Πόσο υπαρκτός είναι ο κίνδυνος ενεργειακής ασφάλειας

Πόσο υπαρκτός είναι ο κίνδυνος ενεργειακής ασφάλειας
Πέμπτη, 05/10/2023 - 06:58

Τις τελευταίες ημέρες στελέχη του υπουργείου Ενέργειας επισημαίνουν πως η Ελλάδα έχει λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα ενόψει του χειμώνα και πως δεν θα εμφανιστεί κίνδυνος στο ενεργειακό σύστημα της χώρας.

Ποια είναι όμως τα συμπεράσματα του σχεδίου προληπτικής δράσης που εκπόνησε η ρυθμιστική αρχή αποβλήτων ενέργειας και υδάτων σε συνεργασία με τους αρμόδιους φορείς. Το σχέδιο λαμβάνοντας υπόψη τα αποτελέσματα από μια σειρά από μελέτες εκτίμησης επικινδυνότητας, υιοθετεί δράσεις, με στόχο την ενίσχυση μέτρων για την αποτελεσματικότερη διαχείριση του φυσικού αερίου σε περίπτωση εμφάνισης κρίσης και την ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών, καθώς και την βελτιστοποίηση Ρυθμιστικού Πλαισίου.

Στις δράσεις περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων ο μηχανισμός για την κατά προτεραιότητα λειτουργία των μονάδων με εναλλακτικό καύσιμο στην αγορά του ηλεκτρισμού σε περίπτωση κρίσης φυσικού αερίου Επιπέδου 3 Έκτακτης Ανάγκης. Εισαγωγή διατάξεων για την συνετή χρήση και περιορισμό της άσκοπης κατανάλωσης φυσικού αερίου. Κατά προτεραιότητα παροχή φυσικού αερίου σε ορισμένες «Σημαντικές» Βιομηχανίες. Αύξηση αποθεμάτων εναλλακτικού καυσίμου (diesel) σε μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικού αερίου και δυνατότητα εναλλαγής καυσίμου. Αυτές οι μονάδες είναι οι εξής: Κομοτηνή, Λαύριο IV, ΕΝΘΕΣ (Elpedison), Θίσβης (Elpedison), Ήρων (3 μονάδες).

Ειδικότερα, από την αποτίμηση επικινδυνότητας των εξεταζόμενων σεναρίων στο σχέδιο τονίζεται πως οι προστατευόμενοι καταναλωτές, δηλαδή τα νοικοκυριά δεν αναμένεται να υποστούν επιπτώσεις στην τροφοδοσία τους σε κανένα σενάριο, εφόσον εφαρμοστούν τα προβλεπόμενα μέτρα διαχείρισης ζήτησης (συμπεριλαμβανομένης της χρήσης εναλλακτικού καυσίμου) και οι προβλέψεις του Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης σχετικά με τη διακοπή/περιορισμό φυσικού αερίου υπό συνθήκες κρίσης. Να σημειωθεί πως στα υφιστάμενα μέτρα διαχείρισης της ζήτησης περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων το μέτρο της διακοψιμότητας και η διατήρηση αποθέματος καυσίμου από μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο.

Όπως αναφέρει το σχέδιο «Για την περίοδο 2023 – 2024, συνολικά: 7 σενάρια χαρακτηρίζονται ως αποδεκτού (χαμηλού) κινδύνου, 7 σενάρια ως ανεκτού (μέσου) κινδύνου και 1 σενάριο (υπό συνθήκες μήνα εξαιρετικά υψηλής ζήτησης και μέγιστες εξαγωγές) χαρακτηρίζεται ως μη επιθυμητού (υψηλού) κινδύνου.

Η επικινδυνότητα των σεναρίων που εξετάζουν ολική διακοπή αερίου από Ρωσία διαφοροποιείται ανάλογα με τις θεωρούμενες θερμοκρασιακές συνθήκες (και κατά συνέπεια τη ζήτηση), τις ποσότητες εξαγωγών προς τη Βουλγαρία και τη διαθεσιμότητα πρόσθετων ποσοτήτων αερίου (ΥΦΑ ή αερίου στο Σημείο Εισόδου Ν. Μεσήμβρια). Η πλειονότητα των σεναρίων που εξετάζουν αυτή τη συνθήκη (δηλ. διακοπή ρωσικού αερίου) έχουν σημαντικές επιπτώσεις, χαρακτηρίζονται ως ανεκτής (μέσης) επικινδυνότητας και απαιτούν τακτική παρακολούθηση και επιφυλακή για πιθανή διαφοροποίηση των συνθηκών. Τέλος, το σενάριο που εξετάζει 5 μήνες διακοπής αερίου από Ρωσία υπό μέσες χειμερινές συνθήκες, συνήθη εξαγωγική δραστηριότητα, μέγιστη συνεισφορά ΥΦΑ δεν επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις στην ηλεκτροπαραγωγή».

Για την περίοδο 2024 – 2025, συνολικά: 6 σενάρια χαρακτηρίζονται ως αποδεκτού (χαμηλού) κινδύνου, 8 σενάρια ως ανεκτού (μέσου) κινδύνου και 1 σενάριο (υπό συνθήκες 14 ημερών εξαιρετικά υψηλής ζήτησης), χαρακτηρίζονται ως μη επιθυμητού (υψηλού) κινδύνου. Διαφαίνεται τάση αύξησης της επικινδυνότητας υπό συνθήκες υψηλής ζήτησης, συνεπώς απαιτείται τακτική παρακολούθηση και επιφυλακή για πιθανή διαφοροποίηση των συνθηκών.

Για την περίοδο 2025 – 2026, συνολικά: 3 σενάρια χαρακτηρίζονται ως αποδεκτού (χαμηλού) κινδύνου, 10 σενάρια ως ανεκτού (μέσου) κινδύνου και 2 σενάρια (υπό συνθήκες 7 και 14 ημερών εξαιρετικά υψηλής ζήτησης), χαρακτηρίζονται ως μη επιθυμητού (υψηλού) κινδύνου. Κατά την περίοδο αυτή διαπιστώνεται μια σχετική αύξηση της επικινδυνότητας οφειλόμενη κυρίως στην εκτιμώμενη από τους Διαχειριστές αύξηση της ζήτησης. Υπό το πρίσμα αυτό απαιτείται τακτική παρακολούθηση και επιφυλακή για πιθανή διαφοροποίηση των συνθηκών.

Όπως αναφέρει το σχέδιο «ιδιαίτερη προσοχή απαιτεί η εξαγωγική δραστηριότητα προς τη Βουλγαρία από το Σημείο Εισόδου «Σιδηρόκαστρο», υπό συνθήκες κρίσης, καθώς διαπιστώνεται ότι επηρεάζει σημαντικά την επικινδυνότητα. Αξίζει όμως να σημειωθεί ότι σε ένα μόνο από τα εξεταζόμενα σενάρια δεν είναι εφικτή η ικανοποίηση της ζήτησης των εξ αλληλεγγύης προστατευόμενων καταναλωτών της Βουλγαρίας. Το σενάριο αυτό (ΜΑ3) εξέτασε ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες παράλληλης διακοπής ρωσικού αερίου και απώλειας της κρίσιμης υποδομής αερίου για περίοδο μήνα μέσων χειμερινών συνθηκών».