Πλαφόν ρωσικού πετρελαίου: τα κενά και η απάντηση της Μόσχας

Τρίτη, 06/12/2022 - 08:38

Από εχθές όλα τα βλέμματα στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου είναι στραμμένα στην επίδραση των τιμών που θα επιφέρει η απόφαση των G7, της ΕΕ και της Αυστραλίας να επιβάλουν ανώτατο όριο τιμής τα 60 δολάρια ανά βαρέλι ρωσικού πετρελαίου.

Αρχικά να σημειωθεί ότι η Μόσχα κάθε άλλο παρά διατεθειμένη εμφανίζεται να προσαρμοστεί σε αυτή την τιμή. Όπως όλα δείχνουν θα προτιμήσει να περιορίσει τελικά την παραγωγή της, παρά να ρυθμίσει την τιμή στο επίπεδο που έχει επιβληθεί από τις χώρες της Δύσης.

«Θα πουλάμε πετρέλαιο και προϊόντα πετρελαίου μόνο σε εκείνες τις χώρες που θα συνεργαστούν μαζί μας υπό τους όρους της αγοράς, ακόμα κι αν χρειαστεί να μειώσουμε λίγο την παραγωγή», δήλωσε ο Ρώσος κυβερνητικός αξιωματούχος κ. Νόβακ που είναι υπεύθυνος για το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο, την ατομική ενέργεια και τον άνθρακα.

Η μη προσαρμογή της Μόσχας, η οποία ήταν αναμενόμενη, αλλά και η ανελαστική ικανότητα των κρατών μελών της ΕΕ να μειώσουν την κατανάλωση πετρελαίου, θα οδηγήσει τα ευρωπαϊκά κράτη – αργά ή γρήγορα – στην αναζήτηση πετρελαίου από τρίτες χώρες. Αυτή η εκτίμηση ενισχύει τους φόβους για άνοδο των τιμών στην παγκόσμια αγορά, την οποία θα πληρώσουν οι φτωχότερες χώρες.

Αν η αντίδραση της Μόσχας θα είναι μια – έστω πρόσκαιρη – μείωση της παραγωγής πετρελαίου, η άνοδος των τιμών θα πρέπει να θεωρείται μεγαλύτερη. Γι’ αυτό τον λόγο δεν είναι λίγοι οι παρατηρητές, ιδίως στη Γερμανία, που υποστηρίζουν ανοιχτά ότι η επιβολή του πλαφόν θα πρέπει να μείνει σε συμβολικό επίπεδο.

Πάντως ο προβληματισμός έχει περάσει και στην άλλη άκρη του πλανήτη, την Ιαπωνία, η οποία ως χώρα των G7 συμμετέχει και αυτή στην επιβολή πλαφόν. Το υπουργείο Εξωτερικών της Ιαπωνίας σε μια προσπάθεια να καθησυχάσει τις αγορές επισήμανε πως μπορεί να μην έχει προβλεφθεί διάρκεια στον μηχανισμό ισχύος του ανώτατο ορίου τιμής στο ρωσικό πετρέλαιο, ωστόσο θα πρέπει να θεωρηθεί προσωρινό μέτρο.

«Η συγκεκριμένη περίοδος ισχύος αυτού του μέτρου δεν έχει καθοριστεί, αλλά το μέτρο αυτό αποτελεί μέρος των κυρώσεων κατά της Ρωσίας και θεωρείται προσωρινό», διευκρίνισε το υπουργείο Εξωτερικών τη Ιαπωνίας.

Σημείωσε επίσης ότι η μέγιστη τιμή για το ρωσικό πετρέλαιο μπορεί να «αναθεωρηθεί ανάλογα με την κατάσταση», αλλά «δεν έχει ακόμη καθοριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία αναθεώρησης».

Έχει σημασία να επισημανθεί ότι σε ότι αφορά στην Ιαπωνία, στο πλαίσιο του μηχανισμού ανώτατης τιμής, δεν περιλαμβάνεται το πετρέλαιο που παράγεται στο έργο Sakhalin-2 που βρίσκεται στο ομώνυμο ρωσικό νησί.

Το υπουργείο Εξωτερικών της Ιαπωνίας υπογράμμισε άλλη μία εξαίρεση που έχει προβλεφθεί στην απόφαση των G7, ΕΕ και Αυστραλίας. Το ανώτατο όριο των τιμών της G7 για το ρωσικό πετρέλαιο δεν ισχύει για τα προϊόντα πετρελαίου που παράγονται από ρωσικό πετρέλαιο σε άλλες χώρες.

«Για παράδειγμα, εάν το ρωσικό πετρέλαιο μεταποιήθηκε σε προϊόντα πετρελαίου στη Δημοκρατία της Κορέας και αυτά τα προϊόντα πετρελαίου εισάγονται στην Ιαπωνία, τότε η Δημοκρατία της Κορέας θα θεωρείται ο τόπος προέλευσης αυτών των πετρελαϊκών προϊόντων», διευκρίνισε το υπουργείο Εξωτερικών της Ιαπωνίας.

Τέλος επισημαίνεται ότι στο ανώτατο όριο τιμής του ρωσικού πετρελαίου δεν περιλαμβάνει το ενδιάμεσο κόστος μεταφοράς και ασφάλισης.