Κ. Μητσοτάκης: Ήμασταν πολύ αφελείς στην Ευρώπη - Η εξάρτηση από τη Ρωσία προκάλεσε τεράστια προβλήματα

Κ. Μητσοτάκης: Ήμασταν πολύ αφελείς στην Ευρώπη - Η εξάρτηση από τη Ρωσία προκάλεσε τεράστια προβλήματα
Παρασκευή, 20/01/2023 - 08:58

Κάποιοι πίστευαν ότι μπορείς να περάσεις από τα ορυκτά καύσιμα, στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με το πάτημα ενός διακόπτη. Θα χρειαστούμε φυσικό αέριο στο ορατό μέλλον, αλλά οι επενδύσεις που θα κάνουμε στο φυσικό αέριο πρέπει επίσης να είναι έτοιμες για υδρογόνο.

Η πράσινη μετάβαση, η ενεργειακή κρίση, οι ΑΠΕ, καθώς και η προοπτική για περαιτέρω ανάπτυξη της οικονομίας την τρέχουσα χρονιά και την αναβάθμιση της χώρας μας, ήταν τα κύρια σημεία της συζήτησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον δημοσιογράφο Fareed Zakaria στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός.

Σε ερώτηση του Fareed Zakaria σχετικά με την πράσινη μετάβαση και το ποσοστό ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται στην Ελλάδα από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι ανέρχεται περίπου στο 50%. Και υπάρχουν μέρες, όπως η σημερινή για παράδειγμα η οποία είναι μια υπέροχη μέρα στην Ελλάδα, ηλιόλουστη, με ανέμους, δεν έχει ούτε πολλή ζέστη, ούτε πολύ κρύο. Αυτό σημαίνει, τόνισε, πως δεν είναι υψηλές οι ενεργειακές ανάγκες. Περίπου το 90% της ηλεκτρικής ενέργειας κατά τη διάρκεια της ημέρας θα παραχθεί από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Υπήρχαν μέρες, τον Οκτώβριο, κατά τις οποίες το 100% της ηλεκτρικής μας ενέργειας προήλθε από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Έχουμε δώδεκα gigawatts εγκατεστημένης ισχύος από αιολική και ηλιακή ενέργεια και ένα πολύ επιθετικό σχέδιο για την ανάπτυξη της αιολικής και ηλιακής ενέργειας για τα επόμενα χρόνια.

Για τις επιπτώσεις του πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας ο κ. Μητσοτάκης στάθηκε στην ενέργεια, την οποία χαρακτήρισε ως τη "μεγάλη επίπτωση" για την Ευρώπη, και ιδίως την τιμή του φυσικού αερίου. Πιστεύω ότι για πολλά χρόνια, ήμασταν πολύ αφελείς στην Ευρώπη. Η υπερβολική μας εξάρτηση από τη Ρωσία μας προκάλεσε τεράστια προβλήματα και θεωρώ ότι και σε αυτή την περίπτωση αργήσαμε να αντιδράσουμε. Ήμουν ο πρώτος που τάχθηκε υπέρ ενός πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου. Ξεκίνησα τον Μάρτιο και τελικά έπεισα το Συμβούλιο και την Επιτροπή να το υιοθετήσουν τον Δεκέμβριο. Από τότε, προφανώς όχι μόνο γι’ αυτόν τον λόγο -θέλω να είμαι ειλικρινής- η τιμή του φυσικού αερίου έχει καταρρεύσει.

Αν είχαμε καταφέρει να κινηθούμε νωρίτερα, θα είχαμε γλιτώσει πολλά χρήματα και δεν θα είχαμε δώσει την ευκαιρία στη Ρωσία να κερδίσει χρήματα από την περιορισμένη προσφορά φυσικού αερίου, αλλά σε εξωφρενικές τιμές. Επομένως, πιστεύω ότι αν υπάρχει ένα καλό πράγμα που προκύπτει από αυτόν τον φρικτό πόλεμο είναι ότι θα ωθήσει προς την πράσινη μετάβαση με ταχύτερο ρυθμό. Θα μάς αναγκάσει να διαφοροποιήσουμε τις προμήθειες φυσικού αερίου. Η Ελλάδα έχει να παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Είμαστε μια θαλάσσια χώρα. Επενδύουμε στις εγκαταστάσεις μας για υγροποιημένο φυσικό αέριο. Θέλουμε να φέρουμε φυσικό αέριο στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας.

Μιλούσα, για παράδειγμα, τώρα με τον Πρόεδρο της Μολδαβίας, είπε ο πρωθυπουργός και θέλουμε να βοηθήσουμε τους γείτονές μας στα Βαλκάνια, βοηθάμε τη Βουλγαρία και τους προμηθεύουμε με φυσικό αέριο. Θέλουμε, λοιπόν, να είμαστε πάροχοι ενεργειακής ασφάλειας στην περιοχή μας, καθώς οι χώρες αυτές διαφοροποιούνται από το ρωσικό φυσικό αέριο. Αλλά στο τέλος της ημέρας, γνωρίζουμε ότι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας είναι η φθηνότερη, η πιο φιλική προς το περιβάλλον, αλλά και γεωπολιτικά ασφαλής επιλογή. Συνεπώς, πιστεύω ότι αυτό που θα δείτε είναι μια ακόμη μεγαλύτερη ώθηση προς τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Σε ερώτηση του δημοσιογράφου σχετικά με την απροθυμία των κυβερνήσεων να επενδύσουν σε φυσικό αέριο, λόγω της αίσθησης ότι πρόκειται για ορυκτό καύσιμο, ο πρωθυπουργός δήλωσε: Είχαμε αυτή τη συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Κάποιοι πίστευαν ότι μπορείς να περάσεις από τα ορυκτά καύσιμα, ιδίως τον άνθρακα, στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας με το πάτημα ενός διακόπτη. Ήταν μια φαντασίωση. Ήταν λάθος. Είναι λάθος. Θα χρειαστούμε φυσικό αέριο στο ορατό μέλλον. Αλλά οι επενδύσεις που θα κάνουμε στο φυσικό αέριο πρέπει επίσης να είναι έτοιμες για υδρογόνο. Για παράδειγμα, πολύ πρόσφατα βρέθηκα στη βορειοανατολική Ελλάδα, όπου ξεκινήσαμε μια επένδυση σε μια νέα μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από φυσικό αέριο που θα καλύψει στην πραγματικότητα τις ανάγκες των Βαλκανίων. Αλλά είναι έτοιμη και για υδρογόνο.

Επομένως, όταν επενδύουμε σε νέες υποδομές φυσικού αερίου, πρέπει να σκεφτόμαστε τι θα ακολουθήσει μετά το φυσικό αέριο. Ξεκινάμε όμως και σοβαρές ερευνητικές εργασίες στην Ελλάδα. Η Ανατολική Μεσόγειος έχει φυσικό αέριο. Το ξέρουμε αυτό. Υπάρχει φυσικό αέριο στην Κύπρο, υπάρχει φυσικό αέριο στο Ισραήλ, υπάρχει φυσικό αέριο στην Αίγυπτο. Θα μπορούσε να υπάρχει φυσικό αέριο στην Ελλάδα. Συνεργαζόμαστε με την ExxonMobil. Και πολύ σύντομα θα ξέρουμε αν υπάρχει κάτι σημαντικό εκεί που μπορούμε να εξορύξουμε. Έτσι, δεν βλέπω απαραίτητα αυτές τις δύο τάσεις να ανταγωνίζονται η μία την άλλη βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα. Aπέχουμε ακόμη πολύ από το να έχουμε το είδος της αποθήκευσης, τις επενδύσεις και την τεχνολογία που θα αντικαταστήσει το φυσικό αέριο ως βασικό φορτίο.

Και φυσικά, το ίδιο ισχύει και για την πυρηνική ενέργεια. Η πυρηνική ενέργεια θα είναι επίσης μέρος του μείγματος. Δεν είμαστε πυρηνική χώρα. Δεν θα έχουμε ποτέ πυρηνικούς αντιδραστήρες. Αλλά δεν πρόκειται να πετύχουμε μηδενικές εκπομπές το 2050 χωρίς πυρηνική ενέργεια. (….) Είναι δύσκολο να ξεκινήσεις μια επιχείρηση που θα βασίζεται στην πυρηνική ενέργεια από το μηδέν, ειδικά σε μια χώρα όπου θα είναι ακόμη πιο ακριβή λόγω της σεισμικότητας. Είναι πολύ ενδιαφέρουσα η τεχνολογία του νέου μικρού αρθρωτού αντιδραστήρα. Αν υπάρξει μια σημαντική ανακάλυψη εκεί, ίσως θα μπορούσαμε να το σκεφτούμε. Προς το παρόν έχει περισσότερο νόημα να εισάγουμε ηλεκτρική ενέργεια από τη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, καθώς έχουν εγκατεστημένη πυρηνική ενέργεια.

Στην ερώτηση του Fareed Zakaria: Ευρωπαϊκή Ένωση και Ρωσία, και κυρώσεις. Ξέρετε, υπάρχει ανησυχία ότι, ναι, η Ευρώπη είναι ενωμένη τώρα, αλλά με την πάροδο του χρόνου, όσο το κόστος αυξάνεται, θα είναι πρόθυμοι οι πολίτες της να αναλάβουν αυτό το κόστος; Συμμετείχατε ενεργά σε όλες τις συζητήσεις. Ανησυχείτε γι’ αυτό;

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε: Όχι, δεν ανησυχώ. Κι αυτό για δύο λόγους. Πρώτον, επειδή νομίζω ότι είδαμε τα χειρότερα όσον αφορά τις τιμές του φυσικού αερίου. Αυτό που περάσαμε ήταν φρικτό όσον αφορά την εκτίναξη των τιμών και τα χρήματα που έπρεπε να ξοδέψουμε. Τώρα τα πράγματα είναι καλύτερα. Μπορεί ακόμη να υπάρχουν διακυμάνσεις, αλλά αμφιβάλλω αν θα δούμε τα υψηλά επίπεδα που είδαμε το 2022. Αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχει λιγότερη πίεση όσον αφορά τον πληθωρισμό και λιγότερη ανάγκη να επιδοτούμε τους λογαριασμούς ενέργειας.

Και ο δεύτερος λόγος είναι επειδή βλέπουμε ότι η υποστήριξή μας είναι πραγματικά ουσιαστική, ότι μπορεί να αλλάξει την κατάσταση. Και πιστεύω ότι έχουμε ηθική, αλλά και γεωπολιτική υποχρέωση να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε την Ουκρανία. Και στην περίπτωση της Ελλάδας, θα έλεγα για έναν επιπλέον λόγο. Δεν θέλουμε να δημιουργήσουμε κανένα προηγούμενο όσον αφορά επιθετικές αναθεωρητικές δυνάμεις, να θεωρούν ότι μπορούν να επεκταθούν εις βάρος άλλων δυνάμεων χωρίς να υποστούν τεράστιες συνέπειες.