Τα χρωματιστά τιμολόγια ρεύματος έρχονται και οι καταναλωτές είναι μπροστά σε μια δύσκολη εξίσωση. Σε τρεις βδομάδες αλλάζει ο τρόπος τιμολόγησης του ηλεκτρικού ρεύματος και οι καταναλωτές έχουμε να επιλέξουμε ανάμεσα σε 4 χρωματιστά τιμολόγια. Μάλιστα τις τελευταίες μέρες υπάρχουν εξελίξεις με το μπλε τιμολόγιο, δηλαδή το σταθερό, όπου η ΔΕΗ μείωσε την τιμή και θα ακολουθήσουν και άλλοι πάροχοι.

Για το «πράσινο» τιμολόγιο, η Βασική Τιμή Προμήθειας παραμένει σταθερή κατ’ ελάχιστον για έξι μήνες. Η Πάγια Χρέωση Προμήθειας και οι εκπτώσεις μπορούν να τροποποιούνται κάθε μήνα. Ο προμηθευτής ορίζει περιοχή μη ενεργοποίησης του μηχανισμού διακύμανσης επιλέγοντας άνω όριο (Lu ) και κάτω όριο (Ll ). Ο μηχανισμός διακύμανσης ενεργοποιείται όταν η ΤΕΑΜ-1 δηλαδή η μέση χονδρεμπορική τιμή του προηγούμενου μήνα είναι μικρότερη του κάτω ορίου ή μεγαλύτερη του άνω ορίου. Τα άνω (Lu ) και κάτω (Ll ) όρια επιλέγονται ελεύθερα από τον προμηθευτή. Παρατηρώντας τις τιμές που έχουν ορίσει οι προμηθευτές φαίνεται πως το ανώτατο όριο που έχει η ΔΕΗ ορίσει είναι πιο κοντά στην τιμή εκκαθάρισης (με τα σημερινά δεδομένα). Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει οι πολίτες να προσέχουν τη βασική τιμή προμήθειας που αναγράφεται στα τιμολόγια, καθώς και το ποσοστό έκπτωσης που δίνεται. Επίσης, να μην έχει μεγάλη απόκλιση η ΤΕΑ(Τιμή Εκκαθάρισης) από το άνω όριο του μηχανισμού διακύμανσης .

Την αβεβαιότητα που προκαλεί το νέο σύστημα τιμολόγησης υπογράμμισε προ ημερών μιλώντας στο iEnergeia.gr ο ενεργειακός επιθεωρητής κ. Μιχάλης Χριστοδουλίδης, τονίζοντας πως οι πολίτες ουσιαστικά είναι παγιδευμένοι και δεν θα είναι σε θέση στο τέλος του μήνα να επιλέξουν από τη στιγμή που δεν ξέρουν τις τιμές.

Υπενθυμίζεται, πως τα κυμαινόμενα τιμολόγια (κίτρινα) διακρίνονται σε αυτά που η τιμή χρέωσης διαμορφώνεται εκ των προτέρων του μήνα κατανάλωσης και σε εκείνα που διαμορφώνεται εκ των υστέρων. Ουσιαστικά σε αυτά τα τιμολόγια θα αναβιώσουν οι παλιοί όροι που ίσχυαν στα τιμολόγια πριν την επιβολή των έκτακτων μέτρων. Δηλαδή θα έχει ρήτρα αναπροσαρμογής. Με ενδιαφέρον αναμένεται και η ανακοίνωση από τους παρόχους των σταθερών (μπλε) τιμολογίων.

Μπλε τιμολόγιο

Σταθερή χρέωση της KWh για όλο τον χρόνο της σύμβασης

Δεν επηρεάζεται από τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις αγοράς του ρεύματος

Υψηλότερη χρέωση της KWh από όλους τους τύπους τιμολογίων

Επιβάλλονται ρήτρες αποχώρησης

Κίτρινο τιμολόγιο

Κυμαινόμενη χρέωση της KWh ανά μήνα

Η χρέωση ανά μήνα εξαρτάται από τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις αγοράς του ρεύματος

Η τιμή της KWh για τον μήνα κατανάλωσης θα γίνεται γνωστή στο τέλος του μήνα.

Δεν επιβάλλονται ρήτρες αποχώρησης

Πορτοκαλί τιμολόγιο

Κυμαινόμενη χρέωση της KWh ανά ώρα μέσα στο 24ωρο

Επηρεάζεται από τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις αγοράς του ρεύματος

Η χρέωση ανά ώρα γίνεται μόνο με εγκατάσταση έξυπνου μετρητή

Δεν επιβάλλονται ρήτρες αποχώρησης

Πράσινο τιμολόγιο

Η χρέωση της KWh διαμορφώνεται με βάση σταθερές και μεταβλητές τιμές

Επηρεάζεται από τις χρηματιστηριακές διακυμάνσεις αγοράς του ρεύματος

Εφαρμόζονται ρήτρες αναπροσαρμογής

Δεν επιβάλλονται ρήτρες αποχώρησης

Νέα τιμολόγια ρεύματος: Οι απαντήσεις του ΥΠΕΝ σε δέκα ερωτήσεις

Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας απαντά σε 10 ερωτήσεις σχετικά με τα νέα, χρωματιστά τιμολόγια ρεύματος.

1. Γιατί έχουμε τόσα πολλά τιμολόγια ηλεκτρικού ρεύματος;

Γιατί οι πάροχοι έχουν το δικαίωμα να έχουν όσα τιμολόγια θέλουν. Επίσης, γιατί η φύση του συστήματος αγορών ηλεκτρικής ενέργειας που εφαρμόζει η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι σύνθετη. Υπάρχει μία αγορά χονδρικής που η τιμή είναι κυμαινόμενη (αλλάζει διαρκώς, ανά ημέρα και ώρα). Υπάρχουν οι πάροχοι λιανικής, που αγοράζουν στη χονδρική και πωλούν στη λιανική, με πολλές διαφορετικές, εμπορικές πολιτικές. Επιπλέον, γιατί οι ανάγκες και οι επιθυμίες των καταναλωτών είναι πολύ διαφορετικές, ανάλογα με το προφίλ κάθε καταναλωτή (νοικοκυριό, επιχείρηση, ενεργοβόροι καταναλωτές κ.λπ.).

2. Τι είδους τιμολόγια υπάρχουν;

Καταρχάς, υπάρχουν τριών ειδών τιμολόγια (σταθερά, κυμαινόμενα και δυναμικά) και ο καταναλωτής (είτε πρόκειται για νοικοκυριό είτε για επιχείρηση) επιλέγει αυτό που κρίνει ότι είναι το πιο συμφέρον για εκείνον. Πιο συγκεκριμένα:

Σταθερά είναι τα τιμολόγια ορισμένου χρόνου, με σταθερή τιμή χρέωσης για όλη την περίοδο της σύμβασης.

Κυμαινόμενα, είναι τα τιμολόγια, τα οποία είναι συνδεδεμένα με την τιμή της χονδρεμπορικής στο Χρηματιστήριο ενέργειας. Αυτά, διακρίνονται σε δύο βασικές κατηγορίες: i. με καθορισμό τιμής εκ των προτέρων της περιόδου κατανάλωσης και ii. με καθορισμό τιμής εκ των υστέρων.

Δυναμικά, τα οποία αφορούν στη δυνατότητα δυναμικής τιμολόγησης, με διαφορετικές τιμές -ακόμα και μέσα στη διάρκεια της ημέρας- με βάση τις τιμές της αγοράς. Προϋπόθεση για την επιλογή αυτών των τιμολογίων συνιστά η λειτουργία έξυπνου τηλεμετρούμενου μετρητή στην παροχή των καταναλωτών.

Για τη διευκόλυνση του καταναλωτή, τα τιμολόγια συνδέθηκαν με ένα χρώμα. Με το μπλε τα σταθερά, με το κίτρινο τα κυμαινόμενα και με το πορτοκαλί τα δυναμικά.

Σε αυτά τα τιμολόγια προσθέτουμε ειδικό τιμολόγιο, πράσινου χρώματος, που το ειδικό χαρακτηριστικό του είναι πως η δομή του θα είναι απλή και κοινή, επιτρέποντας τη συγκρισιμότητα, για όλους τους παρόχους. Σε αυτό θα μεταπέσουν όλοι οι καταναλωτές, την 1η Ιανουαρίου του 2024, οι οποίοι δεν θα έχουν επιλέξει -μέσα στο 2023- κάποιο συγκεκριμένο είδος τιμολογίου για τη μετάβασή τους την 1.1.2024. Ωστόσο, με μία απλή δήλωση στον πάροχό τους έως 31/01/2024, μπορούν να παραμείνουν στο προηγούμενο τιμολόγιο. Επίσης, για όποιες αλλαγές τιμολογίων γίνουν στη συνέχεια ακολουθείται η συνήθης διαδικασία. Σημειώνεται πως το ειδικό, πράσινο τιμολόγιο, που θα διατίθεται από κάθε πάροχο, θα είναι ομοιόμορφο για όλους τους παρόχους.

3. Για ποιο λόγο εισάγεται αυτό το ειδικό, πράσινο τιμολόγιο;

Το βασικό πλεονέκτημα του πράσινου τιμολογίου είναι πως διευκολύνει, για πρώτη φορά, τη σύγκριση των τιμών μεταξύ παρόχων και τη διαφανή και απλοποιημένη πληροφόρηση των καταναλωτών για τις τιμές των παρόχων. Την 1η ημέρα κάθε μήνα, η τιμή χρέωσης θα ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του εκάστοτε παρόχου και θα κοινοποιείται στην ΡΑΑΕΥ. Ο καταναλωτής θα γνωρίζει, στις αρχές του μήνα, τί πληρώνει στον πάροχο ηλεκτρικού ρεύματος, για τον επόμενο μήνα και το κυριότερο, τί τιμές προσφέρουν, όλοι οι υπόλοιποι πάροχοι.

4. Στο πράσινο τιμολόγιο η τιμή μέσα στο μήνα θα αλλάζει;

Όχι, ο καταναλωτής θα βλέπει μία τιμή κάθε 1η του μήνα, η οποία θα είναι «κλειδωμένη» για όλη τη διάρκεια του μήνα.

5. Μπορεί ο καταναλωτής να επιλέξει κάποιο άλλο τιμολόγιο από αυτό που έχει;

Ναι, ο καταναλωτής έχει τη δυνατότητα οποτεδήποτε το επιθυμεί να επιλέξει οποιοδήποτε προσφερόμενο τιμολόγιο, υπογράφοντας νέα σύμβαση με τον πάροχο της επιλογής του. Μόνη εξαίρεση αποτελούν τα σταθερά τιμολόγια, που από τη φύση τους έχουν μακροχρόνιες συμβάσεις. Η αλλαγή παρόχου ή τιμολογίου προμήθειας, δηλαδή, γίνεται οποτεδήποτε και δεν συνεπάγεται δικαίωμα αποζημίωσης του παρόχου λόγω της πρόωρης αποχώρησης του πελάτη, εκτός των περιπτώσεων διακοπής σύμβασης τιμολογίου σταθερής τιμής.

6. Γιατί έχουμε διαφορετικά χρώματα στα τιμολόγια;

Για να διευκολυνθεί ο καταναλωτής, να κατανοήσει τη φύση των πολλών, διαφορετικών τιμολογίων, ώστε να μπορεί να συγκρίνει, καλύτερα, τα τιμολόγια μεταξύ των παρόχων.

7. Δεν είναι το σύστημα αυτό πολύ «μπερδεμένο»;

Ναι, το ευρωπαϊκό σύστημα ενέργειας είναι πολυσύνθετο και για τον καταναλωτή είναι λογικό ότι δεν υπάρχει χρόνος και διάθεση να ασχολείται, διαρκώς, με τον ποιον πάροχο θα επιλέξει. Γι’ αυτό και εισάγεται το «πράσινο» τιμολόγιο, στο οποίο χωρίς να ασχολείται, ιδιαιτέρως, ξέρει τα δύο πιο θεμελιώδη που τον ενδιαφέρουν: Πρώτον, ποια είναι η τιμή τον επόμενο μήνα και δεύτερον ποιος είναι ο πιο φθηνός τον επόμενο μήνα.

8. Θα πρέπει να αλλάζω κάθε μήνα πάροχο για να βρω τον φθηνότερο;

Έχετε το δικαίωμα να το κάνετε. Στο πράσινο τιμολόγιο, παρακολουθείτε ποιος πάροχος είναι ο φθηνότερος κάθε μήνα και αν δεν είστε ευχαριστημένος κάποιον μήνα ή μετά από κάποιους μήνες με τις τιμές που δίνουν οι πάροχοι, μπορείτε πάντα να αλλάξετε. Είναι λογικό ο καταναλωτής να μην μπαίνει στη διαδικασία, διότι είναι ταλαιπωρία, να αλλάξει πάροχο για μία διαφορά της τάξεως του 1-2 ευρώ το μήνα. Είναι, επίσης, λογικό ότι αν βλέπει πως κάποιος είναι συστηματικά ακριβός, τον αφήνει και πάει σε κάποιον που είναι συστηματικά πιο φθηνός.

9. Γιατί εγώ που έχω σταθερό μπλε τιμολόγιο σε συγκεκριμένο πάροχο, δεν μπορώ να κάνω σύγκριση τιμών με τους υπόλοιπους παρόχους;

Σε αντίθεση με το ένα ειδικό (πράσινο) τιμολόγιο ανά πάροχο, στις υπόλοιπες κατηγορίες τιμολογίων, οι πάροχοι μπορούν να παρέχουν περισσότερα του ενός τιμολόγια σε κάθε κατηγορία, συνδεδεμένα, πολλές φορές, είτε με υπηρεσίες είτε και με άλλα προϊόντα είτε με συνδυασμό αυτών. Επιπλέον, το ύψος του παγίου μπορεί να διαφέρει, σημαντικά, ανά πάροχο, γεγονός που μειώνει το βαθμό συγκρισιμότητας των προσφερόμενων τιμών ενέργειας. Για τους λόγους αυτούς, η καθιέρωση του πράσινου τιμολογίου, καθιστά πιο άμεση, εύκολη και διαφανή τη σύγκριση των τιμολογίων των διαφορετικών παρόχων.

10. Θα είναι διαθέσιμο κάποιο εργαλείο επαλήθευσης και σύγκρισης τιμών;

Στους λογαριασμούς ρεύματος (ηλεκτρονικούς και έντυπους) και στα άλλα μηνύματα και e-mails που θα αποστέλλουν οι πάροχοι στους καταναλωτές, θα υπάρχει πλέον και ο κωδικός QR (θα σκανάρεται και θα διαβάζεται μέσω έξυπνου κινητού) και link, τα οποία θα παραπέμπουν στον ιστότοπο δημοσίευσης του εργαλείου σύγκρισης τιμών της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Εκεί, οι καταναλωτές θα μπορούν να ενημερώνονται, κάθε μήνα για την τιμή του ειδικού, κοινού τιμολογίου του παρόχου τους και να τη συγκρίνουν με το σύνολο των προσφερόμενων τιμολογίων.