Το πρωί της 22ας Μαΐου, καθώς από τις εκλογές δεν θα προκύψει σε καμία περίπτωση αυτοδυναμία, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα ξεκινήσει τη διαδικασία των διερευνητικών εντολών.
Από τη στιγμή που κανένα κόμμα δεν θα διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου θα δώσει την εντολή στον αρχηγό του πρώτου κόμματος, ο οποίος μέσα σε τρεις ημέρες θα πρέπει να διαπιστώσει εάν μπορεί να σχηματίσει ή όχι κυβέρνηση. Εφόσον δεν μπορεί η εντολή δίνεται στον αρχηγό του δεύτερου κόμματος και εν συνεχεία, αφού διαπιστώσει και αυτός αδιέξοδο, στον αρχηγό του τρίτου. Ο κάθε αρχηγός μπορεί να μην πάρει την εντολή, δύναται να εξαντλήσει το χρονικό όριο των τριών ημερών ή να την επιστρέψει στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας κάθε στιγμή που ενδεχομένως διαπιστώσει αδιέξοδο.
Στις 22 Μαΐου, αναλόγως και της λαϊκής ψήφου, η διαδικασία των διερευνητικών επαφών θα είναι πολύ δύσκολη και για τους τρεις πολιτικούς αρχηγούς:
ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΥΡΙΑΚΟ ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ: Αν κερδίσει: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, επιμένοντας στη στρατηγική της αυτοδυναμίας, θα λάβει την εντολή μόνο και μόνο για να «εκθέσει» τον Νίκο Ανδρουλάκη και να διεμβολίσει περισσότερο το ΠΑΣΟΚ! Αν οι εκλογικοί αριθμοί του επιτρέπουν να το υπερπεράσει, δεν θα λάβει την εντολή ή θα τη λάβει και θα την παραδώσει αμέσως στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Αν είναι δεύτερος: Το θέμα αυτό αρνείται να το βάλει στο τραπέζι, ωστόσο δύσκολα θα παραλάβει την εντολή-αναμένεται να καλέσει σε αντι-ΣΥΡΙΖΑ μέτωπο προκειμένου να μην έρθει ο Αλέξης Τσίπρας στην κυβέρνηση! Ούτε ή άλλως, σε μια τέτοια περίπτωση δεν θα έχει καμία πιθανότητα σχηματισμού κυβέρνησης, καθώς κανένα κόμμα δεν θα ανταποκριθεί.
ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΛΕΞΗ ΤΣΙΠΡΑ: Αν κερδίσει: Είναι η μοναδική περίπτωση να σχηματιστεί κυβέρνηση από τις εκλογές της 21ης Μαΐου. Ο Αλέξης Τσίπρας θα λάβει την εντολή και πολύ δύσκολα το ΠΑΣΟΚ θα του πει όχι, καθώς σε μια τέτοια περίπτωση η δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ σε τυχόν δεύτερες κάλπες θα είναι σημαντική. Αν είναι δεύτερος: Τα πράγματα δυσκολεύουν πολύ: Με δεδομένο ότι έχει ταχθεί κατά της συγκρότησης «κυβέρνησης των ηττημένων», δύσκολα θα παραλάβει τη δεύτερη εντολή από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας, πολλά ωστόσο θα εξαρτηθούν και από τι θα πράξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης αν είναι πρώτος!
ΓΙΑ ΤΟΝ ΝΙΚΟ ΑΝΔΡΟΥΛΑΚΗ: Το ΠΑΣΟΚ, σύμφωνα με όλες τις μετρήσεις θα είναι τρίτο κόμμα και, συνεπώς, εφόσον δεν έχουν καρποφορήσει οι δυο πρώτες εντολές, ο Νίκος Ανδρουλάκης θα παραλάβει την τρίτη εντολή από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Αν η εντολή δεν καρποφορήσει ή αν το ΠΑΣΟΚ χάσει το παιχνίδι απόδοσης ευθυνών για το ποιος θα οδηγήσει τη χώρα σε δεύτερες κάλπες,, τότε η 2α Ιουλίου μάλλον θα είναι δύσκολη για τη Χαριλάου Τρικούπη.
ΑΝ ΟΙ ΕΝΤΟΛΕΣ ΔΕΝ ΚΑΡΠΟΦΟΡΗΣΟΥΝ: Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα συγκαλέσει σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών σε μια ύστατη προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης και εφόσον αυτή δεν στεφθεί με επιτυχία (που δεν θα στεφθεί) θα ορίσει υπηρεσιακό πρωθυπουργό, θα οριστεί υπηρεσιακή κυβέρνηση και η χώρα θα οδηγηθεί σε δεύτερες εκλογές, πιθανότατα στις 2 Ιουλίου.
Τι προβλέπει το Σύνταγμα για τις διερευνητικές επαφές
Στο Άρθρο 37, με τίτλο «Διορισμός πρωθυπουργού και κυβέρνησης», το Σύνταγμα προβλέπει:
1. O Πρόεδρος της Δημοκρατίας διορίζει τον Πρωθυπουργό και, με πρότασή του, διορίζει και παύει τα λοιπά μέλη της Kυβέρνησης και τους Yφυπουργούς.
*2. Πρωθυπουργός διορίζεται ο αρχηγός του κόμματος το οποίο διαθέτει στη Bουλή την απόλυτη πλειοψηφία των εδρών. Aν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.
*3. Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες. Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή.
*4. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ανατίθεται, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, εντολή σχηματισμού Kυβέρνησης ή διερευνητική εντολή σε αρχηγό κόμματος, αν το κόμμα δεν έχει αρχηγό ή εκπρόσωπο, ή αν ο αρχηγός ή ο εκπρόσωπός του δεν έχει εκλεγεί βουλευτής, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει την εντολή σ’ αυτόν που προτείνει η κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματος. H πρόταση για την ανάθεση εντολής γίνεται μέσα σε τρεις ημέρες από την ημέρα που ο Πρόεδρος της Bουλής ή ο αναπληρωτής του ανακοινώνει στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη δύναμη των κομμάτων στη Bουλή η ανακοίνωση αυτή γίνεται πριν από κάθε ανάθεση εντολής.
* Eρμηνευτική δήλωση: Στις διερευνητικές εντολές, αν κόμματα είναι ισοδύναμα σε βουλευτικές έδρες, προηγείται εκείνο που έλαβε περισσότερες ψήφους στις εκλογές νεοσχηματισμένο κόμμα με κοινοβουλευτική ομάδα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον Kανονισμό της Bουλής, έπεται του παλαιότερου με ίσο αριθμό εδρών. Στις δύο αυτές περιπτώσεις δεν παρέχονται διερευνητικές εντολές σε περισσότερα από τέσσερα κόμματα.
