«Σε μία-δύο εβδομάδες από τώρα θα γνωρίζουμε αν μπορούμε να δώσουμε λύση σε αυτόν τον τρομακτικό πόλεμο», δήλωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατά την έναρξη της ιστορικής συνόδου με τους Ευρωπαίους ηγέτες στον Λευκό Οίκο, τονίζοντας ότι «γνωρίζει πως και ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν θέλει να βρεθεί μια λύση» στον πόλεμο της Ουκρανίας. «Έχουμε δύο μέρη που δηλώνουν πρόθυμα να καταλήξουν σε συμφωνία. Πιστεύω ότι είναι εφικτό, θα μπορέσουμε να σώσουμε χιλιάδες ζωές που χάνονται κάθε εβδομάδα», πρόσθεσε.
Κατά την έναρξη της συνόδου, μετά την «οικογενειακή φωτογραφία», ο Τραμπ είπε ότι μίλησε με τον Πούτιν το πρωί και θα επικοινωνήσει ξανά μαζί του μετά τη λήξη των συνομιλιών στην Ουάσινγκτον. «Ίσως να έχουμε μια σπουδαία, τριμερή συνάντηση στο μέλλον», είπε.
Ο Αμερικανός πρόεδρος ευχαρίστησε προσωπικά όλους τους παριστάμενους, χαρακτηρίζοντας «φίλους» του τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Κιρ Στάρμερ και τον καγκελάριο της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς και «σπουδαία ηγέτιδα» την πρωθυπουργό της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι. Μιλώντας για τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε, είπε ότι «κάνει εξαιρετική δουλειά» ενώ ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν «είναι στο πλάι μου από την αρχή». Απευθυνόμενος στον πρωθυπουργό της Φινλανδίας Αλεξάντερ Στουμπ, του είπε: «Έχεις μαυρίσει, σου πάει, θέλω κι εγώ τέτοιο μαύρισμα», για να συμπληρώσει ότι και αυτός κάνει «σπουδαία δουλειά». Για την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε ότι «είναι μια γυναίκα που τη σέβεται ο κόσμος», υπενθυμίζοντας την εμπορική συμφωνία που επιτεύχθηκε πρόσφατα μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ.
Αναφερόμενος στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής της Αλάσκας, ο Τραμπ είπε ότι «κάναμε σημαντικά βήματα» διαβεβαιώνοντας ότι «ο Πούτιν είναι διατεθειμένος να δεχτεί τις εγγυήσεις ασφαλείας». Η Ευρώπη θα σηκώσει μεγάλο βάρος αυτών των εγγυήσεων αλλά «και εμείς θα συμβάλλουμε στην ασφάλεια», πρόσθεσε, σημειώνοντας: «Είμαστε εδώ για να συζητήσουμε ποιος θα κάνει τι».
«Στόχος μας είναι να σώσουμε ανθρώπινες ζωές. Όλοι θέλουμε ειρήνη διαρκείας, ίσως αυτό να συμβεί μετά τη σημερινή συνάντηση. Θέλω κατάπαυση του πυρός γιατί βάζει τέλος στους σκοτωμούς αλλά δεν είναι απαραίτητο να υπάρξει για να έχουμε ειρηνευτική συμφωνία», δήλωσε, παραδεχόμενος ότι «αρχικά νόμιζε ότι ήταν απλό να τερματιστεί ο πόλεμος στην Ουκρανία» αλλά τελικά το θέμα αποδείχτηκε πιο σύνθετο.
«Θα φτάσουμε σε μια λύση σήμερα, συμπεριλαμβανομένων και των θεμάτων ασφαλείας», επέμεινε.
Στη συνέχεια, πήραν τον λόγο οι ηγέτες της Ουκρανίας και των άλλων χωρών. Τις δηλώσεις τους μονοπώλησε το θέμα των εγγυήσεων ασφαλείας, με τον Ζελένσκι να υπογραμμίζει ότι «είναι σημαντικό να δώσουν οι ΗΠΑ ηχηρό μήνυμα ότι είναι διατεθειμένες να παράσχουν εγγυήσεις ασφαλείας». Ο Ουκρανός πρόεδρος, όπως και η φον ντερ Λάιεν, τόνισαν ότι πρέπει να επιστρέψουν τα παιδιά που έχουν απαχθεί από την Ουκρανία και με την ευκαιρία αυτή ο Ζελένσκι ευχαρίστησε για άλλη μια φορά την πρώτη κυρία των ΗΠΑ Μελάνια Τραμπ που ασχολήθηκε με το θέμα αυτό.
Ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς ζήτησε να ασκηθεί πίεση στη Ρωσία ώστε να υπάρξει κατάπαυση του πυρός μέχρι την επόμενη, τριμερή συνάντηση. Για αυτήν την τριμερή συνάντηση, ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν είπε ότι θα πρέπει να ακολουθήσει και μια πολυμερής επειδή «όταν μιλάμε για εγγυήσεις ασφαλείας μιλάμε για την ασφάλεια όλης της Ευρώπης.
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Κιρ Στάρμε χαρακτήρισε «ιστορική» τη σημερινή ημέρα, σχολιάζοντας ότι η τριμερής είναι «το απολύτως λογικό επόμενο βήμα» που πρέπει να γίνει ενώ η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι είπε ότι αυτή η «πολύ σημαντική ημέρα σηματοδοτεί μια νέα φάση» επειδή «είμαστε όλοι εδώ μαζί ενωμένοι. Θα συζητήσουμε για πολύ σημαντικά θέματα, το πρώτο εκ των οποίων είναι οι εγγυήσεις ασφαλείας στο πρότυπο του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ και πώς δεν θα ξανασυμβεί τέτοιος πόλεμος».
«Πολύ θετικό βήμα» χαρακτήρισε τη σύγκληση μιας τριμερούς και ο Στουμπ, σημειώνοντας ότι «τις τελευταίες εβδομάδες σημειώθηκε μεγαλύτερη πρόοδος απ’ όση είχε επιτευχθεί τα προηγούμενα χρόνια».
Ο Τραμπ διέκοψε τις συνομιλίες με τους Ευρωπαίους για να μιλήσει με τον πρόεδρο της Ρωσίας
Σύμφωνα με πηγή ενήμερη σχετικά, ο Ρώσος πρόεδρος Πούτιν δήλωσε διατεθειμένος να συναντηθεί με τον αρχηγό του ουκρανικού κράτους όταν του τηλεφώνησε ο Αμερικανός ομόλογός του σε διάλειμμα των συνομιλιών στον Λευκό Οίκο.
Κατά τον καγκελάριο της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς, σκοπός είναι η συνάντηση να γίνει εντός Αυγούστου.
Ο κ. Τραμπ ανέφερε μέσω Truth Social ότι η συνάντηση, σε τόπο που δεν έχει οριστεί ακόμη, θα ακολουθηθεί από τριμερή σύνοδο κορυφής, με παρόντα τον ίδιο, προκειμένου να υπάρξει αποκατάσταση της ειρήνης, έπειτα από τριάμισι χρόνια πολέμου.
Ο κ. Τραμπ και οι προσκεκλημένοι του «συζητήσαμε εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία, εγγυήσεις που θα παρασχεθούν από διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, σε συντονισμό με τις ΗΠΑ», πρόσθεσε.
Η Μόσχα απορρίπτει οποιαδήποτε εγγύηση ασφαλείας μέσω του NATO και του μηχανισμού του για τη συλλογική άμυνα, το περίφημο άρθρο 5.
Οι συνομιλίες διακόπηκαν για κάποια ώρα προκειμένου ο Αμερικανός πρόεδρος να μιλήσει τηλεφωνικά με τον ρώσο ομόλογό του.
«Θεωρώ πως είχαμε πολύ καλή συζήτηση με τον πρόεδρο Τραμπ, ήταν αληθινά η καλύτερη» ως τώρα, ανέφερε από την πλευρά του ο αρχηγός του ουκρανικού κράτους χθες το απόγευμα.
Πριν από τη διευρυμένη συνάντηση με τη συμμετοχή ευρωπαίων ηγετών, οι δυο άνδρες είχαν διμερή συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο, όπου απάντησαν σε κάποιες ερωτήσεις δημοσιογράφων και εκφράστηκαν σε εγκάρδιο τόνο, σε θεαματική αντίθεση με τη δημόσια ταπείνωση που υπέστη ο κ. Ζελένσκι στα τέλη Φεβρουαρίου.
«Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση και σας ευχαριστώ πολύ για τις προσπάθειές σας, τις προσωπικές προσπάθειές σας για να λάβουν τέλος οι σκοτωμοί και να σταματήσει αυτός ο πόλεμος», είπε ο κ. Ζελένσκι, στον οποίο ο Αμερικανός πρόεδρος Τζέι Ντι Βανς είχε προσάψει την προηγούμενη φορά πως δεν έδειχνε την ευγνωμοσύνη που όφειλε για την αμερικανική υποστήριξη στον πόλεμο.
Ο κ. Ζελένσκι και οι Ευρωπαίοι φάνηκαν να κάνουν συνειδητή προσπάθεια για να δημιουργήσουν την καλύτερη διάθεση στον κ. Τραμπ μετά τη συνάντησή του, χωρίς απτά αποτελέσματα, με τον κ. Πούτιν την Παρασκευή, όταν ο Ρώσος πρόεδρος δεν έκανε καμιά ουσιαστική παραχώρηση δημόσια.
Ο ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι φόρεσε μαύρο σακάκι και μαύρο πουκάμισο όταν πήγε στον Λευκό Οίκο και ο Αμερικανός ομόλογός του Τραμπ, που δίνει σημασία στο πρωτόκολλο, τον επαίνεσε για την εμφάνισή του υποδεχόμενος τον καλεσμένο του. Η εμφάνιση του τον Φεβρουάριο -όταν είχε πάει με στρατιωτικού τύπου περιβολή όπως συνηθίζει- είχε επικριθεί από τον ίδιο τον ρεπουμπλικάνο και οπαδούς του.