Μέσω του ΕΣΠΕΝ εκφράζουν την κάθετη διαμαρτυρία τους για την παρατεταμένη αδράνεια της Πολιτείας απέναντι σε ένα έλλειμμα που πλέον ξεπερνά τα 500 εκατ. ευρώ, επισημαίνοντας ότι η απουσία θεσμικής ανταπόκρισης παραβιάζει τις ρητές υποχρεώσεις του κράτους και υποχρεώνει τους προμηθευτές να χρηματοδοτούν από ίδια κεφάλαια τον μηχανισμό ΥΚΩ, με σημαντικές επιπτώσεις στην αγορά.
Όπως αναφέρεται στην επιστολή είναι κατηγορηματικά αντίθετοι στην προοπτική χρηματοδότησης του Ειδικού Λογαριασμού των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας που διαχειρίζεται ο ΔΕΔΔΗΕ, από το πλεόνασμα που ενδεχομένως θα προκύψει λόγω της λειτουργίας της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την Αττική. «Η κάλυψη των διαρκώς διογκούμενων οφειλών του ΕΛΥΚΩ μέσω των ενδεχόμενων πλεονασμάτων που θα προκύψουν από τη λειτουργία της νέας διασύνδεσης Κρήτης–Αττικής δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αποτελέσει θεμιτή ή λειτουργική λύση. Αφενός, θα στερούσε από τους καταναλωτές τα οφέλη που κανονικά θα έπρεπε να απολαμβάνουν από τη διασύνδεση. Αφετέρου, θα υποχρέωνε τους προμηθευτές να συνεχίσουν να καλύπτουν με ίδια κεφάλαια υποχρεώσεις που βαρύνουν το κράτος, παρατείνοντας για πολλά ακόμη έτη τη χρηματοδότηση του ελλείμματος του ΕΛΥΚΩ» αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Οι Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ) είναι ένα ποσό που πληρώνουν όλοι οι καταναλωτές ρεύματος μέσω των λογαριασμών τους προκειμένου να χρηματοδοτείται το υψηλότερο κόστος παραγωγής ρεύματος στα νησιά σε σχέση με την ηπειρωτική χώρα και έτσι η τιμή του ρεύματος να είναι ίδια για όλους τους Έλληνες. Η λειτουργία της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης – Αττικής και η ταυτόχρονη λειτουργία της διασύνδεσης Κρήτης-Πελοποννήσου και ως εκ τούτου η ηλεκτροδότηση του νησιού με ρεύμα που παράγεται στην ηπειρωτική χώρα εκτιμάται σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ ότι θα οδηγήσει σε εξοικονόμηση 400-600 εκατ. ευρώ ετησίως έως το 2035.
Με βάση αυτά τα δεδομένα οι προμηθευτές ηλεκτρισμού που βλέπουν το έλλειμμα του Ειδικού Λογαριασμού ΥΚΩ να διογκώνεται εκφράζουν την έντονη διαμαρτυρία τους. Και αυτό γιατί από τον Απρίλιο του 2023 τα μηνιαία ανταλλάγματα που λαμβάνουν έναντι των ΥΚΩ είναι μειωμένα κατά 30% κατά μέσο όρο, φτάνοντας ακόμη και το 60% σε ορισμένους μήνες. Αποτέλεσμα αυτού είναι το συνολικό οφειλόμενο αντάλλαγμα προς τους προμηθευτές να ξεπερνά τα 500 εκατ ευρώ έως τον Οκτώβριο του 2025.
Έτσι ο ΕΣΠΕΝ τονίζει ότι η παροχή των ΥΚΩ αποτελεί βασικό πυλώνα κοινωνικής πολιτικής και αδιαμφισβήτητη ευθύνη της Πολιτείας. Σημειώνει δε ότι το κόστος δεν μπορεί να μετατίθεται στους προμηθευτές, οι οποίοι έχουν ατύπως αναλάβει τον ρόλο του κράτους, λειτουργώντας ως χρηματοδότες του μηχανισμού. Ο Σύνδεσμος στην επιστολή επισημαίνει επίσης ότι η πρόσφατη κατάθεση του Κρατικού Προϋπολογισμού δεν περιλαμβάνει καμία πρόβλεψη για την ενίσχυση του ΕΛΥΚΩ, γεγονός που εντείνει την ανησυχία των προμηθευτών. Υπογραμμίζεται ότι η παρατεινόμενη θεσμική αδράνεια έχει οδηγήσει τον μηχανισμό ΥΚΩ σε κατάσταση σοβαρής αστάθειας, υπονομεύοντας τη λειτουργική του επάρκεια. Καλεί δε την Πολιτεία να λάβει άμεσα τα απαιτούμενα μέτρα και συγκεκριμένα να προχωρήσει:
α. στην ενεργοποίηση της δυνατότητας ενίσχυσης του ΕΛΥΚΩ από τον κρατικό προϋπολογισμό, κατόπιν απόφασης του Υπουργού Οικονομικών, και
β. στη θέσπιση ρητής πρόβλεψης αποζημίωσης των Προμηθευτών για το χρηματοοικονομικό κόστος που επωμίζονται, μέσω συναφούς κανονιστικής ή νομοθετικής ρύθμισης. Κόστος το οποίο με επιτόκιο 6,5% φθάνει στα 40 εκατ. ευρώ ετησίως .
