Παναγιώτης Κ. Ιωακειμίδης: Γερμανία - Μια νέα πολιτική σχέση

Παναγιώτης Κ. Ιωακειμίδης: Γερμανία - Μια νέα πολιτική σχέση
Παναγιώτης Κ. Ιωακειμίδης Παναγιώτης Κ. Ιωακειμίδης
Παρασκευή, 17/11/2023 - 07:49

Οι Ελληνογερμανικές σχέσεις δεν έφθασαν απλώς σε ένα νέο, καλό επίπεδο. Έχουν αποκτήσει στρατηγικό βάθος και περιεχόμενο τόσο στο οικονομικό όσο και πολιτικό πεδίο.

Η σχέση Ελλάδας Γερμανίας ωριμάζει. Γίνεται περισσότερο πολιτική και ως εκ τούτου στρατηγική. Ενώ μεταπολεμικά οι Ελληνογερμανικές σχέσεις κυριαρχούνταν από την οικονομία, τα τελευταία χρόνια όμως έχουν προσλάβει βαθύτερο πολιτικό περιεχόμενο στη λογική της στρατηγικής σχέσης. Και αυτό επιβεβαίωσε η διήμερη επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Βερολίνο. Έτσι σήμερα έχουμε φθάσει σχεδόν στο «Ελλάς – Γερμανία συμμαχία». Μόλις πριν δέκα χρόνια στην αιχμή της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα η Γερμανία ήταν η πλέον αντιπαθής χώρα για την ελληνική κοινή γνώμη. Η τότε καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ διακομωδείτο στους δρόμους της Αθήνας από τους διαδηλωτές ως... σύγχρονος Χίτλερ που επεδίωκε την οικονομική και όχι μόνο καθυπόταξη της χώρας με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τον υπουργό Οικονομικών της να καταρτίζει σχέδιο για την έξοδό της από την οικονομική και νομισματική ένωση, ευρώ (Grexit) που απέκρουσε ο Β. Βενιζέλος. Ενώ ο λαϊκός Γερμανικός τύπος επέμενε δηλητηριωδώς στα στερεότυπα του Έλληνα ως τεμπέλη που σπαταλά τους πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δέκα χρόνια μετά τίποτα δεν θυμίζει τις δύσκολες, άβολες αυτές ημέρες. Η Ελλάδα της κρίσης είναι ένα μακρινό παρελθόν ενώ η Γερμανική πολιτική τάξη από τη δεξιά μέχρι την αριστερά αναγνωρίζει ότι διέπραξε λάθη στο χειρισμό της ελληνικής κρίσης με την επιβολή της σκληρής λιτότητας και όλες τις άλλες υπερβολές της.

Και όπως έδειξε η πρωθυπουργική επίσκεψη οι Ελληνογερμανικές σχέσεις δεν έφθασαν απλώς σε ένα νέο, καλό επίπεδο. Έχουν αποκτήσει στρατηγικό βάθος και περιεχόμενο τόσο στο οικονομικό όσο και πολιτικό πεδίο. Στο πολιτικό δεν μπορεί να διαφεύγει ότι είναι η Γερμανία (και όχι η Γαλλία) που διαδραματίζει παρεμβατικό ρόλο στο χειρισμό της Τουρκίας και του προέδρου Ερντογάν (ο οποίος άλλωστε την Παρασκευή θα είναι στο Βερολίνο για να συναντηθεί με τον Καγκελάριο Σολτς). Και τόσο η πρ. Καγκελάριος Άγκελα Μέρκελ όσο και ο Όλαφ Σολτς έχουν παρέμβει κατευναστικά προς την Άγκυρα στηρίζοντας τη λογική της ελληνοτουρκικής προσέγγισης. Ο σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του καγκελάριου Σολτς Χ. Πλέντερ-βαθύς γνώστης των Ελληνοτουρκικών αφού χρημάτισε πρέσβης στην Αθήνα για μια τετραετία- βρίσκεται σε σταθερή επικοινωνία με τα διπλωματικά γραφεία Μητσοτάκη και Ερντογάν. Είναι πολλαπλώς σημαντικό ότι με τη Γερμανία υπάρχει μια ισχυρή χώρα μέλος της Ένωσης που μπορεί να συνομιλεί και σε κάποιο βαθμό να επηρεάζει την Άγκυρα. Αλλά και στα άλλα μεγάλα γεωπολιτικά θέματα (πόλεμος Ουκρανίας, σύγκρουση Ισραήλ – Χαμάς) οι θέσεις Αθήνας – Βερολίνου είναι σχεδόν ταυτόσημες με οριακές διαφορετικές αποχρώσεις λόγω ιστορικών εμπειριών.

Ωστόσο η θεαματική βελτίωση της σχέσης με τη Γερμανία έγινε δυνατή μετά τις αλλαγές που σημειώθηκαν σε δύο κρίσιμα πεδία πολιτικής: (α) τη δημοσιονομική πειθαρχία και (β) το μεταναστευτικό. Με την έξοδο από την κρίση η Ελλάδα πλησίασε τη γερμανική οικονομική ορθοδοξία σε ότι αφορά τη δημοσιονομική διαχείριση. Έγινε χώρα «δημοσιονομικής πειθαρχίας», κάτι που εκτιμάται στο Βερολίνο. Ενώ η Γερμανία αναγνώρισε ότι η άνετη, φιλελεύθερη διαχείριση του μεταναστευτικού θα πρέπει να εμπλαισιωθεί από ισχυρότερη προστασία των εξωτερικών συνόρων, κάτι που ικανοποιεί την Αθήνα. Όθεν νέα εποχή...

(Το νέο βιβλίο του καθηγητή Π.Κ.Ιωακειμίδη « Ελλάδα: Ορίζοντας 2030» παρουσιάζεται στις 29 Νοεμβρίου στις 6μμ στην αίθουσα της ΕΣΗΕΑ ( Ακαδημίας 20) με ομιλητές τους Β. Βενιζέλο, Β. Καλπαδάκη, Χ. Ροζάκη, Κ.Υφαντή, Ν. Χριστοδουλάκη- Το άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Τα Νέα")