Η αγορά πετρελαίου στα τυφλά από τον πόλεμο του Ισραήλ κατά της Χαμάς

Η αγορά πετρελαίου στα τυφλά από τον πόλεμο του Ισραήλ κατά της Χαμάς
Πέμπτη, 26/10/2023 - 07:01

Το Ισραήλ βρίσκεται στα πρόθυρα μιας πλήρους εισβολής στη Λωρίδα της Γάζας, με τις Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) να είναι έτοιμες να εφαρμόσουν μια σειρά από στρατιωτικές στρατηγικές.

Ενώ οι περιφερειακές εντάσεις κλιμακώνονται, ένας πόλεμος πλήρους κλίμακας δεν έχει ακόμη ξεσπάσει στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ με τον Λίβανο και τη Συρία, με τη συμμετοχή της Χεζμπολάχ, μιας σιιτικής τρομοκρατικής οργάνωσης, και των υποστηρικτών της. Η διπλωματική πίεση από τις ΗΠΑ και τα αραβικά έθνη εμποδίζει επί του παρόντος τη Χεζμπολάχ να εξαπολύσει επίθεση μεγάλης κλίμακας.

Αυτό το συνεχιζόμενο «αδιέξοδο» είναι επισφαλές, καθώς έχει τη δυνατότητα να πυροδοτήσει μια περιφερειακή σύγκρουση και να δημιουργήσει σημαντική αστάθεια σε αραβικές χώρες, όπως η Αίγυπτος, η Ιορδανία και η Σαουδική Αραβία, οι οποίες θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν δημόσιες αντιδράσεις.

Παρά τις ανησυχίες στην αγορά πετρελαίου και φυσικού αερίου σχετικά με τη συνεχιζόμενη σύγκρουση και τον πιθανό αντίκτυπό της στον ενεργειακό εφοδιασμό και τις επιχειρήσεις, το αναμενόμενο ασφάλιστρο κινδύνου για την τιμή του πετρελαίου παραμένει σχετικά χαμηλό. Η κατάσταση φαίνεται αβέβαιη, αλλά ακόμη και το συνέδριο FII2023 του Σαουδάραβα πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν στο Νταβός της ερήμου εξελίσσεται σαν να μην υπάρχει κρίση. Οι ηγέτες της ενεργειακής βιομηχανίας αναμειγνύονται σε πολυτελές περιβάλλον στο Ritz Carlton του Ριάντ, φαινομενικά αποσυνδεδεμένοι από την πραγματικότητα επί του πεδίου.

Όπως οι πολιτικοί ηγέτες στη Δύση συχνά δυσκολεύονται να κατανοήσουν τα συναισθήματα των ψηφοφόρων τους, οδηγώντας στην άνοδο του λαϊκισμού, έτσι και οι ενεργειακοί γίγαντες, οι ηγέτες του ΟΠΕΚ και οι έμποροι εμπορευμάτων φαίνεται ότι είναι παρομοίως αποστασιοποιημένοι από την εξελισσόμενη κρίση. Η κατάσταση έχει εκπληκτική ομοιότητα με τη ρωσική στρατιωτική συγκέντρωση στα σύνορα της Ουκρανίας το 2022, όταν οι περισσότεροι πίστευαν ότι δεν θα συνέβαινε τίποτα σημαντικό.

Από στρατιωτική γεωπολιτική σκοπιά, η σημερινή εγρήγορση των δυτικών δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και του Ισραήλ, δεν έχει προηγούμενο. Ενώ όλα τα βλέμματα είναι στραμμένα στον IDF και τους γείτονές του, η σημαντική αύξηση των αμερικανικών δυνάμεων στην περιοχή αποκρύπτεται από τη δημόσια θέα.

Η μόνη αξιοσημείωτη αλλαγή στη στάση είναι οι προετοιμασίες που κάνει η Ουάσιγκτον για να διασφαλίσει τους Αμερικανούς πολίτες και διπλωμάτες από το να εμπλακούν στη σύγκρουση. Ωστόσο, η κρυφή συσσώρευση των δυνατοτήτων προβολής δυνάμεων του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, η ανάπτυξη προηγμένων αντιπυραυλικών συστημάτων, μοίρες μαχητικών αεροσκαφών και μια επιθετική ικανότητα για τη στόχευση οποιουδήποτε περιφερειακού αντιπάλου είναι άνευ προηγουμένου.

Επισήμως, η Ουάσινγκτον αποδίδει αυτές τις στρατιωτικές κινήσεις και προετοιμασίες στην προστασία των αμερικανικών στρατευμάτων στη Μέση Ανατολή, δεδομένων των αυξημένων επιθέσεων κατά των μέσων τους από μαχητές που υποστηρίζονται από το Ιράν στο Ιράκ και τη Συρία. Ωστόσο, είναι προφανές ότι η εστίαση επεκτείνεται πέρα από την προστασία των δυνάμεων.

Μετά την τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ, οι αμερικανικές δυνάμεις στη Μέση Ανατολή έχουν επανειλημμένα στοχοποιηθεί από πυραύλους, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και ρουκέτες στο Ιράκ, τη Συρία, ακόμη και ως απάντηση σε εκτοξεύσεις πυραύλων από την Υεμένη στην περιοχή της Ερυθράς Θάλασσας. Όλες αυτές οι επιθέσεις έχουν συνδεθεί με επιχειρήσεις που υποστηρίζονται από το Ιράν.

Η πρόσφατη έκκληση της Ουάσινγκτον προς τους πολίτες των ΗΠΑ να εκκενώσουν τον Λίβανο και άλλες αραβικές πρωτεύουσες δεν πρέπει να υποτιμηθεί. Υπάρχουν σαφείς ενδείξεις ότι επίκειται μια άμεση στρατιωτική αντιπαράθεση μεταξύ των ΗΠΑ και της Χεζμπολάχ, της Συρίας και του Ιράν. Η τοποθέτηση δύο αμερικανικών αεροπλανοφόρων στα ανοικτά των ακτών του Ισραήλ, παράλληλα με τον υπάρχοντα αμερικανικό στόλο στον Αραβικό/Περσικό Κόλπο και γύρω από αυτόν, υπογραμμίζει τη σοβαρότητα της κατάστασης. Μια χερσαία επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα ή μια αυξημένη δραστηριότητα της Χεζμπολάχ στο βόρειο Ισραήλ θα μπορούσε εύκολα να πυροδοτήσει μια μεγαλύτερη σύγκρουση.

Οι αγορές πετρελαίου, οι έμποροι εμπορευμάτων, τα επενδυτικά κεφάλαια και οι ναυτιλιακές εταιρείες θα πρέπει να επανεκτιμήσουν άμεσα τις στρατηγικές τους. Ενώ η δημιουργία στρατιωτικών δυνατοτήτων για την προβολή ισχύος είναι γενικά μια αμυντική κίνηση που θα πρέπει να είναι ευπρόσδεκτη, οι τρέχουσες ενέργειες υποδηλώνουν μια μετατόπιση από αμυντική σε επιθετική στάση.

Αν δεν συμβεί κάποιο θαύμα τις επόμενες ώρες ή ημέρες, ένα υψηλότερο επίπεδο μεταβλητότητας και αντιπαράθεσης από αυτό που παρουσιάζουν τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης ή οι αναλυτές φαίνεται ότι επίκειται. Ένα σημαντικό περιστατικό, ακόμη και με πρωτοβουλία ενός δευτερεύοντος παίκτη, όπως η Χεζμπολάχ ή οι υποστηριζόμενες από το Ιράν πολιτοφυλακές, που θα έχει ως αποτέλεσμα απώλειες στις ΗΠΑ, θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια μεγάλη κρίση. Οι στρατιωτικές δυνατότητες του Ιράν, ιδίως οι πύραυλοι και οι δυνάμεις αντιπροσώπων του, είναι τρομερές και το αποτέλεσμα μιας σύγκρουσης πλήρους κλίμακας θα ήταν καθοριστικό.

Σε μια τόσο πολύπλευρη σύγκρουση, οι επιπτώσεις είναι εκτεταμένες και περιλαμβάνουν την Ανατολική Μεσόγειο, τη διώρυγα του Σουέζ, την Ερυθρά Θάλασσα και τον Περσικό Κόλπο. Οι περιοχές αυτές αποτελούν ζωτικής σημασίας θαλάσσιες οδοί μεταφοράς ενέργειας, εμπορευμάτων και σχεδόν το ήμισυ του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου.

Το κόστος μιας τέτοιας σύγκρουσης θα ήταν τεράστιο, θέτοντας σε κίνδυνο μελλοντικές εκτιμήσεις και επενδύσεις. Η ιστορία παρέχει πολύτιμα μαθήματα, ακόμη και για τους εμπόρους και επενδυτές εμπορευμάτων που βασίζονται σε αλγόριθμους, και η κατάσταση ξυπνά μνήμες της ουκρανικής κρίσης, αλλά αυτή τη φορά, οι εμπλεκόμενες δυνάμεις διαθέτουν πολύ μεγαλύτερη ικανότητα και εμβέλεια. Είναι σημαντικό να μην υποτιμάται η παγκόσμια επιρροή του Ιράν, το οποίο έχει παρουσία σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της ΕΕ, εκτός από τις σημαντικές ναυτικές του δυνατότητες και τις δυνατότητες του IRGC. Η Μόσχα, αν και δεν εμπλέκεται φανερά, δεν πρέπει να παραβλέπεται ως σιωπηλός εταίρος στα γεγονότα που εκτυλίσσονται.