Σ. Φάμελλος: Το θεσμικό πλαίσιο δεν προβλέπει το Target Model να είναι μία ανεξέλεγκτη αγορά

Σ. Φάμελλος: Το θεσμικό πλαίσιο δεν προβλέπει το Target Model να είναι μία ανεξέλεγκτη αγορά
Παρασκευή, 24/03/2023 - 15:01

Κανένας κώδικας ή νομοθεσία δεν προβλέπει ότι το Target Model, η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, είναι μία ανεξέλεγκτη αγορά, χωρίς έλεγχο και ρύθμιση, όπως εκκίνησε τη λειτουργεία του στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 2020, με επιλογή της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

«Το Target Model και οποιαδήποτε αγορά οφείλει να λειτουργεί με διαφανείς κανόνες προς όφελος των καταναλωτών, νοικοκυριών και παραγωγικών φορέων. Αυτό, γιατί η πρόσβαση σε ηλεκτρική και όσο το δυνατόν περισσότερο «πράσινη» ενέργεια είναι προϋπόθεση επιβίωσης για τα νοικοκυριά αλλά και προϋπόθεση ανάπτυξης για το επιχειρείν. Κάτι όμως που είδαμε να κλονίζεται τα τελευταία δύο (2) χρόνια», δήλωσε ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο δημοσιογράφο, Θ. Παναγούλη, στο πλαίσιο του Συνεδρίου “4ο Power & Gas Forum” που διοργανώνει το energypress.gr.

Ανέδειξε και τις καθυστερήσεις με τα διμερή συμβόλαια και με την ενεργοποίηση της προθεσμιακής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, με επιλογή και ευθύνη της κυβέρνησης Μητσοτάκη.

Δήλωσε στη συνέχεια πως η επόμενη προοδευτική κυβέρνηση της Ελλάδας με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής συζήτησης για την αναθεώρηση του Target Model, θα θέσει, όπως οφείλει, μέσω συμμαχιών, την αναγκαιότητα τόσο «θεραπείας» των στρεβλώσεων του τρόπου λειτουργίας της αγοράς που ανέδειξε η κρίση, όσο και την αναγκαιότητα «εργαλείων» που θα ελέγχουν ή θα διασφαλίζουν εύλογα κέρδη και όχι υπερκέρδη, όπως συμβαίνει εν μέσω κρίσης ακρίβειας. «Υπερκέρδη τάξης των 3,5 δισ. ευρώ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και 2,5 δισ. ευρώ στα διυλιστήρια δεν μπορεί να γίνονται ανεκτά. Αυτά τα υπερκέρδη έχουν παραχθεί με τις πλάτες της κυβέρνησης Μητσοτάκη πάνω στις πλάτες των καταναλωτών και δεν έχουν, ακόμη τουλάχιστον, φορολογηθεί. Είναι απαράδεκτο επίσης η ΔΕΗ να αναδεικνύεται «πρωταθλήτρια» υπερκερδών, όπως προέκυψε από τα στοιχεία που παρουσίασε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας τον περασμένο Μάϊο στη Βουλή».

Ο Σ. Φάμελλος προχώρησε στη συνέχεια σε μία ανασκόπηση της κυβερνητικής πολιτικής στην ενέργεια και ανέφερε: Ακραία ακρίβεια, υπερκέρδη, απουσία Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, καθυστέρηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, υπερθέρμανση και φούσκα στις ΑΠΕ με 100 GW βεβαιώσεων παραγωγού, έλλειψη ηλεκτρικού χώρου, μετατροπή της προτεραιότητας σύνδεσης στο δίκτυο όπως και της πρωτοβουλίας «Απάτητα βουνά» σε ρουσφέτια, λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας χωρίς έλεγχο και ρύθμιση, ξεπούλημα του δικτύου φυσικού αερίου (ΔΕΠΑ Υποδομών), του 49% του Διαχειριστή του Δικτύου Διανομής (ΔΕΔΔΗΕ), παράδοση της πλειοψηφίας της ΔΕΗ σε ιδιώτες κ.ά..

Επανέλαβε επιπλέον, τη σταθερή προσήλωση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο στόχο της κλιματικής ουδετερότητας, έναν στόχο υπέρ του οποίου είχε δεσμευτεί πρώτος ο Αλέξης Τσίπρας, τον Ιούνιο του 2019, ως Πρωθυπουργός, σε αντίθεση με το περιεχόμενο του powerpoint που παρουσίασε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας πριν από δύο περίπου μήνες ως Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), το οποίο φαίνεται να αναιρεί τον στόχο της κλιματικής ουδετερότητας. Υπενθύμισε ότι το ΕΣΕΚ που εκπόνησε για πρώτη φορά, με ευρεία διαβούλευση, το 2018 η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ προέβλεπε την ομαλή απεξάρτηση της Ελλάδας τόσο από το λιγνίτη, όσο και από το φυσικό αέριο.

Ο Σ. Φάμελλος απάντησε ακόμη σε ερωτήματα του δημοσιογράφου για τα κάτωθι θέματα:

Για τις αντιδράσεις στην ανάπτυξη των ΑΠΕ

Η απουσία διαφανών κανόνων και αναθεωρημένου Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, σε συνδυασμό με τη φούσκα που δημιούργησε η «απλοποίηση» της διαδικασίας αδειοδότησης έργων ΑΠΕ αλά ΝΔ, με τα 100 GW βεβαιώσεων παραγωγού που δεν γίνεται και δεν θα υλοποιηθούν ποτέ, είναι λογικό να έχουν προκαλέσει αντιδράσεις στις τοπικές κοινωνίες. Αυτό ταυτόχρονα με την επιλογή της κυβέρνησης να θέτει σταθερά, εδώ και τέσσερα (4) έτη, εμπόδια στις Ενεργειακές Κοινότητες του Ν. 4513/2018, στο εργαλείο που επιτρέπει την ενεργό εμπλοκή των τοπικών κοινωνιών στην παραγωγή καθαρής ενέργειας.

Για τους υδρογονάνθρακες

Η κόκκινη γραμμή για τα ορυκτά καύσιμα έχει τεθεί εδώ και πολλά χρόνια από την παγκόσμια και την επιστημονική κοινότητα αλλά, έστω και με μεγάλη καθυστέρηση και από τον πολιτικό κόσμο. Είναι σαφές ότι οι υδρογονάνθρακες δεν είναι το μέλλον για την ανθρωπότητα, οι πρόσφατοι δε δείκτες για την κλιματική κρίση είναι ιδιαιτέρως απαισιόδοξοι και το υπογραμμίζουν αυτό. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ αντιλαμβάνεται τη συζήτηση για τους υδρογονάνθρακες και για το φυσικό αέριο ως μία συζήτηση που αφορά το παρελθόν και όχι το μέλλον. Όχι νέες άδειες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, ούτε ανανέωση υφιστάμενων αδειών που δεν τηρούν τα προβλεπόμενα χρονοδιαγράμματα. Χρειάζεται τέλος πολύ αυστηρός έλεγχος ότι τηρούνται τα πρωτόκολλα και οι προδιαγραφές για την προστασία του περιβάλλοντος στις περιοχές έρευνας και εκμετάλλευσης κοιτασμάτων.

Για την εξοικονόμηση και την αποθήκευση

Εδώ και τέσσερα (4) χρόνια η Ελλάδα καθυστερεί στην εξοικονόμηση με ευθύνη της παρούσας κυβέρνησης. Πρώτον, θα έπρεπε να είχε προχωρήσει από το 2020 το Πρόγραμμα «Ηλέκτρα» για την αναβάθμιση των δημόσιων κτιρίων αφού, ήταν δρομολογημένο από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με χρηματοδότηση και προεντάξεις. Δεύτερον, το Εξοικονομώ για τις κατοικίες είναι σε τραγική κατάσταση. Το Εξοικονομώ-Αυτονομώ του 2020 έχει προβλήματα με τις πληρωμές αλλά και στο Εξοικονομώ του 2021 ακόμη υπάρχουν σοβαρά προβλήματα, χάθηκαν περί τα τέσσερα (4) δισ. ευρώ για την ολοκληρωμένη ενεργειακή αναβάθμιση τα τελευταία τέσσερα (4) έτη. Για τον ΣΥΡΙΖΑ -ΠΣ πρέπει να παραμένει μονίμως ανοικτό πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης με τουλάχιστον ένα (1) δισ. ευρώ ετησίως για να μειώνεται το ενεργειακό κόστος των νοικοκυριών αλλά και για να ενισχύεται ο κατασκευαστικός τομέας και ο τεχνικός κόσμος. Το δε εξοικονομώ για τις επιχειρήσεις βλέπουμε να εξαγγέλλεται, δυστυχώς, προεκλογικά. Η στρατηγική για την εξοικονόμηση ενέργειας δεν πρέπει όμως να μετατρέπεται σε προεκλογικό «χαρτί».

Δεν μπορούμε τέλος να μιλάμε για ενεργειακό σχεδιασμό σε ένα ενεργειακό σύστημα που γίνεται όλο πιο πράσινο και εξηλεκτρίζεται χωρίς να έχουμε αποθήκευση. Η Ελλάδα έχει κλείσει τέσσερα (4) χρόνια χωρίς ρυθμιστικό πλαίσιο για την αποθήκευση κάτι που σημαίνει ότι λείπουν και τα οικονομικά εργαλεία για τη στήριξή της. Λείπουν ακόμη κεντρικές πρωτοβουλίες του Δημοσίου για την αποθήκευση. Εμείς θέλουμε οι δημόσιοι φορείς να αναλάβουν πρωτοβουλίες και να έχουν ισχυρό ρόλο στην αποθήκευση ενέργειας.