Απειλή για την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας βιομηχανίας η μειωμένη αντιστάθμιση και το κόστος των ρύπων

Απειλή για την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας βιομηχανίας η μειωμένη αντιστάθμιση και το κόστος των ρύπων
Τετάρτη, 18/10/2023 - 06:33

Σε μείζον θέμα που απειλεί την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας βιομηχανίας εξελίσσεται η αύξηση του κόστους των ρύπων την ώρα μάλιστα, που παραμένει σε εκκρεμότητα η καταβολή στους δικαιούχους των χρημάτων που αντιστοιχούν ως αντιστάθμιση.

Οι οφειλές προς τη βαριά βιομηχανία για αντιστάθμιση ρύπων φτάνουν στα 480 εκατ. ευρώ για τα τρία προηγούμενα χρόνια ενώ είναι ορατός ο κίνδυνος η αντιστάθμιση του 2023, η οποία προσδιορίζεται με βάση τη μέση τιμή των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα του 2022 μην επαρκεί για να καλύψει το κόστος που θα καταβάλλουν.

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς το γεγονός αυτό μπορεί να οδηγήσει βιομηχανίες και δη εξαγωγικές να εγγράψουν ζημιές, καθώς έχουν ενσωματώσει στις τιμές διάθεσης των προϊόντων τους διαφορετικό κόστος ρύπων και αντιστάθμισης.

Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι τιμές των ρύπων έχουν αυξηθεί κατακόρυφα από 25,2 ευρώ/τόνο CO2 το 2020 σε περίπου 81 ευρώ/τόνο κατά μέσον όρο το 2022.

Συγκεκριμένα η «αντιστάθμιση» που θα λάβουν για το 2023, προσδιορίζεται με βάση τη μέση τιμή των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα (EUA) του 2022, δηλαδή των 81 ευρώ/τόνο CO2. Όμως το ποσοστό επί των συνολικών εσόδων από τις δημοπρασίες ρύπων, που θα δοθεί στις βιομηχανίες για την αντιστάθμιση, έχει προσδιοριστεί στο 11% με απόφαση του πρώην υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα αντί του 13,6% που είχε διατεθεί για τον ίδιο λόγο το 2020.

Σημειώνεται ότι τα έσοδα από τις δημοπρασίες ρύπων το 2023 θα φτάσουν στα 1,6 δισ. ευρώ, από τα οποία με ποσοστό κατανομής πχ 13,6%, όπως ήταν το 2020, θα πρέπει να επιστραφούν ως αντιστάθμιση στις βιομηχανίες 260 εκατ. ευρώ, ενώ με το 11% θα λάβουν μόνο 165 εκατ. ευρώ.

Παράλληλα με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στους δικαιούχους της αντιστάθμισης έχουν προστεθεί πλέον και τα διυλιστήρια. Έτσι η βιομηχανία προκειμένου να καλυφθεί το επιπλέον κόστος να ζητεί να λάβει το 17% των εσόδων από τις δημοπρασίες ρύπων.

Η διαφορά μεταξύ των όσων έχουν υπολογιστεί με τα προηγούμενα δεδομένα και αυτών που εκτιμάται ότι θα λάβουν προσδιορίζεται στα 95 εκατ. ευρώ. Αν μάλιστα συνυπολογιστεί και η καθυστέρηση καταβολής των αναδρομικών για την αντιστάθμιση ρύπων, οι ίδιοι κύκλοι σημειώνουν ότι ειδικά οι εξαγωγικές επιχειρήσεις μπορεί να εμφανίσουν «κόκκινη» την κάτω γραμμή των ισολογισμών τους.

Σημειώνεται ότι οι οφειλές προς τις επιλέξιμες ενεργοβόρες βιομηχανίες φτάνουν στα 480 εκατ. ευρώ για τα έτη 2021, 2022, 2023 και επιπλέον άλλα 120 εκατ. ευρώ από τις επιστροφές ΕΤΜΕΑΡ.

Επισημαίνεται ότι το ύψος της αντιστάθμισης- μέτρο που προβλέπεται από την ΕΕ για τις επιλέξιμες, ενεργοβόρες βιομηχανίες που είναι εκτεθειμένες στον διεθνή ανταγωνισμό, υπολογίζεται με βάση τη συνολική κατανάλωση ενέργειας και το κόστος ρύπων της προηγούμενης χρονιάς.
Εξάλλου από το 2021, που εγκρίθηκαν οι νέες Κατευθυντήριες Γραμμές της ΕΕ, που συνδέουν το ύψος της επιστροφής με την Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία κάθε εταιρίας, η αντιστάθμιση μπορεί να αυξηθεί έως 25%.