Μία εξαιρετικά βαρύνουσας σημασίας απόφαση προς την κατεύθυνση της εξυγίανσης του θεσμού των Ενεργειακών Κοινοτήτων (ΕΚΟΙΝ), Ενεργειακών Κοινοτήτων Πολιτών (ΕΚΠ) και των Κοινοτήτων Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ), ανακοινώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Σύμφωνα με την ανακοίνωση που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της Αρχής την προηγούμενη εβδομάδα, η ΡΑΑΕΥ προέβη σε ερμηνεία των σχετικών προβλέψεων της νομοθεσίας προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της ιδιοκτησιακής συγκέντρωσης που έχει ανακύψει κατά το στάδιο της αδειοδοτικής διαδικασίας των ΕΚΟΙΝ και οδηγεί σε κατάχρηση των δικαιωμάτων που απορρέουν από τις διατάξεις της νομοθεσίας για τις Ενεργειακές Κοινότητες.

Η εκτεταμένη και αναλυτική ανακοίνωση της ΡΑΑΕΥ δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνειών σχετικά με τις περιπτώσεις κατάχρησης του θεσμού των ΕΚΟΙΝ και τα κυριότερα σημεία της μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:

• Επισημαίνεται με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο πως η ιδιοκτησιακή συγκέντρωση σε ΕΚΟΙΝ, ΕΚΠ και ΚΑΕ αντίκειται στον συνεταιριστικό τους χαρακτήρα και αποκλείει στην πράξη τον μη κερδοσκοπικό τους χαρακτήρα (τον οποίο προβλέπει σαφώς η νομοθεσία γι’ αυτά τα σχήματα) και υποκρύπτει εμπορική εκμετάλλευσή τους.
• Καθίσταται σαφές πως η ορθή ερμηνεία και εφαρμογή του νομοθετικού πλαισίου οδηγεί στην προσέγγιση κατά την οποία τα νομικά πρόσωπα που μετέχουν στις προαναφερόμενες ενεργειακές κοινότητες είναι ανεξάρτητα μεταξύ τους, υπό την έννοια ότι δεν συνδέονται μέσω φυσικού ή νομικού προσώπου που μετέχει άμεσα ή έμμεσα στη διοίκησή τους ή κατέχει ποσοστό συμμετοχής, ανεξαρτήτως ύψους, ως μέτοχος, εταίρος ή μέλος νομικού προσώπου.
• Η ΡΑΑΕΥ καταλήγει σε κατηγορηματική διατύπωση πως η ίδια δύναται να ελέγχει το ιδιοκτησιακό καθεστώς των ΕΚΟΙΝ, είτε με δική της πρωτοβουλία είτε κατόπιν καταγγελίας, και –σε περίπτωση μη πλήρωσης της προϋπόθεσης ανεξαρτησίας των μελών τους– να προβαίνει ακόμα και σε ανάκληση Βεβαιώσεων/Αδειών Παραγωγής.

Το έρεισμα για να προβεί η ΡΑΑΕΥ σε αυτή τη σημαντική απόφαση αποτέλεσε η κοινή παρέμβαση – καταγγελία 22 Περιβαλλοντικών Οργανώσεων για κατάχρηση του θεσμικού πλαισίου από τις ΕΚΟΙΝ που αποτελούν φορείς εκμετάλλευσης 15 Αιολικών Σταθμών (ΑΣΠΗΕ) στα Ακαρνανικά Όρη. Στη συγκεκριμένη υπόθεση, που έφερε στο προσκήνιο η Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία, παρατηρείται και ιδιοκτησιακή συγκέντρωση και προφανής μη τήρηση της συνθήκης περί ανεξαρτησίας των μελών των ΕΚΟΙΝ, εφόσον σχεδόν τα μισά μέλη κάθε ΕΚΟΙΝ είναι μονοπρόσωπες εταιρείες που ελέγχονται ιδιοκτησιακά από τον ίδιο οικονομικό φορέα. Αν και η συγκεκριμένη παρέκκλιση από τη νομοθεσία είχε επανειλημμένα επισημανθεί, δεν υπήρχε μέχρι σήμερα οποιαδήποτε ενέργεια από τη Διοίκηση προκειμένου να αποσαφηνιστεί το σχετικό νομοθετικό πλαίσιο, κάτι που πλέον γίνεται με ξεκάθαρο τρόπο.

Οι συνυπογράφουσες οργανώσεις χαιρετίζουν την ανακοίνωση της ΡΑΑΕΥ, την οποία θεωρούν απαραίτητο και θεμελιώδες βήμα για την εξυγίανση του χώρου και την ανάδειξη των πραγματικών ΕΚΟΙΝ. Στο επόμενο στάδιο, αναμένουμε αφενός την εφαρμογή της απόφασης, αρχής γενομένης από την υπόθεση των ΕΚΟΙΝ στα Ακαρνανικά Όρη, αφετέρου σχετικές πρωτοβουλίες από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όπως την παροχή συγκεκριμένων κατευθύνσεων προς όλες τις εμπλεκόμενες στην αδειοδότηση έργων ΑΠΕ υπηρεσίες, για την επισήμανση τέτοιων καταχρηστικών περιπτώσεων.

Οι συνυπογράφουσες οργανώσεις:

1. Αλκυόνη – Σύλλογος Περίθαλψης και Προστασίας Άγριων Ζώων
2. ΑΛΚΥΩΝ – Ομοσπονδία οικολογικών οργανώσεων Κορινθιακού Κόλπου
3. ΑΝΙΜΑ – Σύλλογος Προστασίας και Περίθαλψης Άγριας Ζωής
4. ΑΡΙΩΝ – Ερευνητικό Κέντρο Διάσωσης και Περίθαλψης Κητωδών
5. ΑΡΧΕΛΩΝ
6. Ελληνική Εταιρία Προστασίας της Φύσης
7. Ελληνική ΟΡΝΙΘΟΛΟΓΙΚΗ Εταιρεία
8. Εταιρεία Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης
9. Εταιρία Προστασίας Πρεσπών
10. ΚΑΛΛΙΣΤΩ
11. Οικολογική Εταιρεία Ανακύκλωσης
12. ΠΑΝΔΟΙΚΟ – Πανελλήνιο δίκτυο οικολογικών οργανώσεων
13. Πίνδος Περιβαλλοντική
14. Σύλλογος Προστασίας Άγριας Ζωής Νάξου
15. Σύλλογος «Τουλίπα Γουλιμή»
16. Φίλοι της Φύσης Ελλάδας
17. Greenpeace
18. iSEA
19. MEDASSET
20. MedINA – Μεσογειακό Ινστιτούτο για τη Φύση και τον Άνθρωπο
21. The Green Tank
22. WWF Ελλάς