Οι ελληνικές βιομηχανίες πληρώνουν περίπου 0,24 ευρώ ανά κιλοβατώρα (kWh), όταν ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κοντά στα 0,12 ευρώ/kWh, δηλαδή ακριβώς διπλάσια τιμή. Η διαφορά αυτή επιβαρύνει άμεσα την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών προϊόντων και ειδικότερα τις εξαγωγές μας.

Το υψηλό κόστος ενέργειας δεν είναι απλώς ένα επιπλέον έξοδο , είναι εμπόδιο προς την ανάπτυξη απειλώντας την επιβίωση. Πολλές επιχειρήσεις αδυνατούν να πληρώσουν έγκαιρα τους λογαριασμούς ρεύματος, με αποτέλεσμα να συσσωρεύονται οφειλές, να περιορίζονται οι επενδύσεις και σε αρκετές περιπτώσεις να οδηγούνται σε αναστολή λειτουργίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το εργοστάσιο της “Tupperware” στη Θήβα, το οποίο έκλεισε τον Απρίλιο του 2023 μετά από 56 χρόνια λειτουργίας, εξαιτίας των αυξημένων λειτουργικών εξόδων.

Οι συνέπειες είναι εμφανείς και στην παραγωγικότητα. Το 2023, η παραγωγικότητα της ελληνικής μεταποίησης μειώθηκε σχεδόν κατά 8%, παρότι αυξήθηκαν οι ώρες εργασίας. Η παραγωγικότητα ανά ώρα στην Ελλάδα αντιστοιχεί μόλις στο 50% του ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ ανά εργαζόμενο φτάνει περίπου το 61%. Αυτά τα στοιχεία δείχνουν ότι η ελληνική βιομηχανία αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα βιωσιμότητας και εξέλιξης.

Την ίδια στιγμή, άλλα κράτη μέλη της ΕΕ προχωρούν σε στοχευμένες παρεμβάσεις για να στηρίξουν τη δική τους βιομηχανία. Η Γερμανία έχει ανακοινώσει πρόγραμμα 4 δισ. ευρώ, το οποίο καλύπτει έως και το 50% του κόστους ρεύματος για περισσότερες από 2.200 βιομηχανικές επιχειρήσεις. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη προσαρμόσει το πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων ώστε να επιτρέπεται η άμεση επιδότηση κόστους ενέργειας και η φορολογική ανακούφιση για επιχειρήσεις που επενδύουν σε πράσινες τεχνολογίες. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων έχει ενεργοποιήσει πρόγραμμα 500 εκατομμυρίων ευρώ για μικρομεσαίες επιχειρήσεις που επιθυμούν να στραφούν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ενώ σχεδιάζεται και ένα νέο ευρωπαϊκό ταμείο αποανθρακοποίησης ύψους 100 δισ. ευρώ για τη στήριξη του καθαρού βιομηχανικού μετασχηματισμού.

Η Ελλάδα δεν πρέπει να μείνει πίσω. Είναι επιτακτική ανάγκη να ληφθούν συγκεκριμένα μέτρα για την ελάφρυνση του κόστους ενέργειας στη βιομηχανία. Xρειάζεται ένα στοχευμένο πρόγραμμα επιδότησης ρεύματος για τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις, με βάση το ευρωπαϊκό πλαίσιο και με ανταποδοτικά κριτήρια, όπως επενδύσεις σε ενεργειακή απόδοση και ΑΠΕ. Να δοθούν δυνατότητες για μακροχρόνια συμβόλαια ηλεκτρικής ενέργειας (PPAs) και άλλα εργαλεία που επιτρέπουν στον επιχειρηματία να γνωρίζει και να σταθεροποιεί το κόστος ενέργειας (CfDs). Με τον τρόπο αυτό, οι επιχειρήσεις θα μπορούν να προγραμματίσουν, να επενδύσουν και να εξάγουν με καλύτερους όρους.

Η στήριξη της παραγωγής με χαμηλότερο ενεργειακό κόστος δεν είναι πολυτέλεια, είναι αναγκαία για την επιβίωση της ελληνικής βιομηχανίας, για τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και για την ενίσχυση της εξαγωγικής δυναμικής της χώρας. Οι καλές πρακτικές των υπόλοιπων ευρωπαϊκών κρατών δείχνουν τον δρόμο. Το ζήτημα δεν είναι μόνο οικονομικό – είναι στρατηγικό. Και χρειάζεται άμεση δράση.

*Ο Χρήστος Μίχαλος είναι μέλος του ΔΣ του ΠΣΕ