Επτά έργα που αφορούν στη διασύνδεση ή την αναβάθμιση των υφιστάμενων διασυνδέσεων του ελληνικού ηλεκτρικού συστήματος με το σύνολο των γειτονικών χωρών και την Τουρκία αλλά και με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου δηλαδή την Κύπρο και το Ισραήλ περιλαμβάνονται στο δεκαετές πρόγραμμα του ΑΔΜΗΕ για την περιόδο 2023-2032 και το οποίο έθεσε η ΡΑΕ σε δημόσια διαβούλευση.
Στο πρόγραμμα ενσωματώνεται για πρώτη φορά και η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας- Αιγύπτου ένα έργο που θα συμβάλλει στην αναβάθμιση της θέσης της χώρας ως ενεργειακού κόμβου. Ειδικότερα, στο δεκαετές του πρόγραμμα που θα είναι ανοιχτό για διαβούλευση έως τις 3 Οκτωβρίου τα έργα διασύνδεσης που περιλαμβάνονται είναι τα εξής:
1. Δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας – Βουλγαρίας
Η δεύτερη διασυνδετική γραμμή Ελλάδας – Βουλγαρίας θα πραγματοποιηθεί με εναέρια διασυνδετική Γ.Μ. 400 kV μεταξύ του ΚΥΤ Ν. Σάντας και του Υ/Σ Maritsa East1.
Θα έχει ονομαστική μεταφορική ικανότητα 2000 MVA και συνολικό μήκος 151 km, από τα οποία30 km στην Ελληνική Επικράτεια και 121 km στη Βουλγαρική Επικράτεια. Αποτελεί έργο πανευρωπαϊκού ενδιαφέροντος και αναμένεται να ενταχθεί στο Ευρωπαϊκό Σύστημα στις αρχές του 2023.
Θα αυξήσει τη μεταφορική ικανότητα στο σύνορο των δύο χωρών σε 1400 MW για την κατεύθυνση προς τη Βουλγαρία και σε 1700 MW για την κατεύθυνση προς την Ελλάδα.
Η κατασκευή στην πλευρά της Βουλγαρίας ολοκληρώθηκε τον Νοέμβριο του 2021, ενώ η κατασκευή στην ελληνική πλευρά αναμένεται να ολοκληρωθεί στις αρχές του επόμενου έτους.
2. Δεύτερη Διασύνδεση Ελλάδας - Τουρκίας
Με ορίζοντα ολοκλήρωσης έως το 2029 και προϋπολογισμό 24,2 εκατ. ευρώ η νέα συνδετική γραμμή θα διαθέτει ονομαστική ικανότητα μεταφορά 2000 MVA και εκτιμάται ότι θα έχει συνολικό μήκος περί τα 130 km, εκ των οποίων τα 70 km βρίσκονται στην ελληνική επικράτεια και τα 60 km στην επικράτεια της Τουρκίας.
Αφορά τη νέα διασυνδετική εναέρια Γ.Μ. 400 kV απλού κυκλώματος μεταξύ του ΚΥΤ Νέας Σάντας και του Υ/Σ Babaeski στην Τουρκία. Η νέα διασυνδετική Γ.Μ. προβλέπεται ότι θα αυξήσει την μεταφορική ικανότητα μεταξύ των δύο χωρών κατά 600 MW και στις δύο κατευθύνσεις.
3. Δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας – Ιταλίας
Ήδη από το Νοέμβριο του 2020 εκκίνησαν διαδικασίες συνεργασίας μεταξύ ΑΔΜΗΕ και του Ιταλού Διαχειριστή (TERNA) με τη συγκρότηση ομάδας εργασίας για την εκπόνηση μελετών για την ενίσχυση της διασύνδεσης των δύο ηλεκτρικών συστημάτων. Στη συνέχεια, τον Μάιο του 2021 υπεγράφη Συμφωνία (Agreementon Terms of Reference) μεταξύ των δύο διαχειριστών για την εκπόνηση Μελέτης Σκοπιμότητας.
Στο πλαίσιο της Μελέτης Σκοπιμότητας διερευνώνται αναλυτικά διαφορετικές εναλλακτικές τεχνικές λύσεις για τηνανάπτυξη μιας νέας υποθαλάσσιας διασύνδεσης μεταξύ των συστημάτων Ελλάδας και Ιταλίας για την επίτευξη αύξησηςτης μεταφορικής ικανότητας μεταξύ των δύο συστημάτων κατά 500 έως 1000 MW, ενώ παράλληλα εξετάζεται η δυνατότητααξιοποίησης υφιστάμενων υποδομών της διασύνδεσης ΣΡ Ελλάδας – Ιταλίας που βρίσκεται σε λειτουργία από το 2002.
Εχουν ήδη ολοκληρωθεί οι μελέτες αγορές και δικτύου και αναμένεται να αποφασιστεί η ενδεδειγμένη τεχνοοικονομικά λύση.
4. Διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ
Το έργο αφορά στη διασύνδεση των συστημάτων μεταφοράς Ελλάδας – Κύπρου και Ισραήλ με συνδέσμους νσυνεχούς ρεύματος και περιλαμβάνει τα τμήματα της διασύνδεσης Ισραήλ - Κύπρου και της διασύνδεσης Κύπρου– Ελλάδας (Κρήτη). Σύμφωνα με τον φορέα υλοποίησης Εuroasia Ιnterconnector το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας(Κρήτη)-Κύπρου- Ισραήλ, συνολικού μήκους 1208 km με ισχύ 1000 MW, είναι εκτιμώμενου προϋπολογισμού 2,4 δις ευρώ με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2025.
Το τμήμα του έργου Διασύνδεση Κύπρου – Ελλάδας (Κρήτη), συνολικού μήκους 898 km, έχει λάβει χρηματοδότηση100 εκ. € από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω του εθνικού σχεδίου ανάκαμψης καιανθεκτικότητας της Κύπρου και 657 εκ. € από τον CEF. Η έναρξη των κατασκευαστικών εργασιών εκτιμάται εντός του 2022.
5.Διασύνδεση Ελλάδας - Αιγύπτου
Τον Οκτώβριο του 2021 υπογράφηκε μνημόνιο συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου με βάση το οποίο συστήνεταιομάδα εργασίας υψηλού επιπέδου, με συμμετοχή εκπροσώπων των δύο υπουργείων, των Διαχειριστών τωνσυστημάτων μεταφοράς και των ρυθμιστικών αρχών, που θα εξετάσει τις τεχνικές και οικονομικές παραμέτρουςτου έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας - Αιγύπτου, θα διευκολύνει την αδειοδότηση και θα υποστηρίξει τονχαρακτηρισμό του ως έργου ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος.
Στο αμέσως επόμενο διάστημα θα ακολουθήσει η σύσταση κοινής τεχνικής επιτροπής που θα απαρτίζεται απόστελέχη των δύο Διαχειριστών Συστημάτων Μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ και EETC) για την εκπόνηση μελέτης σκοπιμότηταςγια την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου.
6. Δεύτερη διασύνδεση Ελλάδας - Αλβανίας
Τον Απρίλιο του 2020 ξεκίνησε συνεργασία του ΑΔΜΗΕ με τον Διαχειριστή του Συστήματος της Αλβανίας (OST)αναφορικά με την δυνατότητα υλοποίησης μίας νέας διασυνδετικής γραμμής Ελλάδας – Αλβανίας. Οι συζητήσεις βρίσκονται σε προκαταρκτικό στάδιο και επικεντρώνονται στην διερεύνηση των τεχνικών, οικονομικών για την σχεδίαση μίας νέας διασυνδετικής γραμμής στο επίπεδο της υπερυψηλής τάσης των 400kV μεταξύ του νοτίου συστήματος μεταφοράς της γειτονικής χώρας και κατάλληλου Κέντρου Υπερυψηλής Τάσης στο Ελληνικό σύστημα. Έχει συγκροτηθεί κοινή ομάδα εργασίας που θααξιολογήσει όλες τις εναλλακτικές δυνατότητες.
7.Αναβάθμιση διασύνδεσης Ελλάδας - Βόρειας Μακεδονίας
Το έργο το οποίο προτάθηκε από τον ΑΔΜΗΕ και τον Διαχειριστή της Βόρειας Μακεδονίας (MEPSO) ήταν η αναβάθμιση της διασυνδετικής Γ.Μ. 400 kV Μελίτη - Bitola. Η σκοπιμότητα υλοποίησης της διασύνδεσης θα εξεταστεί στο επόμενο διάστημα σε κοινή ομάδα εργασίας ΑΔΜΗΕ και MEPSO που έχει συσταθεί για το σκοπό αυτό.
