Τράπεζα Υδρογόνου ως «εργαλείο» για τη χρηματοδότηση επενδύσεων προωθεί η Κομισιόν

Τράπεζα Υδρογόνου ως «εργαλείο» για τη χρηματοδότηση επενδύσεων προωθεί η Κομισιόν
Παρασκευή, 17/03/2023 - 06:41

Φιλόδοξους στόχους για την παραγωγή πράσινου υδρογόνου θέτει η Κομισιόν βάζοντας τον πήχη της παραγωγής στους 10Mt έως το 2030 με αντίστοιχο ύψος εισαγωγών.

Στην κατεύθυνση αυτή και για την επίτευξη των στόχων του RePower EU, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προωθεί τη δημιουργία Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου (EH2B) ως εργαλείου για τη χρηματοδότηση επενδύσεων στην παραγωγή και τις εισαγωγές πράσινου υδρογόνου.

Οι συνολικές επενδυτικές ανάγκες υπολογίζονται σε 335-471 δις. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων 200-300 δις. ευρώ που απαιτούνται για πρόσθετη παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας.

Προκειμένου λοιπόν να διευκολυνθούν αυτές οι επενδύσεις η Κομισιόν προετοιμάζει ήδη την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου η οποία μάλιστα θα κάνει την πρώτη πιλοτική δημοπρασία της το Φθινόπωρο του 2023 με την υποστήριξη 800 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Καινοτομίας.

Το σχέδιο προβλέπει την αμοιβή των νικητών της δημοπρασίας με ένα σταθερό premium για κάθε κιλό ανανεώσιμου υδρογόνου, που θα παράγεται, για μία περίοδο 10 ετών. Με τον τρόπο αυτό θα μπορούν να μειώσουν το κόστος κεφαλαίου αλλά και τη διαφορά κόστους έναντι της παραγωγής υδρογόνου από ορυκτά καύσιμα.

Η πρώτη δημοπρασία θα έχει προϋπολογισμό 800 εκατ. ευρώ. Ο αντίκτυπος του καθεστώτος θα είναι παρόμοιος με την έκπτωση φόρου παραγωγής στο πακέτο καθαρής τεχνολογίας των ΗΠΑ. Την πρώτη αυτή πιλοτική δημοπρασία θα ακολουθήσουν και άλλες δημοπρασίες καθώς και άλλα σχήματα στήριξης για την παραγωγή και τη χρήση υδρογόνου, στο πλαίσιο των στόχων του REPowerEU για το υδρογόνο.

Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου θα λειτουργήσει ως κεντρική πλατφόρμα δημοπρασιών που θα διαχειρίζεται η Επιτροπή και στο μέλλον θα παρέχει υπηρεσίες δημοπρασίας στα κράτη μέλη για την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής υδρογόνου.

Το μακροπρόθεσμο σχέδιο της Επιτροπής είναι, η πλατφόρμα αυτή να επεκταθεί στις εισαγωγές υδρογόνου πιθανότητα κατά την ίδια λογική με την οποία λειτουργεί η Ενεργειακή Πλατφόρμα για τις εισαγωγές φυσικού αερίου.

Η δημιουργία της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Υδρογόνου εντάσσεται στη νομοθετική πρόταση της Επιτροπής για έναν νόμο Net-ZeroIndustryAct, ο οποίος στοχεύει στην ενίσχυση της παραγωγής καθαρών τεχνολογιών στην ΕΕ.

Πρέπει να σημειωθεί ότι «Βιομηχανικό Σχέδιο Πράσινης Συμφωνίας» που παρουσίασε χθες η πρόεδρος της Κομισιόν θέτει επίσης στόχους για την ευρωπαϊκή παραγωγή ορυκτών που είναι αναγκαία για την πράσινη μετάβαση.

Έτσι εντός της ΕΕ θα πρέπει να εξορύσσεται το 10% των κρίσιμων πρώτων υλών όπως το λίθιο, το κοβάλτιο και οι σπάνιες γαίες που θα καταναλώνονται το 2030, ενώ η ανακύκλωση θα προσθέσει επιπλέον 15%. Επίσης η εντός Ευρώπης επεξεργασία των υλικών αυτών θα πρέπει να καλύπτει το 40% των αναγκών της ΕΕ.

Πρόκειται για μία στροφή στη μέχρι σήμερα εφαρμοζόμενη ευρωπαϊκή πολιτική, προφανώς κάτω από την πίεση του ανταγωνισμού με τις ΗΠΑ και την Κίνα, καθώς οι Βρυξέλλες δείχνουν να συνειδητοποιούν ότι μπορεί να χάσουν «το τρένο της πράσινης μετάβασης» αν χάσουν τον έλεγχο της εφοδιαστικής αλυσίδας, δηλαδή όλων των απαιτούμενων πρώτων υλών και της επεξεργασίας τους.

Το «Βιομηχανικό Σχέδιο Πράσινης Συμφωνίας» της ΕΕ στοχεύει, όπως ανακοίνωσε η Επιτροπή, στη διασφάλιση ότι το μπλοκ θα μπορέσει να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο στην παραγωγή καθαρής τεχνολογίας και θα μπορεί να ανταγωνιστεί τις ΗΠΑ και την Κίνα στην παραγωγή προϊόντων καθαρής τεχνολογίας, καθώς και στην πρόσβαση στις πρώτες ύλες που απαιτούνται για την πράσινη μετάβαση.

Θέτει ακόμα στόχο να παράγει τουλάχιστον το 40% των προϊόντων καθαρής τεχνολογίας που θα χρειάζεται έως το 2030, εν μέρει με τον εξορθολογισμό της χορήγησης αδειών για πράσινα έργα και την προώθηση των επενδύσεων.

Στο πλαίσιο αυτό θα προταθούν απλούστερα καθεστώτα κρατικών ενισχύσεων, επιτρέποντας επιδοτήσεις για την προώθηση της πράσινης τεχνολογίας, με δυνατότητα προσφοράς φορολογικών ελαφρύνσεων, μέσω της χρήσης υφιστάμενων κονδυλίων της ΕΕ.

Η Ευρώπη πάντως πρέπει να λάβει μέτρα και για το υψηλό ενεργειακό κόστος των μεταλλευτικών επιχειρήσεων, το οποίο αν συνεχιστεί μπορεί να τινάξει στον αέρα το όποιο πρόγραμμα, εφόσον τα προϊόντα της δεν θα είναι ανταγωνιστικά με τις αντίστοιχες πρώτες ύλες και υλικά των τρίτων χωρών.

Πρέπει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα ένα πιλοτικό σχέδιο παραγωγής «πράσινου» υδρογόνου προωθεί και η HELLENiQ ENERGY, ενώ την παραγωγή «πράσινου» υδρογόνου στις εγκαταστάσεις της στη Μάνδρα Αττικής ξεκίνησε ήδη η LindeHellas. Επίσης η ΔΕΗ και η MotorOil έχουν συστήσει κοινή εταιρία με την επωνυμία HellenicHydrogen με στόχο την ανάπτυξη έργων παραγωγής και αποθήκευσης πράσινου Υδρογόνου στη χώρα.