«Όταν γνωρίσεις την ιστορία της, αρκεί για να ταξιδέψει η καρδιά σου».

Έτσι λέει ο ύμνος ενός από τα πέντε ποδοσφαιρικά σωματεία στον κόσμο, που έχουν κατακτήσει πάνω από εκατό τρόπαια: της Σέλτικ Γλασκόβης.

Η ΟΥΕΦΑ γνωρίζοντας τις πολιτικές θέσεις των οπαδών της ομάδας, την παραμονή του αγώνα των Πρωταθλητών Σκοτίας με την Ατλέτικο Μαδρίτης, προειδοποίησε ότι αν στις κερκίδες του γηπέδου υπάρξουν εκδηλώσεις υπέρ του Παλαιστινιακού λαού, θα επιβάλλονταν βαριές τιμωρίες. Για τα εκατομμύρια των οπαδών της Σέλτικ, το δίλημμα δεν τέθηκε καν. Στο «Σέλτικ Παρκ» εμφανίστηκαν χιλιάδες παλαιστινιακές σημαίες. Η σχετική φωτογραφία έκανε το γύρο του κόσμου και η ΟΥΕΦΑ κατάφερε ακριβώς το αντίθετο από αυτό που επεδίωξε με τις προειδοποιήσεις της.

Με αυτόν τον τρόπο, οι «Hoops» (ένα από τα προσωνύμια των οπαδών) δεν υπερασπίστηκαν, απλώς, την αξιοπρέπειά τους. Διαφύλαξαν την ιστορική, κοινωνική και πολιτική ταυτότητα του σωματείου τους. Η Σέλτικ, πράγματι, ιδρύθηκε, το 1887, στην εκκλησία St. Mary, με πρωτοβουλία ενός Ιρλανδού Καθολικού Ιερέα, ο οποίος θεώρησε ότι το υπό ίδρυση σωματείο δε θα ήταν απλώς μία ποδοσφαιρική ομάδα, αλλά ένα όχημα, μέσω του οποίου θα μπορούσε να συγκεντρώνει χρηματικά ποσά, για να οργανώνονται τα γεύματα για τα παιδιά φτωχών Ιρλανδών προσφύγων.

Η κοινωνική αλληλεγγύη και η φιλανθρωπία πέρασαν στο DNA της ομάδας, που στα εκατό τριάντα έξι χρόνια της ιστορίας της τηρεί αυτή τη μεγάλη παράδοση της υποστήριξης των φτωχών και αδυνάτων. Ακόμα και όταν η Σέλτικ έγινε επαγγελματικό σωματείο εξακολούθησε να είναι συνεπής στην κοινωνική προσφορά. Το 1995, μάλιστα ιδρύθηκε το «Foundation Celtic FC».

Πρόκειται για ένα ίδρυμα που συντηρεί ένα ταμείο από το οποίο έχουν εκταμιευθεί εκατομμύρια στερλίνες, που διατέθηκαν σε διάφορους σκοπούς, όπως για να απαλύνει την ανθρωπιστική κρίση στην Ανατολική Αφρική, να ενισχύσει την έρευνα για την αντιμετώπιση του καρκίνου του μαστού κ.α. Ιδιαίτερη βαρύτητα δείχνει η διοίκηση της Σέλτικ στην ενδυνάμωση των δεσμών της ομάδας με την τοπική κοινωνία της Γλασκόβης. Έτσι, ανάμεσα στις άλλες πρωτοβουλίες που λαμβάνει, υποστηρίζει οικονομικά, το νοσοκομείο του Yorkhill, ενός από τα μεγαλύτερα ιατρικά κέντρα της πόλης.

Σύγχρονοι Πόντιοι Πιλάτοι

Το ότι ο αθλητισμός και το ποδόσφαιρο πρέπει να μείνουν μακριά από την πολιτική, είναι ένα από τα δόγματα των διεθνών ποδοσφαιρικών ομοσπονδιών (ΦΙΦΑ, ΟΥΕΦΑ), αλλά και άλλων αθλητικών οργανισμών, όπως η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή. Προσπαθούν να πείσουν μπροστά σε ό,τι συμβαίνει γύρω μας, λαμβάνουν θέση ουδετερότητας. Εκτός από το ότι και το «νίπτω τας χείρας μου» συνιστά ξεκάθαρη πολιτική θέση. Άλλωστε, αυτές οι ίδιες οι ομοσπονδίες παίρνουν θέση. Μερικά παραδείγματα, είναι πολύ χαρακτηριστικά: Τόσο η ΔΟΕ, όσο η ΦΙΦΑ και η ΟΥΕΦΑ έχουν αποκλείσει τους Ρώσους αθλητές και τις ρωσικές ομάδες από τις διοργανώσεις τους, θέλοντας να καταδικάσουν τη Ρωσία, για την εισβολή στην Ουκρανία, την ίδια ώρα που, άλλες χώρες με παρόμοιες ιμπεριαλιστικές τάσεις και ενέργειες συμμετέχουν κανονικά.

Η ελληνική αθλητική κοινότητα βίωσε το περασμένο καλοκαίρι τη σκανδαλώδη ανοχή της ΟΥΕΦΑ, η οποία άφησε ατιμώρητη την Ντιναμό Ζάγκρεμπ, παρά τη δολοφονική επιδρομή των οπαδών της στη Νέα Φιλαδέλφεια.

Θα έλεγε κανείς, ότι είναι πολύ όμορφα τα μηνύματα υπέρ της Ειρήνης και κατά του ρατσισμού, που προβάλλονται κάθε φορά στους αγώνες των ευρωπαϊκών διοργανώσεων, αλλά χάνουν απολύτως το νόημά τους, κάθε φορά που οι ιθύνοντες της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Ποδοσφαίρου συμπεριφέρονται ως Πόντιοι Πιλάτοι ή όταν επιδίδονται σε απειλές παρόμοιες με εκείνες που εξαπέλυσαν κατά της Σέλτικ.

Η απάντηση των φιλάθλων

Όλα τα παραπάνω είναι, λίγο ως πολύ, γνωστά. Αξίζει, ωστόσο, να επισημάνει κανείς είναι ότι η προσπάθεια να απομονωθεί ο αθλητισμός και ιδιαίτερα το ποδόσφαιρο από αυτά που συμβαίνουν στον κόσμο, στην κοινωνία, στην πολιτική, στην ουσία συνιστά απόπειρα να αποστειρώσουν το άθλημα από ένα από τα βασικά συστατικά του. Δηλαδή, από εκείνο την ιδιαίτερη ταυτότητα που φέρει κάθε αθλητικό σωματείο: από τις παραδόσεις, την ιστορία, τις αντιλήψεις, την κοινωνική και ταξική θέση, που κατέχουν στην κοινωνία οι ιδρυτές, τα μέλη και οι οπαδοί του. Εν τέλει, αποστειρώνει το σωματείο από τους λόγους της ίδρυσής και της ύπαρξής του, που δεν είναι μόνο να κλωτσάνε έντεκα παίκτες ένα τόπι.

Για τους οπαδούς της Σέλτικ, να λυγίσουν μπροστά στον ωμό εκβιασμό της ΟΥΕΦΑ, θα σήμαινε να ξεριζώσουν από την καρδιά τους ένα από τα υπαρξιακά συστατικά της ομάδας τους. Θα μπορούσαν να αποδεχθούν την ήττα στον αγώνα, τη συντριβή της ομάδας τους, εντός των τεσσάρων γραμμών του γηπέδου, ακόμα και την αγωνιστική ταπείνωση ενός υποβιβασμού σε κατώτερη κατηγορία. Εκείνο όμως, που ποτέ δε θα αποδέχονταν θα ήταν να αλλάξει η ομάδα τους χρώματά, έμβλημα της και την ιστορική, κοινωνική και πολιτική ταυτότητά της.

Εκατομμύρια πολιτών στον κόσμο βλέπουν αυτά που συμβαίνουν γύρω μας και αδιαφορούν. Θεωρούν ότι ο αγώνας ενός λαού για να κατακτήσει την ελευθερία και την ανεξαρτησία του δεν τους αφορούν. Οι βομβαρδισμοί σε οποιαδήποτε γωνιά της γης, η φτώχεια ή η στέρηση των πολιτικών ή κοινωνικών δικαιωμάτων, δεν τους αγγίζουν, όσο αφορούν το διπλανό και όχι τους ίδιους.

Οι οπαδοί της Σέλτικ, σκέφτηκαν διαφορετικά. Υπερασπίστηκαν την ανεξαρτησία ενός λαού και, με την αντίδρασή τους, έστειλαν ένα μήνυμα. Ότι, δηλαδή, η υπεράσπιση των δικαιωμάτων και των αξιών του γείτονα, είναι και υπεράσπιση των δικών τους δικαιωμάτων και αξιών. Και ότι όσο θα απειλείται ή θα σκοτώνεται ο διπλανός, τόσο πιο πιθανό γίνεται να απειληθούν ή να σκοτωθούν και οι ίδιοι.

Το ποδόσφαιρο, για άλλη μία φορά, έστειλε τα μηνύματά του. Το κατά πόσο κάποιος τα λαμβάνει ή όχι έχει να κάνει με την παιδεία του, την κουλτούρα του, τα βιώματά του και τις ευαισθησίες του. Άλλωστε, αυτά, εν τέλει, καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό και την ομάδα που επιλέγει καθένας.

Οι οπαδοί της Σέλτικ, επέλεξαν να υπερασπιστούν την ιστορία τους και, όπως λέει και ο ύμνος τους, αυτό αρκεί για να ταξιδέψει η καρδιά τους.

(O Κώστας Καρβουναρίδης είναι Δικηγόρος – Διεθνές Μάστερ Αθλητικού Δικαίου και Μάνατζμεντ / Διεθνές Κέντρο Αθλητικών Σπουδών – CIES –FIFA)