Οι ανακαλύψεις πετρελαίου και φυσικού αερίου της Αιγύπτου είναι κρίσιμες για την περιοχή

Οι ανακαλύψεις πετρελαίου και φυσικού αερίου της Αιγύπτου είναι κρίσιμες για την περιοχή
Παρασκευή, 21/07/2023 - 08:03

Από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, η Δύση προσπαθεί να βρει αξιόπιστες πηγές για σταθερές προμήθειες πετρελαίου και φυσικού αερίου για να αντισταθμίσει τις απώλειες από τη Ρωσία.

Την ίδια στιγμή, και γνωρίζοντας αυτή την επείγουσα ανάγκη, η Κίνα και η Ρωσία, έχουν κάνει τα πάντα για να στερήσουν από τη Δύση τέτοιες ευκαιρίες. Ένας πρόσθετος κρίσιμος παράγοντας που παίζει ρόλο σε αυτό το στοιχείο της νέας παγκόσμιας τάξης της αγοράς πετρελαίου, είναι ότι η Κίνα και η Ρωσία θέλουν να επιταχύνουν τη δημιουργία ενός παναραβικού «ενοποιημένου δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας», με κάθε έννοια της φράσης.

Σε αυτό το πλαίσιο, ο έλεγχος ενός ενοποιημένου δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας της Μέσης Ανατολής σημαίνει ότι η Κίνα και η Ρωσία θα είναι σε θέση να ασκούν ακόμη μεγαλύτερη εξουσία σε χώρες που εξαρτώνται από αυτό το δίκτυο για την ηλεκτρική τους ενέργεια από ό,τι θα μπορούσαν διαφορετικά. Η Αίγυπτος βρίσκεται στο επίκεντρο αυτών των σχεδίων για ένα ενιαίο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας, οπότε οι δύο πρόσφατες ανακοινώσεις δυτικών εταιρειών για νέες μεγάλες ανακαλύψεις στη χώρα αυτή είναι εξαιρετικά σημαντικές.

Η πρώτη από αυτές προήλθε από μία από τις βασικές εταιρείες που πρωτοστατεί στις προσπάθειες της Δύσης να εξασφαλίσει νέες προμήθειες πετρελαίου και φυσικού αερίου μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία - τη Chevron. Σύμφωνα με τον αμερικανικό κολοσσό πετρελαίου και φυσικού αερίου, πρόκειται να πραγματοποιήσει την πρώτη γεώτρηση για την εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου στην περιοχή παραχώρησης της στην Ερυθρά Θάλασσα της Αιγύπτου κατά το πρώτο εξάμηνο του 2024.

Αυτό προκύπτει μετά από εκτεταμένες σεισμικές έρευνες, γεωλογικές μελέτες και συλλογή γεωφυσικών δεδομένων από την εταιρεία νωρίτερα φέτος. Αυτό, με τη σειρά του, αποτελεί μέρος μιας σημαντικής στρατηγικής ώθησης από τη Chevron και την κυβέρνηση των ΗΠΑ για να διασφαλιστεί η Αίγυπτος ως βασικός σύμμαχος στη νέα παγκόσμια τάξη της αγοράς πετρελαίου, η οποία έλαβε ζωτική ώθηση το 2019, όταν η Chevron κέρδισε τον πρώτο διεθνή γύρο προσφορών της Αιγύπτου για την εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Ερυθρά Θάλασσα.

Η Αίγυπτος είναι εξαιρετικά σημαντική στον αραβικό κόσμο για διάφορους λόγους, οι οποίοι εκτιμώνται πλήρως από τις ΗΠΑ, γι' αυτό και βάζουν όλες τις άκρες για να εδραιώσουν την επιρροή τους εκεί και να κρατήσουν τη χώρα έξω από τη σφαίρα επιρροής της Κίνας και της Ρωσίας.

Για δεκαετίες, η Αίγυπτος θεωρούνταν από τον αραβικό κόσμο ως ο κύριος υποστηρικτής της «παναραβικής» ιδεολογίας που πιστεύει ότι η διαρκής δύναμη μπορεί να βρεθεί μόνο στην πολιτική, πολιτιστική και κοινωνικοοικονομική ενότητα των Αράβων σε όλες τις διαφορετικές χώρες που προέκυψαν μετά τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους. Ο πιο ισχυρός πρόσφατος υποστηρικτής της φιλοσοφίας ήταν ο πρόεδρος της Αιγύπτου από το 1954 έως το 1970, Γκαμάλ Αμπντέλ Νάσερ.

Αναμφισβήτητα ο ιδεολογικός του διάδοχος ήταν ο πρόεδρος της Συρίας από το 1971 έως το 2000, ο Χαφέζ αλ Άσαντ. Μεταξύ των πιο αισθητών σημάτων αυτής της κίνησης εκείνη την εποχή ήταν ο σχηματισμός της ένωσης της Ενωμένης Αραβικής Δημοκρατίας που σχηματίστηκε μεταξύ της Αιγύπτου και της Συρίας από το 1958 έως το 1961, ο σχηματισμός του ΟΠΕΚ το 1960, η σειρά συγκρούσεων με το γειτονικό Ισραήλ κατά την περίοδο αυτή και στη συνέχεια το εμπάργκο πετρελαίου του 1973/74.

Με το να φέρουν αυτόν τον ηγέτη του αραβικού κόσμου στο πλευρό τους, οι ΗΠΑ ελπίζουν να αντισταθμίσουν -τουλάχιστον εν μέρει- τις αρνητικές γεωπολιτικές επιπτώσεις της απώλειας της μακροχρόνιας συμμάχου Σαουδικής Αραβίας από το μπλοκ Κίνας-Ρωσίας. Πολιτικά και ιστορικά, η Αίγυπτος είναι τουλάχιστον τόσο ηγέτης στον αραβικό κόσμο όσο υπήρξε ποτέ η Σαουδική Αραβία.

Αυτό δεν είχε περάσει απαρατήρητο από την Κίνα, η οποία μέσω του κύριου συμμάχου της στη Μέση Ανατολή, του Ιράν, επεδίωκε εδώ και καιρό να προσελκύσει την Αίγυπτο στην ιδέα του ενιαίου δικτύου εξουσίας της.

Πέρυσι ανακοινώθηκε ότι η Αίγυπτος και η Ιορδανία αυξάνουν τη συνεργασία τους σε έργα παροχής φυσικού αερίου εντός της Ιορδανίας με αιγυπτιακή τεχνογνωσία μέσω εξειδικευμένων εταιρειών του πετρελαϊκού τομέα. Λίγο πριν από αυτό, ανακοινώθηκε ότι το Ιράκ συμφώνησε να ξεκινήσει εκ νέου την εξαγωγή αργού πετρελαίου από το Κιρκούκ του Ιράκ προς το διυλιστήριο της Ζάρκα στην Ιορδανία.

Η προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας που προερχόταν από το Ιράν συνυπολογίστηκε επίσης σε αυτή τη συμφωνία, δεδομένου ότι το Ιράν προμήθευε ιστορικά το Ιράκ με το 30-40% όλων των αναγκών του σε ηλεκτρική ενέργεια και μόλις είχε υπογράψει τη μακροβιότερη ενιαία συμφωνία μεταξύ αυτού και του Ιράκ για να συνεχίσει να κάνει το ίδιο σε εκείνο το σημείο.

Την ίδια περίπου εποχή, ο τότε υπουργός Ηλεκτρισμού του Ιράκ, Μαζίντ Χαντούς Μαχντί, ανακοίνωσε ότι είχαν οριστικοποιηθεί τα σχέδια για την ολοκλήρωση της ηλεκτρικής σύνδεσης του Ιράκ με την Αίγυπτο εντός των επόμενων τριών ετών. Το δίκτυο αυτό επρόκειτο να ενισχυθεί από τις παράλληλες συνδέσεις του δικτύου που είχε εδραιώσει το Ιράν όσον αφορά τις απευθείας ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου. Αυτές, δήλωσε ο τότε υπουργός Ενέργειας του Ιράν, Ρεζά Αρντακανιάν το 2019, θα αποτελούσαν μέρος του συνολικού σχεδίου για τη δημιουργία μιας κοινής αραβικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.

Η Chevron, ωστόσο, έχει πλέον εγκατασταθεί σταθερά στην Αίγυπτο και νωρίτερα φέτος ανακάλυψε εκεί ένα δυνητικά τεράστιο υπεράκτιο κοίτασμα φυσικού αερίου, μαζί με τον ευρωπαίο εταίρο της στην περιοχή, την ιταλική Eni. Η Chevron και η Eni, οι οποίες κατέχουν από ένα ποσοστό 45% στην παραχώρηση της υπεράκτιας περιοχής Nargis, έκτασης 1.800 τετραγωνικών χιλιομέτρων (με την αιγυπτιακή Tharwa Petroleum Co. να κατέχει το υπόλοιπο 10%), ανακοίνωσαν ότι έκαναν μια νέα ανακάλυψη φυσικού αερίου στην παραχώρηση, η οποία επικεντρώθηκε στη γεώτρηση Nargis-1.

Η κρατική Egyptian Natural Gas Holding Company (EGAS) δήλωσε ότι η ακριβής ποσότητα των αποθεμάτων στο κοίτασμα αξιολογείται, αλλά ότι συνεργάζεται με τις Chevron, Eni και Tharwa για να ξεκινήσει η παραγωγή το συντομότερο δυνατό. Αυτό δεν θα αργήσει να γίνει, καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας θαλάσσιων πληροφοριών VesselsValue, η Eni διαθέτει πλατφόρμα στη Θέκα, περίπου 40 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της τοποθεσίας Nargis.

Η ανακάλυψη αυτή ακολουθεί την ανακοίνωση τον Δεκέμβριο του 2022 ότι η Chevron βρήκε τουλάχιστον 3,5 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου με την ερευνητική γεώτρηση Nargis-1 στο ανατολικό Δέλτα του Νείλου, περίπου 60 χιλιόμετρα βόρεια της χερσονήσου του Σινά. Η Chevron - μαζί με την πιο σημαντική αμερικανική ConocoPhillips - διαχειρίζεται επίσης τώρα τα τεράστια κοιτάσματα Λεβιάθαν και Ταμάρ στο Ισραήλ και το έργο Αφροδίτη στα ανοικτά της Κύπρου. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Chevron International Exploration and Production, Clay Neff: «Η Ανατολική Μεσόγειος διαθέτει άφθονους ενεργειακούς πόρους και η ανάπτυξή τους οδηγεί σε στρατηγική συνεργασία στην περιοχή».

Υπογράμμιση του γεγονότος ότι η Αίγυπτος θεωρείται πλέον ως ένας νέος σύμμαχος-κλειδί για τη Δυτική Συμμαχία των ΗΠΑ και της Ευρώπης αποτέλεσε η ανακοίνωση του βρετανικού κολοσσού πετρελαίου και φυσικού αερίου Shell ότι θα ξεκινήσει την ανάπτυξη της δέκατης φάσης της παραχώρησης της αιγυπτιακής υπεράκτιας περιοχής West Delta Deep Marine (WDDM) στο Δέλτα του Νείλου στη Μεσόγειο Θάλασσα. Η Shell και οι εταίροι της - η EGAS, η Egyptian General Petroleum Corporation, και η Petronas της Μαλαισίας - έχουν αναπτύξει την παραχώρηση WDDM σε εννέα φάσεις ανάπτυξης, σύμφωνα με δηλώσεις της εταιρείας. Η παραχώρηση περιλαμβάνει 17 κοιτάσματα φυσικού αερίου, τα οποία βρίσκονται σε βάθη νερού που κυμαίνονται από 300 μέτρα έως 1.200 μέτρα και εκτείνονται σε απόσταση περίπου 90-120 χιλιομέτρων από την ακτή.

Υπογραμμίζοντας τις ευρύτερες ενεργειακές και πολιτικές επιπτώσεις αυτών των πρόσφατων συμφωνιών, ο Υπουργός Πετρελαίου και Ορυκτών Πόρων της Αιγύπτου, Ταρέκ Ελ-Μολά, δήλωσε ότι «πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της απελευθέρωσης περαιτέρω δυνατοτήτων υδρογονανθράκων στην πλούσια περιοχή του Δέλτα του Νείλου της Αιγύπτου [...] Είμαστε στην ευχάριστη θέση να ενισχύσουμε τη μακροχρόνια συνεργασία μας με τη Shell, η οποία διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο στην ανάπτυξη των ενεργειακών πόρων της Αιγύπτου και στηρίζει τη φιλοδοξία της χώρας να καταστεί περιφερειακός ενεργειακός κόμβος».