Σε τεντωμένο σκοινί το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου: Ξεκάθαρη θέση ζητά η Αθήνα

Σε τεντωμένο σκοινί το καλώδιο Ελλάδας – Κύπρου: Ξεκάθαρη θέση ζητά η Αθήνα
Παρασκευή, 05/09/2025 - 08:01

Μπορεί η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας Κύπρου, η λεγομένη ως Great Sea Interconnector να είναι μείζονος σημασίας για την ελληνική κυβέρνηση και ύψιστης στρατηγικής και πολιτικής σημασίας για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή όπως είπε χθες η Άννα Κάιζα, εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν για θέματα Ενέργειας ωστόσο η κατάσταση φαίνεται να γίνεται ολοένα πιο περίπλοκη, με νέα δεδομένα και αβεβαιότητες να μπαίνουν στο τραπέζι.

Με φόντο την έρευνα που έχει ξεκινήσει η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία για το έργο του ΑΔΜΗΕ, ύψους 1,9 δισ. ευρώ, το οποίο χρηματοδοτείται μερικώς από ευρωπαϊκούς πόρους – και την οποία επιβεβαίωσε χθες η εκπρόσωπος της Κομισιόν Άννα Κάιζα – η Αθήνα αναμένει από τη Λευκωσία να ξεκαθαρίσει τη θέση της. Σύμφωνα με κυπριακά μέσα, η έρευνα αφορά πιθανά ποινικά αδικήματα και καλύπτει εξ ολοκλήρου την περίοδο πριν από την πώληση του έργου από τη EuroAsia Interconnector στον ΑΔΜΗΕ, γεγονός που φέρνει στην επιφάνεια ένα ζήτημα με σοβαρές πολιτικές προεκτάσεις στην Κύπρο.

Την ίδια ώρα, οι δηλώσεις του Κύπριου υπουργού Οικονομικών, Μάκη Κεραυνού, ότι υπάρχουν ερωτήματα για την οικονομική βιωσιμότητα του έργου, ενίσχυσαν περαιτέρω την αβεβαιότητα, προκαλώντας ενόχληση στην ελληνική πλευρά, η οποία ζητά σαφείς απαντήσεις και δίκαιο επιμερισμό του κόστους.

Σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης επανέλαβε χθες κατά την ενημέρωση των πολιτικών συντακτών ότι η Ελλάδα στηρίζει το έργο ως καίριας σημασίας, αλλά έθεσε εκ νέου στο προσκήνιο το ζήτημα του δίκαιου επιμερισμού του κόστους, υπογραμμίζοντας ότι δεν μπορεί να επωμιστεί εξ ολοκλήρου ο Έλληνας φορολογούμενος.

«Έχει πει και ο Πρωθυπουργός -δεν το είπε τώρα, το έχει πει εδώ και πάρα πολύ καιρό- επαναλαμβάνοντας την επιθυμία της Ελλάδας να προχωρήσει ένα πολύ σημαντικό έργο, καίριας σημασίας, ότι μία πολύ σημαντική διάσταση αυτού του έργου είναι και η οικονομική διάσταση, ο επιμερισμός, δηλαδή, του κόστους. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κανείς που πιστεύει ή προτείνει, είτε από τους δημοσιολογούντες, είτε από τα πολιτικά κόμματα, ότι πρέπει το έργο αυτό να πληρωθεί μόνο από τον Έλληνα φορολογούμενο. Άρα, αυτό είναι κάτι το οποίο δεν μπορούμε να το προσπεράσουμε. Από εκεί και πέρα, δεν έχουν τεθεί υπόψιν οι μελέτες βιωσιμότητας, στις οποίες αναφέρθηκε και ο Υπουργός της Κύπρου» ανέφερε.

Η ενόχληση της ελληνικής κυβέρνησης για τη στάση της κυπριακής πλευράς στην υπόθεση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας Κύπρου μέσω του Great Sea Interconnector (GSI) λόγω των αντικρουόμενων απόψεων είναι πλέον εμφανής. «Λαμβάνουμε αμφίσημα μηνύματα για την υλοποίηση του έργου. Το έργο το οποίο χρηματοδοτείται -να υπενθυμίσω- μερικώς από την Ε.Ε. είναι μείζονος σημασίας, επαναλαμβάνω, ιδιαιτέρως για την Κύπρο» είπε ο κ. Μαρινάκης συμπληρώνοντας ότι αίρει την ενεργειακή απομόνωσή της. Κάτι στο οποίο στάθηκε ιδιαίτερως και η εκπρόσωπος Τύπου της Κομισιόν για θέματα Ενέργειας λέγοντας πως «είναι απολύτως κρίσιμο για να μπει ένα τέλος στην ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου" και επιπλέον "μόλις υλοποιηθεί, θα επιτρέψει την ενσωμάτωση αυξημένων ποσοτήτων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο σύστημα, γεγονός που τελικά θα οδηγήσει σε χαμηλότερες τιμές ενέργειας προς όφελος των επιχειρήσεων, των εταιρειών και των καταναλωτών στην περιοχή».

Πάντως όπως είπε ο κ. Μαρινάκης με βάση την ενημέρωση που είχε από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας η ΡΑΕΚ ενέκρινε στις 31 Ιουλίου, το σχετικό έσοδο των 25 εκατομμυρίων ευρώ για την υλοποίησή του και συμμετέχει σε σχετικές συζητήσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και την ΡΑΑΕΥ για την ολοκλήρωση του έργου, σε αντίθεση με τις εν λόγω δηλώσεις του Κύπριου Υπουργού Οικονομικών.

Επανέλαβε ότι είναι επιτακτική ανάγκη η κυπριακή πλευρά να ξεκαθαρίσει τις θέσεις της. Και κατέληξε «συνεχίζουμε και θεωρούμε αυτό το έργο καίριας σημασίας, στηρίζοντάς το, αλλά δεν μπορούμε να παραβλέψουμε τη διάσταση του καταμερισμού του κόστους. Και το λέμε ξανά και ξανά: δεν θα το επωμιστεί μόνο ο Έλληνας φορολογούμενος».

Αναφορικά με τον έλεγχο της ευρωπαϊκής Εισαγγελίας είπε ότι στην ελληνική Κυβέρνηση δεν έχει περιέλθει οποιαδήποτε όχληση της ευρωπαϊκής εισαγγελίας σχετικά με τον GSI.

Πάντως, ανεξάρτητα από τις πολιτικές διεργασίες στην Κύπρο, η υπομονή της Αθήνας δείχνει να εξαντλείται. Η απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να στηρίξει την έξοδο του ερευνητικού σκάφους χαρτογράφησης του βυθού με τη συνοδεία πολεμικών πλοίων καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη για σαφείς θέσεις. Ενόψει μάλιστα της επιδιωκόμενης συνάντησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στη Νέα Υόρκη, η ελληνική πλευρά θέλει ξεκάθαρη στάση τόσο από την ίδια όσο και από τη Λευκωσία για το GSI, ώστε να μην βρεθεί να διαχειρίζεται τον κίνδυνο έντασης με την Τουρκία για ένα έργο που δεν έχει την αδιαμφισβήτητη στήριξη της κυπριακής κυβέρνησης.