κάνει λόγο για αδράνεια από την πλευρά της Πολιτείας, η οποία όπως αναφέρει, δεν συνάδει με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, οι οποίες επιβάλλουν την «έγκαιρη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση τυχόν αρνητικού οικονομικού αποτελέσματος» καθώς και την «τήρηση αποθέματος ασφαλείας», ενώ παράλληλα προβλέπουν ρητά τη δυνατότητα ενίσχυσης του ΕΛΥΚΩ από τον κρατικό προϋπολογισμό με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών
Σημειώνει δε ότι δεν μπορεί η παροχή των ΥΚΩ, που αποτελεί μεν πυλώνα κοινωνικής πολιτικής και διασφάλισης της ισότιμης πρόσβασης στην ενέργεια, να μετατίθεται από την ευθύνη του κράτους στους προμηθευτές. Τονίζει ότι οι ίδιοι αναγκάζονται να ως άτυποι χρηματοδότες ενός μηχανισμού που ανήκει σαφώς στην ευθύνη της πολιτείας και ζητούν:
- Πρώτον, την εκ νέου ενεργοποίηση της δυνατότητας ενίσχυσης του ΕΛΥΚΩ από τον κρατικό προϋπολογισμό, κατόπιν οικείας απόφασης του Υπουργού Οικονομικών, και
- δεύτερον, την πρόβλεψη αποζημίωσης των Προμηθευτών έναντι του χρηματοοικονομικού κόστους που αναλαμβάνουν, μέσω συναφούς κανονιστικής ή νομοθετικής ρύθμισης.
Σημειώνεται ανάλογη επιστολή είχε στείλει ο ΕΣΠΕΝ και στις 24 Σεπτεμβρίου ενώ έχουν προηγηθεί άλλες τρεις επιστολές από τον Ιούνιο του 2023 για το έλλειμα του Ειδικού Λογαριασμού.
