«Η ενέργεια είναι μέρος ελευθερίας» – Στρατηγικές ισχύος και ανεξαρτησία στο νέο ενεργειακό τοπίο

«Η ενέργεια είναι μέρος ελευθερίας» – Στρατηγικές ισχύος και ανεξαρτησία στο νέο ενεργειακό τοπίο
anakoinosi
Δευτέρα, 19/05/2025 - 17:47

Το ενεργειακό αποτύπωμα του Ιράκ και της Περιφέρειας του Κουρδιστάν στη νέα διεθνή πραγματικότητα τέθηκε στο επίκεντρο του πάνελ «Energy Sovereignty and International Cooperation», στο πλαίσιο του Delphi Forum Slemani, που διεξάγεται στη Σουλεϊμανίγια 18–19 Μαΐου 2025.

Ο Ahmad Mufti, Αναπληρωτής Υπουργός Φυσικών Πόρων της Περιφερειακής Κυβέρνησης του Κουρδιστάν, εξήγησε τη δομή του τοπικού ενεργειακού τομέα, βασισμένη σε τρεις πυλώνες: πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ηλεκτρισμό. Όπως είπε, «κάθε κράτος έχει το δικό του μοντέλο – αυτό που εφαρμόζουμε στο Κουρδιστάν δεν θα μπορούσε να ισχύσει, για παράδειγμα, στη Γερμανία».

Τόνισε ότι, σε αντίθεση με το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο απαιτεί επενδύσεις σε αγωγούς, υποδομές και γεωπολιτική σταθερότητα. Το Κουρδιστάν, όπως είπε, αντιπροσωπεύει «το 80-90% της παραγωγής non-associated gas του Ιράκ». Περιέγραψε τη στρατηγική της περιοχής για ενεργειακή ανεξαρτησία και επεσήμανε ότι «η ζήτηση για φυσικό αέριο αυξάνεται, ιδίως λόγω των αναγκών στην ηλεκτροπαραγωγή».

Αναφερόμενος στις ΑΠΕ, τόνισε πως «η πράσινη ενέργεια δεν είναι πάντα πράσινη». Υποστήριξε ότι χρειάζεται δημιουργικότητα από τους πολιτικούς, ενώ ειδική αναφορά έκανε στην Ελλάδα, λέγοντας πως είναι ιδιαίτερα ανταγωνιστική στα πετροχημικά και υπάρχουν περιθώρια μελλοντικής συνεργασίας.

Ο Ναύαρχος Εν Αποστρατεία και Πρώην Υπουργός Εθνικής Άμυνας Ευάγγελος Αποστολάκης, τόνισε ότι «οι αγωγοί είναι σήμερα ένας από τους σύγχρονους δρόμους του μεταξιού» και ότι «η ενέργεια είναι έκφραση ισχύος». Υπογράμμισε ότι η Ελλάδα έχει καταστεί ενεργειακός κόμβος, προσφέροντας σταθερό περιβάλλον και εναλλακτική λύση στην περιοχή.

«Ο πόλεμος στην Ουκρανία μάς έδειξε ότι η ενέργεια είναι μέρος μιας στρατηγικής – έχει περάσει πλέον και στο πεδίο της εθνικής άμυνας», είπε χαρακτηριστικά, επισημαίνοντας την ανάγκη για συμμαχίες, ανθεκτικότητα και εναλλακτικές λύσεις. Ανέδειξε δε τη σημασία της μονάδας LNG στην Αλεξανδρούπολη για την ασφάλεια της Ευρώπης.

Ο Ulrich Nussbaum, Πρώην Υπουργός Οικονομικών και Ενέργειας της Γερμανίας, ανέφερε ότι η ενέργεια είναι ζήτημα τόσο πολιτικό όσο και οικονομικό. Ανατρέχοντας σε φράση του Σαρλ ντε Γκωλ, υπενθύμισε πως είναι υποχρέωση των κρατών «να προσφέρουν θέρμανση, φάρμακα, τροφή και προστασία στους πολίτες τους». Περιέγραψε την πορεία της Γερμανίας προς την ενεργειακή μετάβαση, σημειώνοντας ότι η χώρα έκλεισε τα πυρηνικά εργοστάσια και εξαρτάται πλέον από εισαγόμενους πόρους και ΑΠΕ. «Ο τερματισμός της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία και ο πόλεμος στην Ουκρανία μας ανάγκασαν να πάρουμε αποφάσεις ως έθνος», είπε, προσθέτοντας ότι κάθε κυβέρνηση πρέπει να αντιμετωπίζει αυτά τα προβλήματα σε διεθνές επίπεδο. Για το Κουρδιστάν, πρότεινε να αξιοποιήσει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στην ηλεκτροπαραγωγή.

Ο Raad Al Kadiri, Senior Director στο Center for Energy Impact της BCG (ΗΠΑ), παρατήρησε ότι το πετρέλαιο στο Ιράκ «δεν είναι απλώς οικονομικό εργαλείο, αλλά μέσο ενδυνάμωσης της κυβερνητικής εξουσίας», ενώ για το Κουρδιστάν αποτελεί εργαλείο ενίσχυσης της αυτονομίας. «Το θέμα είναι πάντα πολιτικό», σημείωσε, και δήλωσε επιφυλακτικός για το αν αυτή η πραγματικότητα μπορεί να αλλάξει σύντομα. Αναφερόμενος στις επιπτώσεις της διοίκησης Trump, έκανε λόγο για «ιστορική αλλαγή παραδείγματος» στον τρόπο διακυβέρνησης των ΗΠΑ. «Η λήψη αποφάσεων έχει προσωποποιηθεί. Ο πρόεδρος Trump διοικεί τις ΗΠΑ όπως τις επιχειρήσεις του – οι αποφάσεις φαίνεται να βασίζονται περισσότερο στο ένστικτο και λιγότερο στη στρατηγική», είπε χαρακτηριστικά. Τόνισε ότι μπορεί να προκύψουν ευκαιρίες, όπως συνέβη με τη Σαουδική Αραβία, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι αυτές θα έχουν διάρκεια. «Χρειάζονται εναλλακτικές λύσεις», κατέληξε.

Ο Ζήσης Ιωαννίδης, Σύμβουλος του Έλληνα υπουργού Ενέργειας, παρουσίασε τη στρατηγική της Ελλάδας στον ενεργειακό χάρτη, κάνοντας αναφορά στις συμφωνίες με εταιρείες όπως η Chevron, στον χωροταξικό σχεδιασμό για τη θαλάσσια ενέργεια και στις υποδομές της Αλεξανδρούπολης. Υπογράμμισε τη φράση-κλειδί της ελληνικής στρατηγικής: «Multi-energy fuel corridor», δηλαδή ένας ενεργειακός διάδρομος που μεταφέρει πολλαπλές μορφές ενέργειας και προσφέρει εναλλακτικές λύσεις για τις διεθνείς αγορές. «Η Ελλάδα είναι μικρή χώρα, αλλά βρίσκεται σε κομβική γεωγραφική θέση – πάνω από το 50% του παγκόσμιου εμπορίου LNG διέρχεται από την περιοχή μας», είπε. Τόνισε πως «δεν αρκούν μόνο οι υποδομές – απαιτείται και σαφές νομικό πλαίσιο για την προσέλκυση επενδυτών».