Ο (ηλικίας 100 ετών) Χένρi Κίσσιγκερ στο πρόσφατο βιβλίο του «Ηγεσία» (Leadership) λέγει ότι τρία στοιχεία αναδεικνύουν έναν πολιτικό από απλό ηγέτη σε μεγάλη πολιτική, ιστορική προσωπικότητα, σε statesman: ο χαρακτήρας/ ήθος, το όραμα και οι γνώσεις.

Στην Ελλάδα της Μεταπολίτευσης ο πολιτικός ηγέτης με τα τρία αυτά στοιχεία που έχει αναδειχθεί σε Statesman είναι χωρίς αμφιβολία ο Κ. Σημίτης. Υπόδειγμα χαρακτήρα, οράματος, γνώσεων. Κανένας άλλος πολιτικός δεν συνδύασε και τα τρία αυτά στοιχεία μαζί στον βαθμό που συνυπάρχουν στο πρόσωπο του Κ. Σημίτη. Άλλοι μεγάλοι πολιτικοί ηγέτες υπήρξαν. Η περίπτωση Σημίτη όμως ξεχωρίζει. Στη σύγχρονη Ευρώπη μόνο ο Ζακ Ντελόρ, ο μακροβιότερος πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1985-1995), στέκεται σε παρεμφερές επίπεδο. Σημίτης και Ντελόρ είναι οι statesmen που «διασταυρώθηκαν » με την Ευρώπη, την κεντροαριστερά/σοσιαλδημοκρατία, την ιστορία, το μέλλον. Που έθεσαν και θέτουν το μέτρο σύγκρισης για όλους.

Το ήθος Σημίτη, η ορθοφροσύνη του, η στάση ζωής, η πολιτική του συνέπεια, η εργατικότητα του, η πίστη του στην ευρωπαϊκού τύπου σοσιαλδημοκρατία μαζί με τις βαθειές του γνώσεις για το δίκαιο, οικονομία, ιστορία, φιλοσοφία, πολιτισμό, τέχνη, η αγάπη του για την όπερα, η λιτή του διαβίωση συνθέτουν μια προσωπικότητα Αριστοτελικού μέτρου και σοφίας. Ο Σημίτης δεν είναι απλώς ένας ευφυής πολιτικός . Ευφυείς υπάρχουν πολλοί. Είναι σοφός. Και σοφοί υπάρχουν πολύ λίγοι.

Από την εποχή των διαπραγματεύσεων ένταξης της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα (ΕΟΚ) και για δεκαετίες συνεργάστηκα σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό με όλους τους πρωθυπουργούς της χώρας σε θέματα Ευρωπαϊκής ενοποίησης. Επωφελήθηκα σημαντικά απ’ όλους . Θεωρώ ωστόσο ως το μέγιστο προνόμιο της ζωής μου ότι υπήρξα στενός συνεργάτης – σύμβουλος του Κ. Σημίτη στη διάρκεια της πρωθυπουργίας του (1996-2004) και συνεχίζω ως φίλος του να συνομιλώ μαζί του. Στον Κ. Σημίτη πιστοποίησα/διδάχθηκα τη σημασία, τη δύναμη του οράματος, του επεξεργασμένου σχεδίου, της πολιτικής δράσης με καταγεγραμμένη κάθε τεχνική ή άλλη λεπτομέρεια (αποτυπωμένης στο περίφημο μπλοκάκι). Το όραμα Σημίτη εννοιολογημένο στον όρο «εκσυγχρονισμός» ενέγραψε ισχυρό πολιτικό κεκτημένο – στο πώς η Ελλάδα μπορεί να γίνει μια σύγχρονη, δημοκρατική, Ευρωπαϊκή χώρα ευημερίας, ανοιχτών οριζόντων, αξιών, συνοχής ,αισθητικής, ορθολογισμού. Μια Ελλάδα που μπορεί να επιλύει τα προβλήματα μέσα από την εφαρμογή της επιστημονικής γνώσης με γνώμονα το μέτρο και δράση που να εξυπηρετεί το πράγματι διαχρονικό συμφέρον της χώρας (στοιχεία που αποτυπώθηκαν στη συνετή διαχείριση της κρίσης των Ιμίων μόλις ανέλαβε την πρωθυπουργία – Ιανουάριος 1996 και στο ζήτημα των ταυτοτήτων ).

. Εάν ο Κ. Καραμανλής (πρεσβύτερος) υπήρξε ο πολιτικός της ένταξης , ο Κ. Σημίτης υπήρξε ο πρωθυπουργός της προσχώρησης στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) που έφερε την Ελλάδα στο κέντρο της ΕΕ ως ισότιμο μέλος . Και η προσχώρηση στην ΟΝΕ δεν είναι μόνο το ισχυρό αγκυροβόλιο και αναπτυξιακός μοχλός για την οικονομία της χώρας, αντιπροσωπεύει παράλληλα και μια τεράστια «επένδυση ασφάλειας» για αρκετά ευνόητους λόγους. Ως μείζονα επιτεύγματα της Ευρωπαϊκής πολιτικής του Κ. Σημίτη θα πρέπει επίσης να καταγραφούν :

(α) η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως αποτέλεσμα των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ελσίνκι (Δεκέμβριος 1999). Χωρίς τις αποφάσεις αυτές η Κύπρος ουδέποτε θα είχε ενταχθεί με ό,τι αυτό θα συνεπαγόταν για τον Ελληνισμό.

(β) η θέσπιση της ρήτρας αμοιβαίας συνδρομής (άρθ. 42,7) στη Συνθήκη της Λισσαβ;oνας μέσω του Ευρωπαϊκού Συντάγματος που προσφέρει ένα πρόσθετο μέσο προστασίας της Ελληνικής κυριαρχίας.

(γ) η «ατζέντα της Θεσσαλονίκης» που συμφωνήθηκε το 2003 στην τέταρτη Ελληνική Προεδρία του Συμβουλίου για την ένταξη των χωρών των Δ. Βαλκανίων στην ΕΕ. Και που αποτελεί σήμερα, είκοσι χρόνια μετά, το πλαίσιο για τη διεύρυνση της Ένωσης που όλοι επικαλούνται.

Κατά τα λοιπά

«Δεν θεώρησα ποτέ την πολιτική ούτε ως επάγγελμα, ούτε ως αποκλειστική ενασχόληση μου. Η πολιτική ήταν ένα από τα περιεχόμενα της ζωής μου, το πιό σημαντικό , το πιό ενδιαφέρον, αλλά όχι το μόνο» ( Κ. Σημίτης, Δρόμοι ζωής)

(Ο καθηγητής Π.Κ. Ιωακειμίδης είναι πρώην πρεσβευτής – σύμβουλος ΥΠΕΞ και σύμβουλος του πρωθυπουργού Κ. Σημίτη( 1996-2004- Το Άρθρο αποτελεί αναδημοσίευση από την εφημερίδα "Τα Νέα" του Σαββατοκύριακου).